Hoewel acne bekendstaat als een typische tienerkwaal, worden steeds meer volwassen vrouwen en ook mannen ermee geconfronteerd.

Acne heeft te maken met een vette huid, zoveel is duidelijk. “Een vette huid herken je onmiddellijk aan zijn glimmend uitzicht, open poriĆ«n en vaak gelige kleur”, aldus estheticienne Petra Debusschere. “Het klinkt contradictorisch, maar naast ongemakken als zwarte puntjes, pukkeltjes en zelfs acne is vochttekort een van de belangrijkste kwaaltjes waarmee een vette huid te kampen heeft.” Vochttekort is makkelijk te herkennen: knijp de huid ter hoogte van de wang tussen duim en wijsvinger. Ziet u daarbij fijne horizontale lijntjes verschijnen, dan wordt de huid onvoldoende gehydrateerd. Gelukkig kan dat vrij snel verholpen worden, maar niet met om het even welk product. Een vetvrije formule in de vorm van een gel of lichte emulsie is uitermate geschikt: Hydra ContrĆ“le van LancĆ“me, bijvoorbeeld, Fluide Mat Hydratant van Biotherm, Oil Control Hydrator van EstĆ©e Lauder, Moisturizing gel oil free van Shiseido, vetvrije Turnaround lotion of Moisture-in-control van Clinique, en Fluide Hydratant Matifiant van Guerlain.

Acne heeft verder alles te maken met de aanwezigheid van mannelijke hormonen. Die veroorzaken een verhoogde talgproductie, en in combinatie met verhoorningsproblemen in de talgklierfollikel kan een comedo of meeƫter ontstaan. En als zulke zwarte puntjes ontsteken, verschijnen achtereenvolgens papels, puisten en knobbels.

Acne is bijna een volksziekte. Nagenoeg iedereen heeft er in de puberteit in min of meerdere mate mee te maken. Puberteitsacne verdwijnt meestal bij mannen rond de 25 en bij vrouwen rond de 21. Het verschil zit in de mannelijke hormonen. In de puberteit produceren ook meisjes meer mannelijke hormonen, maar door het eveneens aanwezige vrouwelijke hormoon oestrogeen heeft acne bij hen een korter en minder ernstig verloop dan bij jongens. Een andere vorm van hormonaal bepaalde acne komt tijdens de menopauze voor. Ongeveer twee jaar voor de eierstokken niet meer functioneren, vermindert de productie van vrouwelijke hormonen, waardoor de mannelijke hormonen een overwicht krijgen en acne kan ontstaan.

Dermatologen stellen vast dat steeds meer mannen en vrouwen op latere leeftijd acne krijgen of houden. Blijvende acne wordt gekenmerkt door kleine en gesloten comedonen en puistjes onderaan de wangen. De oorzaak bij vrouwen is een verhoogde talgproductie, die ontstaat onder invloed van het mannelijk hormoon androgeen. Erfelijkheid speelt ook een rol: had vader of moeder last van acne, dan is de kans groot dat de kinderen dat ook hebben. De oorzaak van persisterende acne is waarschijnlijk een verhoogde gevoeligheid van de talgklieren voor mannelijke hormonen.

Vaak begint een dermatoloog met een bloedonderzoek bij vrouwen met acne, om na te gaan of het gaat om een hormonale storing. Vaak is dit onderzoek negatief, want bij een op zichzelf staande acne zijn er zelden hormonale afwijkingen.

Talg maakt 95 procent uit van de vetten die het huidoppervlak beschermen. Elke mens produceert een verschillende hoeveelheid talg, maar mannen produceren er meer dan vrouwen. Het mannelijk hormoon testoreron stimuleert de talgproductie. Bovendien is de hoeveelheid talg die wordt geproduceerd recht evenredig met het lichaamsgewicht. Dikwijls hebben vrouwen met overgewicht acne, omdat de in de vetcellen aanwezige mannelijke hormonen zeer actief zijn.

De talgafscheiding verloopt volgens een 24-uurritme, met een piek ’s ochtends rond half elf. Bij warmte en onder invloed van stress stijgt de talgproductie. Het aantal talgkliertjes is niet gelijk verdeeld over de huid. Ter hoogte van de handpalmen en voetzoelen zijn er weinig, op de bovenrug, het voorhoofd, de neusvleugels, de bovenlip en kin zitten er veel: gemiddeld 400 tot 900 per cmĀ². Voor de rest van het lichaam blijft hun aantal onder de 100 per cmĀ².

Een goede hygiĆ«ne is belangrijk in het geval van een vette huid. De huid moet correct worden schoongemaakt, want open poriĆ«n zijn een geschikte voedingsbodem voor bacteriĆ«n en dus vatbaar voor ontstekingen. Estheticienne Petra Debusschere: “Schrob de huid niet met ruwe middelen, maar kies voor een zachte, systematische aanpak en herhaal het schoonmaakritueel indien mogelijk meer dan tweemaal per dag. Ontvettende producten op basis van alcohol hebben vaak een omgekeerd effect: de huid droogt uit en de talgkliertjes worden nog actiever.”

Ideale schoonmaakmiddelen zijn Biopur Gel Nettoyant van Biotherm, Issima CrĆØme Moussante Nettoyante van Guerlain, Gel Nettoyant Purifiant van Clarins, en Cleansing gel van EstĆ©e Lauder. Nog dieper reinigen kan met verhelderende maskers, vaak op basis van klei, die ook plantenextracten bevatten als hamamelis, kamille of zinkzout en zwavel: Masque ContrĆ“le van LancĆ“me, Pore Cleansing Mask van EstĆ©e Lauder, Masque Absorbant van Clarins, PuretĆ© Express PlĆ©nitudeL’OrĆ©al, verhelderend masker Normaderm of Zwavelmasker van Biodermal met kalmerend azuleen. Peelingmaskers zijn ook een goede reinigingsmethode omdat ze dode huidcellen wegboenen.

Voor een supergrondige schoonmaak van de huid kan je uiteraard naar de schoonheidsspecialiste. Specialiste Sylvianne d’Haemer wijst erop dat er tegenwoordig een steeds nauwere samenwerking ontstaat tussen de dermatoloog en de estheticienne: “Ze kunnen elkaar perfect aanvullen. Dermatologen verwijzen vaak patiĆ«nten door omdat zij niet de tijd hebben om de huid diepgaand te reinigen of om mensen duideljk te maken hoe zij de huid moeten verzorgen.”

Bij hormonale afwijkingen wordt persistente acne aangepakt met oestrogeen in combinatie met een antimannelijk hormoon (de Diane-pil), in andere gevallen geeft de huidarts de voorkeur aan behandelingen met fruitzuren of vitamine A-zuur, waardoor de huid vervelt en er beter gaat uitzien, of aan behandelingen met antibiotica bij rood ontstoken puistjes.

Een specifieke vorm is de cosmetica-acne die steeds vaker voorkomt. Dat meent althans Nicole Eyben, persverantwoordelijke voor Roc: “Bepaalde stoffen werken het ontstaan van zwarte puntjes en pukkeltjes in de hand. De ingrediĆ«nten die dergelijke huidproblemen veroorzaken zijn gekend; er bestaan internationale lijsten van. En niet alleen de gebruikte stoffen maar ook hun concentratie speelt een rol. Bovendien versterken sommige producten elkaars comedogeniteit. Zo veroorzaken vooral zonneproducten vaak cosmetica-acne. Dergeljke acne ontstaat meestal na de 30 en daarom gebruiken vooral vrouwen met een vette huid beter producten met de vermelding niet-comedogeen.” Dergelijke producten vind je in de gamma’s van Roc, Phas, Vichy en Clinique.

Omdat huidsmeer voortdurend geproduceerd wordt, ieder uur van de dag en de nacht, moet er genormaliseerd worden met producten die lang werkzaam blijven, kalmerend en desensibiliserend werken, en de huid ontsmetten. Clarins levert een prima product met Gel Nuit Traitant. Andere mogelijkheden zijn Sheer Matteness van Clinique, Issimat Secret anti-brillance van Guerlain, Blemish Control Cream van Shiseido en Baume Essentiel van DeclƩor.

In afwachting dat de puistjes verdwijnen, kan je ze met make-up verdoezelen. Begin met een pukkelbehandeling zoals Anti-blemish Spot Treatment van Clinique of Patch Anti-Spot van Biotherm. Daarna aanstippen met een concealer en hierover een vetvrije make-up aanbrengen die de poriƫn niet verstopt. Ideaal zijn de poederfoundations van Chanel, Clinique of Shiseido.

Linda Raats / Tekening Kristina Ruell

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content