Herrezen glorie

Redactie Knack

13-09-2005, 22:00 Bijgewerkt op: 07-12-2020, 22:25

Dresden werd eeuwenlang als het Firenze aan de Elbe omschreven, tot het zestig jaar geleden door de bombardementen van de geallieerden in de as werd gelegd. Maar Dresden herrees uit zijn as en viert volgend jaar zijn 800 jaar bestaan.

Wie met het vliegtuig in Dresden landt, kan bij de approach niets anders dan een ogenblik stilstaan bij de meer dan 35.000 slachtoffers die op 13 februari 1945 vielen, toen de geallieerden vanuit de lucht de stad in de as legden. Florenz an der Elbe was niet meer, en de daaropvolgende halve eeuw zou het communistische regime ook de creatieve geest van de Saksen aan banden leggen. Wel werd er in die periode begonnen aan de heropbouw, maar het was pas na de val van de Muur dat de stad haar volle glans terugkreeg.

De bezoeker wordt bij aankomst vooral overweldigd door een barokke atmosfeer die op een kleine oppervlakte op de linkeroever van de Elbe is ontstaan en dat betekent dat men de meeste bezienswaardigheden van de stad gewoon te voet kan ontdekken. Daarbij wordt men altijd begeleid door het fiere silhouet van de Frauenkirche, die in 1743 werd voltooid en waarvan in 1994 met de heropbouw werd begonnen. De majestueuze, klokvormige koepel van het belangrijkste protestantse kerkgebouw van Duitsland kan al worden bezocht, maar pas volgend jaar, tegen de viering van de achthonderdste verjaardag van de stad, zullen alle hijskranen verdwenen zijn. Vanaf de overzijde van de stroom krijgt men een prachtige zeventiende-eeuwse skyline te zien, maar dichterbij ontdekt men de finesses van de negentiende-eeuwse opera van Semper (de rondleiding is een absolute aanrader), de Kreuzkirche, het imposante Albertinum of het Residenzschloss met zijn vele torentjes.

Maar zonder meer het imponerendste bouwwerk is het achttiende-eeuwse ZwingerMuseum met zijn waterpartijen, zijn overweldigende barokarchitectuur en de beelden uit het atelier van BalthasarPermoser. De wat buitenmaatse kroon van Zwinger is een eerbetoon aan de al even buitenmaatse AugustderStarke, keurvorst van Saksen, die het complex speciaal voor het hofbal liet bouwen. Op 13 januari van volgend jaar wordt er voor het eerst opnieuw een bal gehouden.

Voor het contrast zorgen de gebouwen in de Neustadt op de andere oever, waar meer ademruimte is en de straten en steegjes bezijden de Hauptstrasse een verademing bieden na al dat barokke geweld. Dresden is ook een moderne stad, waar SirNormanFoster het Hauptbahnhof onder handen nam, DanielLibeskind een Kinderkaufhaus ontwerpt en Volkswagen een schitterende, glazen Manufaktur uit de grond stampte, waar de Phaetons van de band lopen en waar straks Bentleys worden gebouwd.

En toch zit een fors deel van Dresdens pracht binnenskamers, in de meer dan veertig musea. Wie van weelde en versiering houdt, moet naar het GrünesGewölbe in het Residenzschloss en wordt daar overweldigd door de zeer barokke klokken en bekers, de uiterst fijn uitgewerkte juwelendoosjes en crucifixen of valt achterover van bewondering of ontzetting bij het zien van de decoratieve open haard die voor de groothertog van Rusland bestemd was. Of verkijkt zich op de uitvoering in miniatuur van de troon van grootmogol Aurengz eb, gemaakt door JohannMelchiorDinglinger en door de keurvorst in 1709 gekocht. Of wordt vertederd door het schattige, ivoren olifantje dat een kasteel op zijn rug draagt. Om wat tot rust te komen van zoveel luxe en verfijning kan men de straat oversteken en de porseleinverzameling gaan bekijken in een vleugel van het Zwinger, al slaat de overdaad ook daar toe.

In hetzelfde paleis treft men ook de Rüstkammer, de kamer waar de wapens en harnassen uit vroegere eeuwen aan het strijdgewoel herinneren en waar men een perfect beeld krijgt van hoe de kunst ten dienste van de militaire macht stond. In de GemäldegalerieAlteMeister wacht dan weer een lawine van wereldberoemde werken, van Rembrandt en Vermeer tot Rubens, Jordaens en VanDyck. Eigenlijk hangen die meesterwerken veel te dicht opeen : het is gauw te veel voor de ogen. Ga dan even wandelen in de luwte van de oever van de stroom, het brengt u in de ideale stemming om rustig de etsen te gaan bekijken in het Kupferstich– Kabinett of het functioneren van het binnenste van de mens te bekijken in het DeutschesHygiene– Museum – ook al zo’n unieke plek.

Ook wie naar groen en ontspanning snakt, hoeft niet ver te lopen : de groene rand van de stad ligt vlakbij en de vallei van de Elbe, die net door Unesco tot werelderfgoed werd uitgeroepen, is meer dan de moeite waard. Men kan gewoon met de fiets langs de oevers rijden, de Saksische wijnroute ontdekken of de stoomraderboot naar Pillnitz nemen om onder dasBlaueWunder door te varen, een wonder van negentiende-eeuwse ingenieurskunst. Of ga rustig het groen in de omgeving ontdekken, om daarna te verpozen in de tuinen en het slot van het Chinees-barokke zomerpaleis Pillnitz met zijn lieflijke Engelse tuin. Profiteer van de gelegenheid om er het Kunstgewerbemuseum te bekijken met zijn verfijnde uitingen van toegepaste kunst, van meubelen tot kandelaars.

In de andere richting kan men naar het lieflijke stadje Meissen sporen. Dat is niet alleen ouder dan Dresden, maar vooral kleiner en rustiger. Het wordt overschaduwd door het imposante vijftiende-eeuwse Albrechtsburg kasteel en de kathedraal. Het stadje en zijn omgeving trokken niet alleen eeuwenlang veel schilders en kunstenaars aan, August de Sterke, alweer hij, legde er in 1710 de basis voor een industrie die nog altijd wereldberoemd is : die van het fijnste porselein in Europa. Hij liet wetenschappers en kunstenaars samenwerken om naar een samenstelling te zoeken die tot porselein zou leiden dat de concurrentie met het Aziatische product aankon. Die artiesten en technici slaagden glansrijk in hun opdracht, in de Albrechtsburg werden de eerste producten gedraaid, beschilderd en geglazuurd. Het merk met de blauwe, gekruiste degens is tot op vandaag de dag wereldberoemd gebleven, en niet toevallig lopen jaarlijks bijna een half miljoen bezoekers langs in de ateliers aan de stadsrand.

+

Eten en drinken

DasCaroussel, het beste restaurant van de stad, bevindt zich in het hotel Bülow Residenz. Het werd door Michelin met een ster bedacht.

Voor een eenvoudige keuken met een mooi uitzicht over de stad is Der Elbsegler, een dependance van The Westin Bellevue, op de oever van de stroom, een aanrader. Mooi gelegen, betaalbaar en goed is Old Master in de rechtervleugel van het Zwinger, aan de Theaterplatz. In de Königstrasse in Neustadt, aan de overzijde van de rivier, gonst het van de terrassen en kleine restaurants. Eten en drinken tot een stuk in de nacht kan ook in het populaire Scheunecafé (Alaunstrasse 36-40) in het hart van Neustadt. Werp ook eens een blik op de Pfunds Molkerei in de Bautzner Strasse, de mooiste historische zuivelwinkel ter wereld. Wie hoog en een beetje apart wil zitten, kan dat in de schaduw van de koepel van de voormalige sigarettenfabriek Yenidze, die wel een moskee lijkt en waar ooit de Salem-rokertjes van de band liepen.

Beroemd en berucht

Natuurlijk is August der Starke (1670-1733), keurvorst van Saksen en koning van Polen, de beroemdste inwoner van de stad : hij veranderde Dresden in een cultuurcentrum dat lang met Firenze werd vergeleken. August was ook een hartstochtelijk liefhebber van porselein en luxe en dankt zijn naam zowel aan zijn werkkracht als aan het aantal kinderen dat hij verwekte. Volgens sommige historici meer dan driehonderd.

Met een heel andere reputatie is Zora een uitschieter. De dansende en swingende zakenvrouw van Carte Blanche is zonder meer een fenomeen. De Carte Blanche in de Priessnitzstrasse is het enige fulltime travestie-revuetheater van Duitsland. Ze begon haar leven als man, werkte zich via de bühne op tot een van de stars van het genre en is elke avond te zien in een unieke show. Behalve de vaste sterren komen er ook wisselende gastvedetten op het podium in een spektakel dat zowel verrassend, schitterend als uniek is. Geen bezoeker aan Dresden mag het missen. Voor de show kunnen bezoekers een hapje eten op het terras, na het spektakel kunnen ze in de cocktailbar de acteurs ontmoeten voor een glas en een babbel, en vragen over het travestieverschijnsel. Een openbaring.

De reis

Er bestaat geen rechtstreekse luchtverbinding tussen Brussel en Dresden, maar Lufthansa vliegt u in vijftig minuten naar Frankfurt (9 vluchten per dag), en vandaar in minder dan een uur naar Dresden (7 vluchten per dag). Of u kunt naar Berlijn vliegen, daar enkele dagen verblijven en die stad met Dresden combineren. Met de auto is Dresden zo’n 850 km van Brussel verwijderd.

Het verblijf

We logeerden twee nachten in The Westin Bellevue (www.westin.com/dresden), aan de linkeroever van de Elbe waar men een prachtig uitzicht heeft over de stad. Ruime kamers met veel comfort, maar het hotel valt ook wat groot uit. Daarom boekten we ook een nacht in het intiemere

HotelBülow Residenz (www.buelow-residenz.de), een absolute aanrader in Neustadt, op enkele minuten lopen van de Augustusbrücke.

Wie enkele dagen ter plaatse doorbrengt, doet zijn voordeel met de Dresden Regio-Card, die 29 euro kost voor 72 uur en waarmee men gratis toegang heeft tot de meeste musea en onbeperkt gebruik kan maken van het openbaar vervoer, inclusief de trein naar Meissen.