DOWNDATING: HOOGOPGELEIDE VROUWEN KIEZEN VOOR MANNEN MET EEN LAGER DIPLOMA. HET FENOMEEN IS VOLGENS SOCIOLOGEN HET GEVOLG VAN DE STEEDS STERKERE POSITIE VAN VROUWEN, ZE GEWAGEN ZELFS VAN EEN ‘REVERSED GENDER GAP’. VRAAG IS OF DE LIEFDE ZICH LAAT VATTEN IN WETENSCHAPPELIJKE CIJFERS.

In Hollywood is downdating al een tijd ingeburgerd. Denk aan het huwelijk tussen Madonna en de toen onbekende Carlos Leon. Of J.Lo die in één Versaceseizoen met haar danser huwde en ervan scheidde. Deze diva’s moeten het al lang niet meer voor het geld doen en hadden snel begrepen dat een anonieme minnaar het voordeel gaf dat ze de schijnwerpers niet met hem moesten delen – ofschoon eerlijkheid gebiedt te melden dat beide dames nadien toch kozen voor een partner met gelijkaardige sterallures.

Sommigen onder u herinneren zich misschien ook de roodharige advocate Miranda uit Sex and the City die in bed belandde met barman Steve wiens melige mantra luidde: ” Money isn’t everything.” Zo ontstond begin deze eeuw de term Mirandacomplex, die het fenomeen dekt waarbij hoogopgeleide vrouwen hun status camoufleren om toch nog aan bak te komen op de datingscene. Dat we tien jaar later een nieuwe stap in de emancipatie zetten in de vorm van downdating zou dus goed nieuws zijn voor de Miranda’s van deze wereld. Vraag is of het allemaal wel zo’n vaart loopt.

The Richer Sex: How The New Majority of Female Breadwinners Is Transforming Sex, Love and Family, een boek dat volgende maand verschijnt, beweert alvast van niet. Volgens auteur Liza Mundy worden relaties tussen vrouwelijke broodwinners en huishoudmannen nog steeds ondermijnd door stigmatisering en onbegrip vanwege familie, vrienden en zelfs religieuze tradities. En ook in de datingarena zou er volgens haar weinig veranderd zijn. Hoogopgeleide vrouwen bedenken nog steeds manieren om hun status te camoufleren. Zo geeft ze het voorbeeld van een vrouw die bewust kleine bankbiljetten in haar portefeuille steekt, zodat ze haar gouden Visakaart niet hoeft boven te halen tijdens een date. Pittig detail: Liza Mundy publiceerde enkele maanden geleden ook de biografie Michelle, waarin uitvoerig staat beschreven hoe mevrouw Obama haar echtgenoot leerde kennen toen hij stage liep. Zij was zijn mentor. Of hoe downdating iets van alle tijden is en ook kan leiden tot stabiele huwelijken. Anderzijds is het een publiek geheim dat Michelle Obama worstelt met haar ondergeschikte rol van first lady.

DATING IN HET FACEBOOKTIJDPERK

Maar volgens sommige sociologen zou de jongere generatie zich niet meer moeten neerleggen bij een ondergeschikte rol. Een genderrevolutie kondigt zich aan, gedreven door downdatende Millennials die meer gelijkheid zullen kennen op het werk en thuis. Indien elke downdate resulteert in een lange relatie waardoor de gynaecologe over tien jaar haar loodgieter kan overtuigen om thuis te blijven bij de kinderen, bestaat inderdaad de kans dat steeds meer vrouwen doorstoten naar de top. Ziedaar een interessant neveneffect van het fenomeen.

Maar hoe valt dat te rijmen met die andere nieuwe trend in datingland? Het free dinner-daten. In november vorig jaar signaleerde de website Business Insider het verhaal van een 23-jarige New Yorkse wier loon van 45.000 dollar haar sociale leven in Manhattan niet kon dekken. Elke maand stond haar bankrekening in het rood, tot ze de oplossing vond door zich in te schrijven op de datingsite Match. com. Ze liet haar dates betalen en spaarde zo gemiddeld 1200 euro per maand aan restaurantkosten. Haar bekentenis leidde tot een vurige discussie op het internet. De jacht op haar identiteit werd ingezet en het was een headline toen ABC News in december kon uitpakken met een exclusief interview. Urban Dictionary bedacht zelfs een woord voor haar: dinner whore. Om maar te zeggen dat niet alle vrouwelijke twintigers de feministische kaart trekken. Zo lezen we ook op de blog Sex and the Twenties. “Meisjes willen dat hij betaalt, precies omdat het zo ouderwets is. We zijn opgegroeid met het idee dat dit het juiste protocol is voor hofmakerij … Ik ben een zelfstandige, moderne vrouw maar dat is precies waarom ik wil dat een man voor mij zorgt. Op het werk heb ik geen probleem om mijn mannetje te staan maar thuis wil ik mezelf vrouwelijk voelen … Ik wil de lakens niet uitdelen en alle beslissingen nemen”, aldus de twintigjarige blogster. De reden om met de blog an sich te beginnen omschrijft ze als volgt: “Carrie Bradshaw dacht dat ze het moeilijk had? Ze zou eens mannen van rond de twintig moeten daten in een tijdperk van Facebookrelaties, sms-verslaving en Match.com.” De schrijfster hiervan zou wel een punt kunnen hebben. Door de digitale revolutie omhelst dating niet meer dezelfde ritus als tijdens de hoogdagen van Sex and the City. Een enquête van Parship (zie kader p. 82) moet in die zin misschien ook gerelativeerd worden. Het is één ding om op je datingprofiel te vermelden dat opleiding geen belang heeft. Het betekent nog niet dat vrouwen ook echt met minder financieel sterke mannen een vaste relatie willen aangaan.

REALITY CHECK

Zo blijkt ook uit een kleine rondvraag bij enkele hoger opgeleide vrouwen. Een dertigjarige universiteitsonderzoekster stelt het zo: “Hoewel ik niet zo slecht verdien, is het financieel niet gemakkelijk om een flat in Brussel af te betalen en dan ook nog eens een sociaal leven te leiden. Daarom zou ik toch een partner verkiezen die ongeveer evenveel verdient als ik. Of meer. Maar zeker niet minder. Zeg nooit ‘nooit’, maar ik zie mezelf niet daten met een man die geen diploma hoger onderwijs heeft. Een opleiding is toch bepalend voor je referentiekader, je wereldbeeld, je interesse.” Een realistische visie die niet verrast, komende van een generatie die haar weg moet maken in tijden van recessie. En toch. Een vijfentwintigjarige studente ziet het anders: “Diploma speelt geen rol, persoonlijkheid des te meer. Ik heb niet bewust gekozen voor een vriend met een lager diploma. Hij werd me voorgesteld door een gemeenschappelijke vriendin en van het een kwam het ander. Hij heeft ‘maar’ een diploma Technisch Secundair Onderwijs, terwijl ik voor een master ga, maar hij heeft wel pakken ervaring. Hij verdient zelfs meer dan ik de eerste tien jaar zal verdienen. En met zijn diploma raakt hij ook gemakkelijker aan nieuw werk, moest er iets mislopen.”

Haar vriendin stelt het dan weer als volgt: “Ik zie dating als just for fun. Praktische overwegingen als vaderlijke eigenschappen of inkomen spelen dan geen rol.” Haar woorden doen me denken aan een ex-collega, een alleenstaande veertiger en heavy user van datingsites. Terwijl zij extreem intelligent en welbespraakt is, interesseert het haar geen moer welk diploma er op zijn nachtkastje ligt of wat hij doet voor de dagelijkse kost. Zolang hij maar presteert in bed en haar erotische dromen waarmaakt. Afgaande op haar ervaring zou ik bijna concluderen dat buschauffeurs en bouwvakkers beter onderlegd zijn in het minnespel dan architecten en advocaten. Vrijblijvende seks is vandaag de dag niet langer het monopolie van mannen. Zo blijkt althans uit een onderzoek van de psychologen Cindy Meston en David Buss, die hun bevindingen neerschreven in het boek: 237 reasons why women have sex. De titel spreekt voor zich: als emancipatie in één ding geslaagd is, is het wel de seksuele bevrijding van vrouwen. In die zin kan de term ‘downdating’ ook als een vorm van seksisme geïnterpreteerd worden. Mannen doen het al eeuwen. De dokter met de verpleegster. De directeur met de secretaresse. Waarom zoveel heisa als vrouwen de rollen omdraaien? “Eigenlijk ben ik gechoqueerd door het woord alleen al”, roept een vriendin die haar huwelijk met een doctorandus in de kwantumfysica opgaf voor een passionele relatie met een viriele beeldhouwer. “In liefde denk je toch niet in termen van ‘hoger’ of ‘lager’. Passie overkomt je. Bovendien is er meer dan diploma alleen.” Dat de verantwoordelijkheid van het huishouden en het gezinsinkomen drie kinderen later hoofdzakelijk op haar schouders rust, terwijl haar nieuwe partner zich creatief uitleeft in zijn atelier, neemt ze erbij. Het is niet gemakkelijk maar ze mag tenminste zijn wie ze is. Haar verhaal illustreert nog maar eens dat elke vrouw een ander verhaal heeft. Of om het met de woorden van Rachel McClellan (auteur van Fractured Light) te zeggen: ” When it comes to matters of the heart, rules don’t matter.” Wetenschappelijke theorieën nog minder.

DOOR PASCALE BAELDEN

RELATIES TUSSEN VROUWELIJKE BROODWINNERS EN HUISHOUDMANNEN WORDEN NOG STEEDS ONDERMIJND DOOR STIGMATISERING EN ONBEGRIP

“IK BEN EEN ZELFSTANDIGE, MODERNE VROUW MAAR DAT IS PRECIES WAAROM IK WIL DAT EEN MAN VOOR MIJ ZORGT. THUIS WIL IK MIJ VROUWELIJK VOELEN”, SCHRIJFT EEN JONGE BLOGSTER