Nat- of droogscheren blijft een scherpe kwestie, en elke methode heeft zijn aanhangers.

De Egyptenaren kortwiekten hun baard met schelpen en silex, de Romeinen gebruikten een puimsteentje en stopten bloedingen met spinrag gedrenkt in olie en azijn. Scheren was toen pure ellende. Velen lieten hun baard dan ook groeien, het oogde stoer en wijs.

Pas in de 16de eeuw verscheen het knipmes, een vervaarlijk uitziend tuig dat enkel werd gehanteerd door barbiers, die van knippen en scheren hun beroep maakten. Echte barbiers, zoals William Berthels uit Waver, zijn tegenwoordig dun gezaaid. De meeste mannen scheren zich liever zelf, en daar zijn ze gemiddeld ongeveer 3500 uur van hun leven mee zoet. “De ene baard is de andere niet”, weet Berthels. “Er zijn de kleintjes met 6000 haartjes en de grote met 25.000 haartjes. Sommige mannen hebben dunne, slappe baardhaartjes, anderen hebben stugge stoppels, wat het scheren bemoeilijkt. In periodes van zenuwachtigheid kan de groei van baardhaartjes versnellen, en een overdreven hoeveelheid alcohol zal de groei vertragen.”

Volgens psychologe Irène Claessens is het dragen van een baard niet vrijblijvend: “Baarddragers worden anders bekeken: ze stralen wijsheid en vertrouwen uit. Men denkt vaak dat ze een goede inborst hebben en sociaal bewogen zijn.”

Nat- of droogscheren is de hamvraag, en Dr. Karlfritz Koeppler wijdde er in 1997 een psychologische studie aan. Hieruit bleek dat natscheerders gemakkelijker vrienden maken, energieker, actiever en creatiever zijn en meer bereid risico’s te nemen. Droogscheerders zijn conservatiever ingesteld en hebben een ingewikkelder persoonlijkheidsstructuur. In ieder geval wordt de nat- of droogkeuze bepaald door vader of oudere broer(s), en in mindere mate door vrienden.

Volgens Peter Robberecht, marketing manager bij scheermesjesfabrikant Wilkinson Sword, wisselt de verhouding tussen nat- en droogscheren van land tot land. “Volgens een recente A.G. Nielsen-studie scheert 1% van de Belgische mannen zich nooit, 39% kiest voor elektrisch, 43% gebruikt een mesje, 12% mengt, en 5% geeft geen antwoord.”

Toen in 1931 het eerste elektrische scheerapparaat op de markt kwam, ontketende het een revolutie. Maar samen met het scheerapparaat kwamen ook de scheerkwaaltjes: mannen vergaten huid en apparaat schoon te houden, en ongemakken zoals scheerbrand en ingroeiende baardhaartjes waren het resultaat.

Tegenwoordig is er een verschuiving ten voordele van het natscheren, aldus Peter Robberecht. “Wellicht heeft het te maken met een soort retrotrend, maar ook met het feit dat kwaliteit en gebruiksgemak van de mesjes de jongste 5 jaar onwaarschijnlijk veel verbeterden. Mesjes scheren nu eenmaal gladder, en zijn tegenwoordig superveilig met hun beschermbeugels. Ook het design is vooruitstrevend, zoals bijvoorbeeld de Wilkinson Protector 3D, waarmee wij nog meer droogscheerders trachten te overtuigen.”

Peter Robberecht is er tevreden over dat nu vooral jongeren gaan natscheren, want dat belooft voor de toekomst: “In de leeftijdsgroep van 15 tot 35 jaar zien wij nu al 48% natscheerders, en slechts 33% houdt het op elektrisch scheren. Het is bewezen dat mannen, eenmaal zij zich in hun scheerritueel installeerden, niet zo snel meer veranderen. Zij blijven bovendien trouw aan een merk. Daarom doen wij enorm veel aan sampling bij jongeren, want dat zijn potentiële klanten voor het leven. Ook de prijs van het natscheren spreekt jongeren aan, en de nieuwe scheersystemen met aangepaste scheerproducten voor een gevoelige huid zijn echt heel praktisch.”

Als we barbier Berthels mogen geloven, tonen vaders hun zonen lang niet altijd goed hoe het moet. “Scheerzeep wordt niet met snelle draaiende bewegingen aangebracht, maar door de kwast traag op en neer te halen. Scheercrème is aanbevolen voor mannen met een droge huid, omdat dit type product minder water en meer vetten bevat. Scheerschuim is ideaal voor een eerder vette huid en wordt met de vingertoppen over wangen en kin verdeeld en ingemasseerd. Natscheren kan enkel lukken met een vlijmscherp mesje. Botte mesjes veroorzaken wondjes en geven ruwe stoppels. Vóór het scheren wordt het mesje gespoeld met heet water en ook ontsmetten met aftershave voorkomt infecties. Tijdens het scheren wordt het mesje zonder te veel kracht door het schuim of de crème gehaald, en daarbij wordt de huid tegelijkertijd gladgetrokken. Scheren moet in de richting van de baardgroei en begint bij wangen en bakkebaarden. Zo hebben de stoppels op kin en snor meer tijd om zacht te worden. Te snel willen scheren is een fout die vaak wordt gemaakt. De baardhaartjes worden slapper wanneer ze met water en scheerzeep in contact komen. Spoelen met koud of lauw water om zeepresten te verwijderen en daarna droogdeppen met een warme, vochtige handdoek om de poriën te sluiten. Wie een gevoelige huid heeft, laat formules met alcohol beter achterwege en kiest voor een huidvriendelijke aftershavecrème of een emulsie.”

Bij droogscheren hoort een scheerapparaat. Marc Verhulst van het Allumeurkensgasthuis in Antwerpen verkoopt en herstelt scheerapparaten, en is pleitbezorger voor de droogscheerders. “Droogscheren is minder omslachtig. In principe gaat een scheerapparaat 5 tot 7 jaar mee. Op termijn komt elektrisch scheren goedkoper uit, ondanks het feit dat de instapdrempel vrij hoog ligt. Scheerapparaten bieden bovendien diverse mogelijkheden, zodat ook liefhebbers van schaduwbaarden hun baard tot op de gewenste lengte kunnen kortwieken. De toppen van een scheerblad scheren het gladst. Daarom moet het steeds loodrecht op de huid worden geplaatst. Bij droogscheren komt het erop aan de baardhaartjes goed te richten, zodat ze gemakkelijk kunnen worden afgeschoren. Dat kan door de huid met de vingers op te spannen.”

Ingegroeide baardhaartjes en scheerbrand zijn vaak gehoorde klachten. Ze worden vermeden met aangepaste producten en door geen draaiende maar op- en neerwaartse bewegingen te maken met het scheervlak en niet lang over hetzelfde plekje te wrijven.

Francine Oerter, communication manager van Aramis, beveelt het gebruik van een peelingcrème vóór het natscheren aan: “De korreltjes maken de huid gladder zodat het mesje beter glijdt. Dode huidcellen worden verwijderd, wat het ingroeien van de haartjes tegengaat, en het crèmeschuim maakt de baardharen zachter. Na elke scheerbeurt, nat of droog, is een vochtverzorgende crème of emulsie aan te raden om het beschermende filmpje van de huid, dat door de mesjes werd weggeschraapt, te herstellen.”

Volgens Peter Robberecht scheert nat niet enkel gladder maar ook hygiënischer, en Marc Verhulst weet uit ervaring dat de hygiëne bij droogscheerders soms te wensen overlaat: “Het is onvoorstelbaar in welke staat scheerapparaten soms worden binnengebracht. Boordevol haartjes en huidschilfers, terwijl een scheerapparaat toch dagelijks moet worden gereinigd.”

Linda Raats