… want mode heeft er weer zin in. Impressies en gebundelde notities van een 14-daagse modemarathon in Milaan en Parijs.

Madonna’s moment

Was Madonna zo hip in de jaren ’80, toen ze hits als Holiday en Lucky Star had? Nee, ze werd door de modieuze incrowd als een ordinaire taart beschouwd. Maar sinds ze in 1996 voor de foto’s van haar cd Ray of Light door een select modeteam onder handen genomen werd, kan haar hipgehalte niet meer stuk. Madonna is een stijlinstituut en zomer 2001 is haar wraak. Het begon al bij D&G waar, nog voor er één model te zien was, een remix van Madonna’s nieuwe cd Music te horen was. De uitzinnig vrolijke en op de jaren ’80 geïnspireerde collectie – denk aan leggings, brede riemen, microrokjes, tijgermotieven, goud en glitter – bracht ook letterlijk een ode aan material girls. Op een rokje met dollarmotieven kwam een bustiertopje met Cause I’m worth it. Een T-shirt met Expensive Doll was een andere mogelijkheid. Voor de hoofdlijn Dolce e Gabbana, een knappe collectie met de kenmerkende sexy tailleurs, ging het ontwerpersduo nog een stap verder. Ze zetten de covers van verschillende Madonna-cd’s op een luxueus T-shirt. En de typische Dolce & Gabbana-diva’s, dit keer in de gedaante van rock chicks, cowgirls en motormeiden, waren allemaal in een jaren-’80-badje gedompeld.

Ook Gucci kende een Madonna-moment in de vorm van puntige satijnen beha’s die onvermijdelijk refereerden aan het supersonisch korset dat Jean Paul Gaultier maakte voor haar Blond Ambition-tournee. En Madonna was zelfs in Parijs te zien: Karl Lagerfeld zond voor Chanel met parels behangen en in kant gehulde modellen uit, een gesofisticeerde en dure versie van Madonna in Like a Virgin.

De twee tenoren (en een derde)

Al staan Prada, Gucci en Jil Sander ook op het hoogste modeschavot in Milaan, Armani en Versace zijn van oudsher (toch al langer dan een decennium) de vaste waarden. Twee huizen, twee stijlen, en af en toe een rel. Zoals na het interview dat Armani in september aan Vanity Fair gaf, en vertelde over een ontmoeting met wijlen Gianni Versace. Deze zou gezegd hebben: “Er is plaats voor ons tweeën, jij (Armani) ontwerpt voor gesofisticeerde vrouwen, ik voor sletten.” Boosheid bij Donatella Versace, ontkenning van Armani. Maar Donatella heeft het niet aan haar hart laten komen, en maakte alweer een prachtige Versace-collectie, met alle mogelijke variaties op de sexy jurk in ragfijne zijdejersey (en oh, wat een knappe rugdecolletés). Behalve veel zwart waren er ook grafische motieven en uitvergrote bloemen. Jongere zus Versus was helemaal eighties: huidenge T-shirtjurken en smalle pantalons met tailleband, in een subtiel kleurenpalet van zalm, oudroze en perzik, al was ook zwart hier prominent aanwezig.

Met twee shows ( Emporio en hoofdlijn Armani), de opening van de immense Armani- store aan de Via Manzoni en de voorstelling van de binnenhuiscollectie Armani Casa, drukte Giorgio Armani duidelijk zijn stempel op de Milanese modeweek. Zijn Emporio-collectie was sterk: de typische Armani-pakken, maar nu in een jongere light-versie en een keuze aan fijne mousselinen jurken en in punten geknipte rokjes. Voor de hoofdlijn Giorgio Armani hield hij het bij een serene en androgyne collectie met de karakteristieke vloeiende silhouetten in een subtiel kleurenpalet. Alleen ging hij af en toe een bretel te ver.

De derde Milanese tenor, en ondertussen de grootste stijlbepaler, is onbetwistbaar Prada. Met onder andere Helmut Lang en Jil Sander in hun stal en contacten met Azzedine Alaïa, is het duo Miuccia Prada en Patrizio Bertelli bezig aan de uitbouw van een luxegroep. Miuccia Prada lanceerde de bourgeois chic opnieuw en hop: nooit waren er in de mode zoveel ladylike silhouetten te zien. Miuccia Prada had voor deze winter een volledige paillettejurk en hop: in Milaan slaan ze de pailletten om ieders oren. Hoe het nu verder moet, is niet geheel duidelijk. Ditmaal balanceerde Prada tussen sober en sexy, tussen een brave secretaresse en een intellectuele dame uit de jaren ’80.

Nieuwe Frisheid

Een beetje retro, maar niet te, veel strepen (hallo Sonia Rykiel) en een ongegeneerd optimisme: een Nieuwe Frisheid waait door het modelandschap. Marni was in dat opzicht een revelatie in Milaan, met onder meer korte jasjes op lieflijke petticoats. Maar ook Moschino, Cacharel en Veronique Leroy stuurden een dosis optimisme en snoepkleuren op het podium.

Mannelijk vrouwelijk

Voor de eerste collectie van Boss Women werden de grote middelen bovengehaald: een defilé in het indrukwekkende Palazzo Senato in Milaan met een champagne-en-kaviaarfeest achteraf. De gigant in mannenkleding bewees ook voor vrouwen een pak te kunnen maken. Modern, haast minimalistisch, zeer jaren ’90 eigenlijk. De semi-transparante en mouwloze jurkjes (aan één kant in een punt uitlopend) vervolledigden knap de collectie.

Dirk Bikkembergs maakte vroeger al mannenkleding voor vrouwen, een discipline die hij volledig beheerst, en keerde voor zomer 2001 naar deze roots terug met lagetaillepantalons, wijde manshemden en chique broekpakken.

ÆTussentitelµ{ita}

Frankrijk regeert {ITA}ÆLettrineµ{ita}

Ons chauvinisme kunnen we beter laten varen, want hoewel de Belgen meer dan ooit vertegenwoordigd zijn in de internationale modearena, is de mode geobsedeerd door alles wat Frans is. Na het neerstrijken van de Britten en de Amerikanen op Franse bodem (en hun gijzelacties in Parijse modehuizen) revancheren de Fransen zich al geruime tijd, door hun eigen bitterzoet popcultureel erfgoed als maatstaf te stellen. En daarin worden ze gevolgd door de buitenlanders: {ITA}Tom Ford{ita} laat niet voor niets {ITA}Serge Gainsbourg{ita} weerklinken bij de aanvang van z’n {ITA}YSL{ita}-defil? en {ITA}Charlotte{ita} Gainsbourg is eindelijk een icoon waarmee het juist dwepen is (het Charlotte-offensief is ingezet met {ITA}cover shoot{ita}s voor {ITA}Vogue{ita} en andere belangrijke bladen, en reclamecampagnes). {ITA}Nicolas Ghesqui?re{ita}, ontwerper voor {ITA}Balenciaga{ita}, is nooit vies geweest van de {ITA}eighties{ita}-sfeer van {ITA}Le Palace{ita}, en draait {ITA}Myl?ne Farmer{ita} ({ITA}Je suis d’une g?n?ration d?senchant?e{ita}) bij zijn zomerdefil?. {ITA}ÜUnhappy girl, unhappy boyß,{ita} neuzelt {ITA}Mirwais{ita} in {ITA}Na?ve Song{ita}, het nummer dat na de mannendefil?s nu ook de vrouwenshows domineert. {ITA}Cacharel{ita} wordt de hit voor het volgende seizoen, en {ITA}Chanel{ita} wordt zowaar hipper met de minuut. {ITA}Vanessa Paradis{ita} staat weer in alle magazines, niet alleen omdat ze weer aan het zingen geslagen is; en de krokodil van {ITA}Lacoste{ita} is opnieuw het statussymbool van de massa’s. Toerisme is het geheime wapen van Frankrijk.

{ITA}

ÆTussentitelµ{ita}

Wat de managers niet zagen {ITA}ÆLettrineµ{ita}

Er was een tijd dat mode draaide om kleren, maar die lijkt voorgoed voorbij. Mode is lifestyle geworden, iets wat men het liefst van op afstand bekijkt, en mondjesmaat in de dagelijkse omgeving toelaat. Mode is ook een entertainmentindustrie geworden, op z’n {ITA}Disney{ita}s: een serie verstrooiende producten, van tevoren uitgetest en naar ieders smaak aangelengd, en dus genivelleerd. Om de klant/consument zo goed mogelijk wegwijs te maken in de selfservice-afdeling, zijn merknamen meer dan ooit belangrijk geworden, wat in het voordeel van de luxehuizen speelt.

{ITA}ÆTekstµ{ita}

Aldus zijn voor hen de kapitalistische technieken en economische handelingen primordiaal: macht en geld zijn de doelen, meer dan spirit en essentie, want die zijn met een welgemikte campagne alsnog te verkrijgen. De luxehuizen gedragen zich steeds meer als voetbalmanagers, want ook die spreken over transfers en overnames, over maximale prestaties en ‘uitgeblust, weg ermee’. Een cynische oefening in marketing, die op steeds meer mode-{ITA}watcher{ita}s zenuwen begint te werken. Dat is overduidelijk bij {ITA}YSL{ita}, dat nu getekend wordt door {ITA}Tom ‘Gucci’ Ford{ita}. Ford, die zich {ITA}Midas{ita} waant, gaat voor het eerst publiekelijk op zijn bek, toch in zijn positie als {ITA}Yves{ita}-vervanger: voor {ITA}YSL{ita} brengt hij een collectie die eruitziet als een erg middelmatige Gucci-lijn, het soort dat hij op een blauwe maandag ineenflanst. Verveelde, vervelende ontwerpen die naar {ITA}Saint Laurent{ita} ruiken, maar naar niets smaken: halve smokingjasjes, banale avondjurken, afgezaagde vormexperimenten, allemaal in zwart en wit (met gouden schoenen). {ITA}Cacharel{ita}, dat het Britse duo {ITA}Clements-Ribeiro{ita} inhuurde, doet niet zo pretentieus en brengt een frisse lijn, met strepen, bloemen en prints, een beetje Londens contrair, een beetje modieus jaren ’80: een {ITA}Chlo?{ita} voor nuchtere meisjes. {ITA}Chanel{ita} houdt {ITA}Lagerfeld{ita} onder contract, en die laatste herontdekt zijn joie de vivre: alles waar Chanel voor staat _ van luxe over prestige tot damesachtig _ blijft in ere, wat hem niet belet er een bont en frivool spektakel van te maken. Sinds een tijd heeft {ITA}John Galliano{ita} met zijn fratsen {ITA}Dior{ita} weer helemaal onder de aandacht gebracht, en nu de handtassen en parfums weer de deur uit vliegen, mag hij weer naar zijn speeltuin terugkeren. Zowel de Dior-collectie als zijn eigen lijn zijn niets meer dan {ITA}Moulin Rouge{ita}-shows voor {ITA}fashionista{ita}’s en moderne presidentsvrouwen: videoclipachtig wild en volstrekt onschadelijk. En {ITA}Jil Sander{ita} is nu gewoonweg banaal, wat nog alarmerender is. Sander is weg uit haar eigen bedrijf, en er wordt geheimzinnig gedaan over wie nu dan wel de kleren tekent. Misschien de managers.

{ITA}ÆTussentitelµ{ita}

De scheuren worden zichtbaar {ITA}ÆTekstµ{ita}

Hoewel punk om de haverklap weer gelanceerd wordt, is er toch opnieuw een tendens naar vestimentaire rebellie merkbaar. Het mag er allemaal een beetje {ITA}sauvage{ita} uitzien, haaks op de nette en chique trend die de winkelstraten heeft bereikt, en dus alweer oud nieuws is. {ITA}Gaultier{ita} stuurt invitaties met afbeeldingen van platenhoezen van de hardrockgroep {ITA}Iron Maiden{ita}, en op zijn {ITA}catwalk{ita} lopen modellen met versleten lederen jacks, {ITA}Harley-Davidson{ita}-laarzen en {ITA}Mad Max{ita}-kostumeringen. {ITA}Marc Jacobs{ita} verzaakt aan de {ITA}eighties{ita} van zijn vorige {ITA}Vuitton{ita}-collectie en kiest opnieuw voor zijn echte lievelingsperiode (de suikeren {ITA}fifties{ita}, gemixt met {ITA}Hampton Bays-casual{ita}) maar nodigt wel {ITA}Stephen Sprouse{ita} uit om de Vuitton-handtassen onder handen te nemen.

{ITA}ÆTekstµ{ita}

Sprouse, {ITA}forever{ita} fluo en punkrock, kalkt zijn graffitihandschrift overheen de monogrammen, in roze, wit, groen en oranje, wat wel iets heeft en vooral voor een hype zal zorgen, als de tassen in de winkel zullen verschijnen. Ook {ITA}Ann Demeulemeester{ita} viert de teugels en toont een sterke collectie die verademend {ITA}freaky{ita} en aangenaam weerbarstig is, met honderden blinkende drukknopen, colliers met als pauwenstaarten uitwaaierend paardenhaar, en mini-jurken bedrukt met een rasterdraadmotief. {ITA}Comme des gar?ons{ita} maakt er een figuurlijk zootje van, want {ITA}Kawakubo{ita}’s amorf lijkende ontwerpen worden bijeengehouden en vervormd door brede stroken, net plakband met een camouflageprint, terwijl haar rudimentaire Japanse wikkels versmelten met de jaren ’30 uit de Europese modehistorie.

{ITA}ÆTussentitelµ{ita}

Een leeftijd is maar een cijfer {ITA}ÆLettrineµ{ita}

Veeleer vastgeroeste modebladen hebben eindelijk ontdekt dat namen als {ITA}Jean Colonna{ita} of {ITA}Martine Sitbon{ita} niet langer {ITA}cutting edge{ita} genoemd kunnen worden, dus is er nood aan een nieuw lijstje van paleisbestormers. Bijgevolg worden links en rechts wat ontwerpers bijeengegrabbeld en zij aan zij gepresenteerd, als een familie, een ‘nieuwe lichting’, hoewel ze meestal enkel hun leeftijd gemeen hebben (onder de veertig). Lang niet alle {ITA}young designers{ita} zijn {ITA}hot{ita}, laat staan opgewassen tegen een langeafstandswedloop. Talent is een subjectief gegeven, financi?le slagkracht een realistisch thema (wat niemand moet vertellen aan de Nederlandse beginners die Parijs proberen in te nemen). {ITA}Hedi Slimane{ita} (nu bij {ITA}Dior{ita}) en {ITA}Raf Simons{ita} moeten, zelfs als ze het niet eens willen, op eigen houtje de mannenmode redden, en van {ITA}Veronique Branquinho{ita} en {ITA}Nicolas Ghesqui?re{ita} wordt hetzelfde verwacht voor de vrouwenmode. Branquinho heeft de grootste voorsprong, want ze heeft een sluitende, zelfverzekerde stijl die geen turbulenties verdraagt of toelaat. In tegenstelling tot voorheen, brengt ze geen meisjes meer, maar {ITA}ladie{ita}s, zij het niet van de stof vergarende soort. Haar capejurken, broekpakken en plooirokken zijn licht en vallen elegant, en zijn toch streng en formeel zedig, door de proporties en de kleuren (zwart, grijs en heel licht roze).

{ITA}ÆTekstµ{ita}

Ghesqui?re, voor {ITA}Balenciaga{ita}, zoekt dezelfde sferen op, al houdt hij te veel van stiletto’s en discoplaatjes om ze uit zijn universum te bannen. Hij laat zijn {ITA}eighties{ita}-grapmode van zijn meest recente seizoenen wel achterwege, alsof hij deze keer zijn vrouwen bewust mooi wil maken, waarin hij slaagt, want Ghesqui?re is geen domoor. Weg zijn de tulprokken en harembroeken, welkom zijn de {ITA}oversized{ita} lijkende pakken, uitgedunde tutu-tops en de uitgebreide serie bloteschouderblouses, guirlandegewijs behangen met vlaggen kant, parels, linten, ruches en frons. Een bijdetijdse collectie die er staat, net als die van {ITA}Bernhard Willhelm{ita}, die met de oscar gaat lopen. Zijn (pas) vierde collectie is een voltreffer, even anarchistisch als blijmoedig. Zijn parade van niet voor de hand liggende, tot de laatste vierkante centimeter versierde outfits (nu ook voor jongens) spreken vooral van durf en fantasie, of er nu berglandschaprokken, als jurk uitgevallen strikken en plooien, of gehaakte spiegeleieren als broche te zien zijn.

Helemaal het tegenovergestelde brengt {ITA}Van Ommeslaeghe{ita}, want zijn ontwerpen zijn kledinggeworden rust. Het zijn niet alleen de zuiverste pigmentkleuren of de sierlijke wikkels die dat effect sorteren, want Van Ommeslaeghe etaleert ook ziel, en dat gaat het langst mee. Meer Belgen {ITA}en forme{ita}: {ITA}A.F. Vandevorst{ita} scoort met een strakgehouden defil?, met flinterdunne, gelaagde onderjurken met daaroverheen harde korsetten in natuurleder, of trenchcoats, op de juiste plaatsen beslagen met koperen klinknagels. {ITA}Olivier Theyskens{ita} daarentegen blijft wat verloren lopen in de mist, ook omdat hij nu weer wel, dan weer niet van zijn {ITA}dominatrix look{ita} af wil. {ITA}Angelo Figus{ita}, pas aan zijn tweede seizoen, drapeert er lustig op los, maar hij denkt niet meer in termen van kilo’s, wel in termen van draagbaarheid.

{ITA}ÆTussentitelµ{ita}

En dan: ten dans! {ITA}ÆLettrineµ{ita}

Hoe laat de mode zien dat het allemaal wat lichter en amusanter mag? Misschien door lichte en amusante kleren te maken; maar de ontwerpers houden het bij een danspasje, wat een door iedereen te begrijpen signaal is. Dus slaan de modellen van {ITA}Armani{ita} beleefd hun benen uit, wat een beetje hulpeloos overkomt, toch voor een huis dat ‘wezenloos in het ijle kijken’ tot een kunst heeft verheven. {ITA}Viktor & Rolf{ita} gaan voor de {ITA}grand ?cart{ita}, en voor minder was niemand komen opdagen: ze huren een professioneel showballet in, dat kan tapdansen, maar ook {ITA}body popping{ita}, op de tonen van musicalliedjes en {ITA}Fred Astaire{ita}-deuntjes. Hun kleren gaan van met zilverdraad gestikte smokings en wijduitstaande shorts tot herinterpretaties van {ITA}American classic{ita}s als {ITA}college sweater{ita}s en jeanspakjes (die op punten winnen, want er is een verschil tussen het glitterpodium en de kleerkast). Bij het debuutdefil? van {ITA}Anna Heylen{ita} wordt ook gedanst, zij het meer zoals op een te laat geworden studentenfeestje, wat enigszins past bij haar zolderkamermode. {ITA}Junya Watanabe{ita} laat zijn modellen gewoon over de {ITA}catwalk{ita} wandelen, maar toch hangt er ‘uitgaan’ in de lucht. De gekortwiekte kleren lichten op in het donker, zonder behulp van black light, in wazige pasteltinten. Dat zal volgende zomer toch een ander dimensie geven aan een late parkwandeling.

{ITA}ÆTussentitelµ{ita}

De versierde mens {ITA}ÆLettrineµ{ita}

Modeontwerpers zijn nu ook decorateurs, in hun winkels, in hun eigen interieurs (toch als we de glansreportages in de woonbladen zien), en in hun collecties. Minimalisme is een vage herinnering en de rollen hightechstoffen staan in een hoek te vergelen (figuurlijk gesproken dan, want dat horen ze niet te doen). Alsof ze een pact hebben gesloten, gaan de internationale designers nu voor ornament en oogverblindende prints, voor kleur en voor versiering. Het regent alweer een aantal seizoen gouden juwelen, pailletten en glimstenen, en motiefstoffen kunnen niet druk genoeg zijn. Volgende zomer is er zelfs een renaissance van het opulente stilleven merkbaar, een postmoderne updating van de art nouveau, want naast gestolen {ITA}Pucci{ita}-tekeningen en alle kanten uitflitsende strepen, figureren er vooral bloemen (de lieflijkste bij {ITA}Strenesse{ita} en {ITA}Max Mara{ita}, de onnatuurlijk grootste bij {ITA}Versace{ita}), krullen, bladeren, dieren, ja zelfs eten en drinken. {ITA}Bernhard Willhelm{ita} zet gebakjes op het hoofd van zijn modellen en {ITA}Junya Watanabe{ita} heeft patisserieprints. {ITA}Chlo?{ita} toont zonder meer een flinke ananas op glanzende tops of op een minuscuul bikinibroekje, en drapeert zich voor de rest languit in de paardenstal (net zoals {ITA}Lieve Van Gorp{ita}, toch qua enscenering). {ITA}Dries Van Noten{ita} laat gouden vogels aan riemen bengelen, en {ITA}Sportmax{ita} houdt van zebra’s.

{ITA}ÆTussentitelµ{ita}

Preventieve stijlgids U hebt nog enkele maanden de tijd om: 1. Uw oude tante te bezoeken en haar collectie parelsnoeren af te snoepen (en de kanten doekjes onder haar {ITA}bibelot{ita}s). 2. Danslessen te volgen. Want dat wordt weer hip, en het helpt om benen voor minirokken te krijgen. 3. Oude singles van {ITA}Charlotte Gainsbourg{ita} uit de bakken op rommelmarkten op te delven. Het liefst {ITA}Elastique{ita}, uit haar tienertijd. 4. Inspiratie op te doen in stoffige winkels voor interieurtextiel, afdeling tapijten en gordijnen. Fauna en flora in overvloed. 5. Alsnog {ITA}Madonna{ita}-fan te worden.

De live-verslagen die tijdens de modeweken op het internet verschenen, kunnen nog geraadpleegd worden: http://www.knack.be/weekend/index.html

Peter De Potter en Trui Moerkerke / Foto’s Etienne Tordoir e.a.