De nieuwe film van Alan J. Pakula verschijnt in de bioscoop, voorafgegaan door een stroom negatieve geruchten : mede door scriptproblemen sleepten de opnamen eindeloos aan ; tot kort voor de release waren er nog reshoots ; de sterren konden elkaar niet luchten ; het 60 miljoen dollar budget escaleerde tot 90 miljoen ; en vorige maand noemde Brad Pitt zijn eigen film in ?Newsweek? een staaltje van ?irresponsible filmmaking?.

Maar wat blijkt ? ?The Devil’s Own? is Pakula’s beste film in jaren. Nee, aan de paranoia trilogie (?Klute?, ?All the President’s Men?, ?The Parallax View?), die van Pakula een van de briljantste Hollywood-talenten van de jaren zeventig maakte, kan ?The Devil’s Own? niet tippen, maar hij doet toch recente uitglijders als ?Consenting Adults? en ?The Pelican Brief? vergeten.

Pakula keert hier terug naar het genre van zijn grootste hits : de politieke thriller. Dit keer is de achtergrond niet de politiek-morele crisis van Amerika onder Nixon, maar de Ierse kwestie, ofschoon de film grotendeels op Amerikaans grondgebied speelt. Pitt is een melancholische Ierse terrorist die tijdens een New Yorkse operatie (het bestellen en per boot transporteren van raketten, die op het thuisfront kunnen worden ingezet tegen de helikopters van het Engelse bezettingsleger) een onderkomen vindt bij het nietsvermoedende gezin van een integere politieman van Ierse afkomst ( Harrison Ford).

Het suspense-element wanneer zal Ford zijn jonge gast ontmaskeren is grotendeels ondergeschikt aan de morele en ethische dilemma’s van de confrontatie. Pitt zag als kleine jongen hoe zijn vader brutaal werd omgebracht ; de politieman bij wie hij infiltreert ondervindt aan den lijve de angst zijn gezin vernietigd te zien en gaat precies daardoor een zeker begrip opbrengen voor de geweldenaar die zijn vriendschap misbruikte. Zonder dat het allemaal zeer diep snijdt, weet Pakula toch een Ira-thriller te maken waarin het er genuanceerder toegaat dan in ?Patriot Games? (ook al met Harrison Ford), een verheerlijking van de CIA waarin de Ira wordt getypeerd als een vulgaire misdadigersbende.

De actiescènes zijn fors en glashelder in beeld gezet zowel de hinderlaag in Belfast en de routineklussen bij de Amerikaanse politie, als de wrede oorlog tussen Pitt en zijn Iers-Amerikaanse leverancier (indrukwekkende schurkenrol van Treat Williams). Maar wat aan deze prent een welhaast klassieke kwaliteit schenkt, is hoe de fysieke actie perfect geïntegreerd zit in sterke karaktertekeningen en psychologische spanningen. De schaduwrijke fotografie van Gordon Willis (die vroeger vaak met Pakula werkte) en de vaak radicale, uit het centrum gekadreerde breedbeeldcomposities zijn meesterlijk.

?The Devil’s Own?van Alan J. Pakula, met Harrison Ford, Brad Pitt, Ruben Blades, Margaret Colin, Treat Williams.