Fluwelen evolutie

Spetteren deed het niet op de wintermeubelbeurzen. Wel zachtjes pruttelen : richting naïeve emoties, speelse structuren en eerlijke grafiek. Op naar een uitbarsting op de voorjaarsbeurs in Milaan ?

Parijs, Keulen, Parijs. Dat is het traject dat een meubelmerk met internationale ambities in het begin van het jaar moet afleggen. Eerst is er immers de Salon du Meuble, dan de Internationale MöbelMesse (IMM) en op het einde van januari Maison & Objet. In de praktijk zijn alleen de grootste (en rijkste) merken op alle drie vertegenwoordigd. Andere verkiezen om zelfs helemaal geen beurs meer te doen, zoals het Belgische Dark dat een pand op de Neumarkt van Keulen inpalmde. Landgenoten Quinze & Milan en Extremis openden een dag voor de beurs een permanente showroom in het voormalige postgebouw van Keulen, rechtover de oostelijke ingang van de hal waar de echte beurs plaatshad. Dat deden ze samen met onder andere het Italiaanse Moroso, het Duitse ClassiCon en de Nederlanders Montis, Arco en Moooi.

Spectaculaire vernieuwingen bleken er op geen van deze beurzen te zien. Er zijn dan ook veel merken (vooral de Italiaanse) die daarvoor wachten tot de Salone del Mobile in april, het internationale hoogtepunt van de professionele designwereld.

Op Maison & Objet werden dan wel de strakke ontwerpen van de Franse ontwerper Jean Nouvel uitgelicht, we ontdekten op de stands vooral veel kleur, een tikje humor, beestjes, knuffelstoffen en blote en stevige constructies.

Een evolutie richting emotionele en naïeve vormgeving, veel kleur en sterke, eerlijke grafiek.

Skelet

Vorig jaar heette het nog dat transparantie de nieuwe trend was : met perforaties, veel glas en andere doorkijkmaterialen. De Duitser Konstantin Grcic ging toen al een stapje verder met zijn gefacetteerde skeletstoel en -barkruk, net als de Latino-Zwitser Alfredo Häberli die een stoel uit metaaldraad boog voor het Duitse ClassiCon. Het waren de voorlopers : we mogen niet alleen door de meubelen heen kijken, ze worden blootgelegd en binnenstebuiten gekeerd. Terwijl het tien jaar geleden een kunst was om scharnieren, aanhechtingspunten en onderliggende mechanismen weg te werken, zijn ze nu zichtbaar en bepalend voor de vormgeving. Het gevolg is een origami met hout en staal, meccano met plastic, een puzzel of simpele legoblokken op elkaar en hier en daar wat – digitaal – kantwerk.

De opvallendste getuige van deze trend zijn de schragen, meestal gecombineerd met een glazen tafelblad : de barokke versies van het Belgisch-Frans-Zwitserse kwartet Big Game bij het Franse Ligne Roset, geknikt bij het speelse Duitse merk Elmar Flötotto, in plastic bij Brandex design.

Ook in de kelder van Keulen, waar de jonge talenten veel plaats kregen, stonden schragen, al doen ze daar eerder industrieel aan : Het Tischbein van Jakob Zumbühl en Muriel Weber doe je aan gelijk welke plank, voor een smalle en lange of vierkante tafel. De jongens van Es hebben nog geen fabrikant gevonden die hun korte of lange poten wil produceren.

Maar ook bij andere tafels en stoelen spelen de poten een hoofdrol : de Gabriel van Floris Schoonderbeek voor Arco heeft bijlstelen als poten. Die zijn op dezelfde manier met het zitvlak verbonden als een bijl aan zijn steel. Bij de Tian01 van het jonge label Andacht lopen de poten boven in plaats van onder de tafel. Ook de buisframes komen terug. Uiteraard bij het Duitse Thonet, die in de jaren dertig de grootste producent van stalen buismeubelen ter wereld was. Dit jaar wordt onder andere de ligstoel LS 22 opnieuw uitgebracht. En een slee, voor de eerste keer in staal. Ook een opvallend retro buisframe bij de DS 180 van De Sede. Een stalen buisframe verbindt drie gekleurde kussens bij de Colors 897 van Ilkka Suppanen bij het Italiaanse Zanotta. De Rubystoel van de Belgische ontwerper Alain Berteau voor het Nederlandse Montis combineert een strak kader met een organische zitting.

Scheepstouw

In dezelfde niets verbergende trend is het overmatig gebruik van de geplastificeerde staaldraad te verklaren. U kent hem van witte droogrekjes of in meestal groene versie van Bekaert. Stefan Schönings gekroonde kapstok voor Desalto vorig jaar heeft zijn opvolgers : de kitchenette van de Nederlandse student Jan Dijkstra en de drooglijn van zijn collega Monique Horstmann. Ook het scheepstouw inspireerde voornamelijk jonge ontwerpers : ze maakten er een lassokapstok en een draadlamp mee. De Italiaan Gaetano Pesce werd door het magazine A&W Architektur & Wohnen verkozen tot Ontwerper van het jaar 2006 en kreeg daarom een tentoonstelling : zijn werk hing in een reuzennet in de Christuskirche in hartje Keulen.

Ontwerpers gebruiken de constructie op zich om hun meubel vorm te geven : ze spelen met lijnen : recht, gebogen, gefacetteerd of krom. Matali Crasset, ontwerpster van het jaar op de Salon du Meuble, creëerde Hi Bath Basin voor de Belgische badkamerspecialist Aquamass. Een mooi lijnenspel ook bij de nieuwe parasol van het eveneens Belgische Extremis van Dirk Wynants. Het zonnescherm wordt omhoog getrokken langs boven, om plaats te winnen onderaan.

Trompe-l’oeil

Modulaire oplossingen blijven populair : een krukje wordt een onderdeel van een tafel, hangt vast aan een fauteuil of vormt met identieke andere krukjes een bibliotheek zoals bij Roche-Bobois of bij de jonge ontwerpers als Pliks design, Juan Pipo of Duplico. Of ze schuiven elegant in elkaar zoals de lage tafeltjes van Thossform.

Omdat er zoveel met lijnen gespeeld wordt, zien we hier en daar ook trompe- l’oeils, zoals het krukje van de Zwitserse student Andreas Saxer en een nieuw spiegelkastje van het Belgische merk Vlaemsch. Vooral bij de studenten lijken ook scheve boekenkasten populair : die van Speziell met ingebouwde kleursensor, de Broken Shelves van Mareike Gast, en de Tectonic van het gloednieuwe Franse merk Kollection.

De Tree van Michael Young en Katrin Petursdottir voor Swedese was populair in de Europese woonmagazines en dat werkte inspirerend : nooit waren kapstokken zo hip : Bonaldo, Ligne Roset, Diamantini & Domeniconi hebben er zelfs twee. De jonge garde komt met zijn prototypes inventiever uit de hoek : de kleerhangers voor boeken van de Turkse U : B studio, de lampenkapstok van Kai Richter, de kamerknecht 4Bein van Suzanne Hummert en de modulaire Häkeln van Fries & Zumbühl.

Voor de grote mensen

Vitra brengt Jean Prouvés Standard uit in kleuterklaskleurtjes : citroengeel, rood en turkoois. Ook bij Ligne Roset en Cinna mocht het knallen : felgroen voert de boventoon. In de mediaruimte van de Duitse zusterbedrijven Cor en Interlübke, waar Loewe zijn nieuwe flatscreens presenteerde, was het dan weer oudroze, Lufthansablauw en kaki.

Sommige nieuwe stoelen, tafels en zetels lijken rechtstreeks uit de kinderkamer geplukt : met stevige poten, afgeronde hoeken en simpele vormen. Het Belgische Ethnicraft heeft zo’n model. Er zijn speelse tafeltjes bij Ligne Roset en Roche-Bobois en zelfs schommelstoelen bij B&B Italia. Organisch en kleurrijk zijn termen die op de Downtown van Pascale Morgue voor Ligne Roset, de B-flat van Leolux en de Duo van Ref Rieffel voor Kollection van toepassing zijn. Al langer expert in strakke, organische meubels met hoogstaande bekleding is het Italiaanse Molteni. Dat liet bijvoorbeeld Ferruccio Laviani een nieuwe fauteuil met bijbehorende leunstoel ontwerpen : de Hi-Bridge en de Hi-Cove. Voormalig bloemist Marianne Guedin charmeerde met haar eenvoudige vormen de jury van de designhal van Maison & Objet en werd verkozen tot Now ! Design à vivre ontwerper van 2006.

Reliëf

Prints en bedrukkingen zijn niet alleen uitbundig aanwezig, ze zijn ook veeleer naïef en kinderlijk, tot zelfs folkloristisch. Voor de motieven wordt vooral inspiratie opgedaan in de natuur : veel bloemen, bladeren en dieren. Verrassendst is het behangselpapier van het jonge Londense ontwerpteam Hybrid, met figuren samengesteld uit twee verschillende diersoorten. Wie het niet ziet zitten om een heel behang in felle prints te nemen, kan een vogeltje, vis of een andere speels motief als sticker aanbrengen : op de muur, of op de vloer, de tafel of trap.

Veel versierde meubelen trouwens : de digitaal geprinte tafel van Reddish die in de talentenwedstrijd Inspired by Cologne met de eerste prijs gingen lopen, bijvoorbeeld. We hoorden de Britse ontwerper James Irvine goedkeurend grommen toen hij de tafel na de prijsuitreiking nog eens kwam bekijken. Er is ook een bedrukte Tavolina van Ibride. Ook kantwerk blijft in, de leukste interpretatie komt uit IJsland : op hun Flatpack Antiques plakten de ontwerpers van Bility een soort haakwerk alvorens het af te werken met een fineerlaag. Ook op ceramiek wordt druk reliëf aangebracht. Meestal bloemen, maar ook een verkeersknooppunt bij een Zwitserse hogeschool.

De Poldersofa van Hella Jongerius voor Vitra komt uit in bruin- en beigetinten of olijf en muntgroen. In dezelfde home-collectie ook een poef van Jongerius. In haar voetsporen durven nu ook andere ontwerpers patchwork aan. Zelfs Rolf Benz, de Duitse fabrikant van luxueuze en chique zitoplossingen, presenteert een mix en match : de Rolf Benz 370 is door zijn combinatie van leder en hout, de vrolijk gestreepte kussens en de multifunctionaliteit een opvallende verschijning.

De tijd dat ik paarse broeken droeg mag dan al achter ons liggen, ik herken wel de stof van zo’n exemplaar op de aaneengenaaide stoel van de jonge Duitser Martin Ahrens. Griezelig.

Beestjes en hun vel

Casimir, de man achter de collectie Vlaemsch ! mocht het ondervinden : beestjes zijn hip ! De herten en rendieren uit triplex van Big Game verkochten erg goed. Op de stands staan kleine vogeltjes en er zijn dierenprints gebruikt op muren en vloeren. Maar de grappigste stand is die van Interlübke, waar op de – overigens erg strakke – kasten barbies, pilotenpetten, honden en hertenkoppen ten toon staan. De hondenkamer is zelfs van drollenzakjes voorzien. Soms zijn dieren zelfs inspirerend voor de constructie van het meubel zelf : overduidelijk bij het Franse Ibride, subtieler bij de het Duitse ClassiCon waar de uitvoering van de Satir Loungestoel met oranje poten aan een eend doet denken. Of de lamp Bunny in een diep rood, meteen een nieuwe kleur, bij het Belgische Materialise.mgx.

Maar vooral het materiaalgebruik is geïnspireerd op dieren : stoelen en krukjes met bont, meestal nep. De Belgische lichtspecialist Dark heeft een nieuwe uitvoering van de d-rabbit, deze keer helemaal in wit. Extremis voert zijn PicNik nu ook in glanzend zwarte lak uit, ideaal voor binnen, en legt er een bontje op. We zien veel krukjes met ruwe en harige huid : KingKong achterna. En pluimen ! Zowel bij Maison de Vacances als bij Mat & Jewski. Ook griezelig !

Niet alleen bont wordt overdadig gebruikt, maar ook andere zachte stoffen : (rib)fluweel, daim en suède. Natuzzi koos een nieuwe overtrekstof “voor het wolkige effect, de opvallende dikte en zachtheid.” Fluweel bij B&B Italia en barbieroze of sneeuwwit ribfluweel bij het Duitse Cor. Klassiek bordeaux fluweel op de nieuwe bank van Gordon Guillaumier, die voor het eerst voor Casamilano ontwerpt en vrolijk fuchsia bij Marie’s Corner op de chesterfieldachtige Brazil.

Stretch

En dan is er nog “ik-wil-de-langste-hebben” : Het Zwitserse zetelmerk De Sede stelde in Keulen niet minder dan 86 modules op van zijn DS 600. Ook de Belgen laten zich niet kennen : Het Belgische label Wildspirit – dat een troef maakt van zijn multifunc- tionaliteit – stelt Longi, een uiterst dunne uitklaptafel voor. Het was Alain Berteau die ze tekende. Even inventief is de uitrolkast Stretch van de Duitser Thomas Althaus voor Die Collection. De commode van Werner Aisslinger voor het nieuwe Duitse merk Behr is samen te stellen uit oneindig veel modules, net als H2O HUB, het nieuwe bureau van het Belgische Bulo en CoCo, de jongste fauteuil van het West-Vlaamse Durlet. Ook Belgisch zijn de drie verschillende schappen van Damien Bihr voor Vange. Die kunnen naast elkaar gehangen worden als een lange sliert of onder en boven elkaar. Het Bel- gische Limited Edition ten slotte brengt zijn nieuwe bollentapijt uit in tegels. Op die manier kan de consument niet alleen zijn kamerbreed tapijt gemakkelijk zelf installeren, hij kan het ook in de kleur en het patroon doen die hem het best bevalt.

Leen Creve