DIVA

Je weet niet wat je ziet : een Woody Allen-film die van begin tot eind écht grappig is. Allen speelt zelf niet mee in “Bullets Over Broadway”, wat natuurlijk al half gewonnen is. Het milieu : Broadway tijdens de Drooglegging. In een notedop is dit een farce over een gangster die de show steelt. Letterlijk.

David Shayne (John Cusack als het alter ego van de regisseur) is een zelfingenomen aspirant-toneelschrijver wiens debuutproduktie gefinancierd wordt door een misdaadkoning. Als tegenprestatie moet hij wel het ongetalenteerde vriendinnetje van de boef een rol geven. Ze arriveert tijdens de repetities met haar lijfwacht Cheech (Chaz Palminteri), die zich voortdurend met de tekst gaat bemoeien. Het grappige is dat het stuk er alleen maar beter op wordt. David is een Greenwich Village-intellektueel die gelooft dat kunst de wereld kan veranderen, maar er voorts geen flauw benul van heeft hoe mensen werkelijk praten en hun gevoelens uiten, iets wat Cheech juist instinktief aanvoelt. Hoe meer Cheech het stuk herschrijft, hoe meer zijn kompromisloze kunstenaarsziel boven water komt. Om zijn “kreatie” te beschermen, is hij tot alles in staat. Niet de zelfverklaarde artiest, maar de brutale boef blijkt met andere woorden de ware kunstenaar te zijn.

Het verhaal gaat snel vooruit, is energiek en uitbundig, en biedt ons ook een liefdevolle blik achter de schermen van een Broadway-produktie tijdens de Roaring Twenties. In het akteursensemble zit naast de gangstermeid ook nog een matinee-idool met gewichtsproblemen (Jim Broadbent), die bij het begin van de repetities warm water en citroen bestelt, maar al snel overschakelt op kalorierijke taarten ; en Tracey Ullman is de oud wordende ingénu met het opvliegend schoothondje. Best van allemaal is Dianne Wiest als Helen Sinclair, een grandedame van de Newyorkse schouwburg die volgens haar manager (Harvey Feinstein) de laatste jaren “beter bekend is voor haar overspel en dronkenschap”. De scènes waarin de onhandige auteur-regisseur deze ijdele diva moet paaien, behoren tot de grappigste uit deze mild ironische bespiegeling over het kreatieve proces.

Na een aantal mislukte experimenten met de handcamera, is het camerawerk van Carlo Di Palma eindelijk weer tot rust gekomen om de toneelintriges in rijkelijke details op het doek te toveren. De elegante art-decomotieven, de prachtige rekonstrukties van “speakeasies” en nightclubs, het sensueel kleurenpalet van New York in de herfst en de opulente kostuums maken deze vinnig geschreven film ook een lust voor het oog.

* * * “Bullets over Broadway” van Woody Allen, met John Cusack, Jack Warden, Dianne Wiest, Chazz Palminteri, Joe Viterelli, Jennifer Tilly, Mary-Louise Parker, Tracey Ullman.

PUIN

In het persdossier van “Une femme française” wordt Regis Wargnier gevraagd wat de oscar voor beste buitenlandse film (“Indochine”) voor hem heeft veranderd. Zijn antwoord : “Je me suis dit sur le film suivant : Maintenant il faut l’avoir mérité. Maintenant qu’ils ont eu la gentillesse de me donner un Oscar, j’ai des devoirs. Il faut être plus vigilant, plus exigant. “

De man die zoiets zegt en dan met “Une femme française” op de proppen komt, heeft duidelijk gevoel voor humor. “Une femme française” is “le cinéma français” in al zijn horreur. Het gaat om een potsierlijke liefdesgeschiedenis die verschillende decennia en konflikten omspant, maar waarin altijd hetzelfde stramien gehandhaafd blijft : meneer (een terminaal vervelende Daniel Auteuil) trekt naar het front terwijl mevrouw (Emmanuelle Béart die al snotterend door de film loopt) kronisch vreemd gaat. Het gaat met andere woorden om “le desir féminin” tegen de achtergrond van “le destin de l’Histoire”. Als u nu al de slappe lach krijgt, wacht dan tot u de film ziet ! In een vlaag van grootheidswaanzin denkt Wargnier ook nog dat hij Douglas Sirk is, dat levert een onvoorstelbare scène op waarin Béart het wulps dansje van Dorothy Malone in “Written on the Wind” dunnetjes overdoet. Mijn lievelingsmoment blijft echter dat waarin een oude Duitser op de propere puinen van Berlijn-Babelsberg staat te tieren dat de Duitsers de oorlog niet hebben verloren.

– “Une femme française” van Régis Wargnier, met Daniel Auteuil, Emmanuelle Béart, Gabriel Barylli, Jean-Claude Brialy, Heinz Bennent.

VIDEO BAANBREKEND

Nu de grote studio’s zo weinig mogelijk risico’s nemen, zijn we voor riskante, controversiële en sociaal relevante onderwerpen hoe langer hoe meer op het kleine scherm aangewezen. Home Box Office (de oudste Amerikaanse betaaltelevisiezender) is de laatste jaren de belangrijkste verschaffer van intelligent volwassen drama waar de “majors” voor terugdeinzen. Op hun palmares staan baanbrekende of serieuze produkties als “Judgment” over pedofilie bij priesters ; “And the Band Played On” over de beginjaren van aids ; “The Simon Wiesenthal Story” met Ben Kingsley ; “Stalin” met Robert Duvall ; “Citizen Cohn” over de invloedrijke perfide Newyorkse advokaat Roy Cohn ; “Prisoners of Honor” over de Dreyfus-affaire ; “Citizen X”, het ware verhaal van de Russische serial killer die in de jaren tachtig ongemoeid tweeënvijftig mensen kon ombrengen.

Twee recente prestigeprodukties van HBO worden nu ook op video uitgebracht : “The Burning Season” en “Fatherland”.

– Jarenlang werden onder Hollywood-grootheden plannen gesmeed om een film te maken over Chico Mendez, de martelaar van het Amazonewoud. Uiteindelijk zou de film dan toch worden gemaakt, voor rekening van Warner. Aan de vooravond van de opname haakte de studio echter af. Producer David Puttnam kon zijn projekt nog snel doorverkopen aan Warners kleinere broertje HBO (dat ook deel uitmaakt van het Time Warner concern), waar de prent weliswaar met een fel afgeslankt budget dan toch het daglicht zag. “The Burning Season” kan in ieder geval bogen op een bezielde vertolking van de inmiddels overleden Raul Julia, die al duidelijk door ziekte is geveld, wat aan zijn vertolking van deze gedoemde idealist een extra tragische dimensie geeft. In Xapuri daagt Mendez de oneerlijke landeigenaars uit : hij organizeert de rubbertappers en Indianen tegen de veeranchers en korrupte politici die de wouden in brand steken, de Braziliaanse aarde verschroeien en de ozonlaag uitdunnen een strijd die hij finaal met zijn leven bekoopt.

Het levensverhaal van deze moedige man wordt door veteraan John Frankenheimer fors en efficiënt geregisseerd. “The Burning Season” verraadt echter vooral de stempel van producer Puttnam die jarenlang met het projekt rondzeulde en een expert is in nobel, maar weinig opwindend drama dat het sociaal geweten beroert.

* * “The Burning Season” (Warner Home Video).

– “Fatherland” is een film die beslist ook bloedserieuze kwesties aansnijdt, maar dan wel op zo’n frivole en lekker spannende manier dat velen het allicht een beetje wansmakelijk zullen vinden. De prent, gebaseerd op de gelijknamige best-seller van Robert Harris uit 1992, vertrekt van een provocerende premisse : Duitsland heeft de Tweede Wereldoorlog gewonnen, Winston Churchill is de geschiedenis ingegaan als een patetische mislukkeling en Joseph Kennedy Sr. werd verkozen tot president van de VS.

De feitelijke aktie begint in 1964, als het glorieuze Germania zich opmaakt om Adolf Hitlers vijfenzeventigste verjaardag te vieren alsook het eerste staatsbezoek van president Kennedy. Hitler heeft het Amerikaanse bondgenootschap nodig om eindelijk de nog altijd aanslepende oorlog met de Sovjetunie in eigen voordeel te beslechten. Rutger Hauer is een Berlijnse politiedetective en Miranda Richardson een Yankee-journaliste die eerst op hun eentje, daarna gezamenlijk, een moord onderzoeken waarvan de sporen naar de hoogste echelons van het Derde Rijk voeren. De speurder wordt vreselijk tegengewerkt, want zonder het te weten is hij een oorlogsgeheim aan het ontrafelen dat het verdrag met de Amerikanen in het gedrang brengt. Het zou weinig sportief zijn de plot weg te geven, al zal elke toeschouwer met een beetje historisch besef meteen de omvang van het komplot kunnen inschatten zodra hij verneemt dat alle overlevenden van de Wahnsee-konferentie monddood gemaakt worden.

Voor de rest is het wel even slikken bij deze alternatieve geschiedenisles waarin een SS-er de held is en de Gestapo de slechterik. Regisseur Christopher Menaul draaide zijn film in Praag, maar de desolate straten werden ook aangevuld met schaalmodellen van bouwsels van Albert Speer, wat aan dit ingebeelde Berlijn een akelige monumentale praal geeft. Over de vele ondervragingen, intimidaties en scènes van dagelijkse paranoia, hangt een sfeer van loodzware doem die Fritz Lang niet zou verloochend hebben.

* * “Fatherland” (Warner Home Video).

PATRICK DUYNSLAEGHER

Cusack en Wiest in “Bullets over Broadway” : bespiegeling over kreatief proces.

Auteuil en Béart in “Une femme française” : potsierlijke liefdesgeschiedenis.

Julia in “The Burning Season” : bezielde vertolking.

TOP 10

1. Bullets over Broadway : zie bespreking.

2. The Shawshank Redemption : meeslepend gevangenisdrama naar vernuftig kortverhaal van Stephen King. Debuterend regisseur Frank Darabont haalt ijzersterke vertolkingen uit Morgan Freeman en Tim Robbins.

3. A Bronx Tale : indrukwekkend regiedebuut van Robert De Niro over het volwassen worden en de morele dilemma’s van een jonge Italo-Amerikaan in het New York van de jaren zestig.

4. Manneken Pis : beloftevol debuut van de jonge Vlaamse regisseur Frank Van Passel ; een speels verteld liefdessprookje in betoverend Brussels decor. Uitstekend vertolkt door Antje De Boeck en Fank Vercruyssen.

5. Quiz Show : knappe verfilming van berucht televisieschandaal uit de jaren vijftig. De beste film die Robert Redford ooit regisseerde, memorabel vertolkt door Ralph Fiennes, John Turturro en Paul Scofield.

6. Suture : hypnotizerende paradoksale thriller over het mysterie van identiteit. Stilistisch gedurfd debuut van twee filmmakers uit San Francisco, David Siegel en Scott McGehee.

7. Vanya on 42nd Street : Louis Malle en zijn schitterend akteursensemble ontdekken nieuwe nuances en dimensies in een overbekende toneeltekst (“Oom Wanja” van Tsjechov).

8. Prêt-à-Porter : Robert Altman neemt het Parijse modewereldje op de korrel. Minder puntig en geestig dan verwacht, maar toch wel leuke show van filmsterren en modekoningen.

9. Love and Human Remains : boeiend tijdsbeeld van de Canadese regisseur Denys Arcand ; de zoektocht van een aantal jonge mensen naar liefde en relaties in tijden van onzekerheid, dreiging en doem.

10. Free Cinema : Human Rights & Wrongs on Film. Van 23 tot 29 maart in Studio Skoop (Gent) zes lange films en drie korte films met als tema’s mensenrechten en (politieke) onderdrukking.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content