Acteurs kunnen moeilijk weerstaan aan de uitdaging om een drugsverslaafde te spelen, het type rol aan de zelfkant waarmee ze hun eigen grenzen kunnen beproeven, maar waar het gevaar voor overacting ook voortdurend op de loer ligt. Vooral het verplichte afkickritueel is iets waar acteurs op kicken. De hypergetalenteerde Leonardo DiCaprio stort zich vol overgave op zijn rol van teenager en drugsverslaafde in ?The Basketball Diaries?, en voegt meteen een opmerkelijke vertolking toe aan zijn nu al indrukwekkend palmares (?This Boy’s Life?, ?What’s Eating Gilbert Grape?). Het betreft een adaptatie van de gelijknamige underground-roman van Jim Carroll uit 1963 waarin de New Yorkse dichter, auteur en muzikant verslag uitbracht van zijn afdaling in de hel als jeugdige heroïnespuiter.

Jim is een straatjongen die hoe langer hoe meer in de jeugddelinquentie verzinkt, zijn talent voor basketbal verwaarloost en daarmee zijn toekomst op school vergooit. Anders dan zijn gezellen in het drugsmilieu is Jim een junkie met een geweten : hij rouwt oprecht om de dood van zijn beste maat die sterft aan leukemie ; hij heeft het moeilijk als zijn brutale makker (gespeeld door Marky Mark, die nu als Mark Wahlberg door het leven gaat) een oudje knock-out slaat om haar geld te roven ; hij smeekt zijn moeder niet alleen om geld maar ook om hulp. Deze laatste scène biedt DiCaprio trouwens het platform voor het slaken een van de meest aangrijpende noodkreten ooit in een drugsfilm te zien.

Behalve de onthutsende vertolking van DiCaprio heeft ?Basketball Diaries? niet veel te bieden. De transpositie van de jaren zestig naar onze tijd, maakt zowel de look als de toon van deze prent onzeker en twijfelachtig. Nu eens is deze episodische film een subjectieve nachtmerrie, triomfantelijk en hip nihilistisch, dan weer proberen regisseur Scott Kalvert en scenarist Bryan Goluboff er een waarschuwend objectief relaas van te maken. Ze hebben ook de uitzichtloosheid van de roman niet volledig gevolgd. Naast de totaal machteloze en harteloze ouders, priesters en leraars krijgen we hier toch één welwillende autoriteitsfiguur, de zwarte Reggie, een man die zelf een tweede kans kreeg en nu Jim van zijn verslaving probeert af te helpen.

?The Basketball Diaries?met Leonardo DiCaprio, Mark Wahlberg, Bruno Kirby, Lorraine Bracco, Juliette Lewis.

DiCaprio en Wahlberg in The Basketball Diaries : tiener drugsverslaafden.