EVIVA ESPAÑA

Dat ik koeraajze moest hebben, zei ze vaak : mijn grootmoeder, die straks al zeven jaar dood is.

Geen idee waar zij nu woont, maar koeraajze heb ik nog elke dag nodig in riante voorraden, in deze wereld waar zoveel kan gebeuren zonder dat God of Mega Mindy ingrijpt.

Pennepisse zei ze ook, mijn grootmoeder, wat peperkoek betekende en ontleend bleek te zijn aan pain d’épice. Het heeft mij jaren gekost om daar achter te komen. Dat gekke West-Vlaams dat we spraken, en dat ik tot het eind mijner dagen als mijn ware moedertaal zal beschouwen.

Het was een klein huis waar we woonden, toen zij pennepisse at en zei dat ik koeraajze moest hebben. Maar er stonden rozen in de tuin en zo hoort dat. Kinderen moeten niet worden grootgebracht in zwevende schoendozen die appartement genoemd worden. Kinderen moeten in de herfst kastanjes rapen. Ze moeten met hun handjes in de grond kunnen graaien en als het sneeuwt een sneeuwpop vervaardigen, zonder dat andere kinderen daarbij kunnen om ze kapot te maken, want dat is toch wat andere kinderen doen, nu en ook later.

Ik maak nog zelden sneeuwpoppen, door de klimaatverandering wellicht, maar ook omdat ik geen sneeuwpop meer behoef om mij gelukkig te maken. Een straal zon volstaat al, een glimlach van een onbekende vrouw of zo nog een paar imponderabilia. Wat ik ook al fijn vind tegenwoordig, zijn oude paperbacks waar je je neus in kunt begraven, of het geluid van je eigen voetstappen op een trottoir dat tot in de oneindigheid naast een verweerde muur loopt. Verweerde muren vind ik heerlijk, vooral als ze hoog zijn, zonder dat ik u zou kunnen uitleggen wat ik er precies zo geweldig aan vind. Ook dat heeft ongetwijfeld met mijn jeugd te maken, waarin naast klimrozen en pennepisse tal van hoge muren voorkwamen, die vaker wel dan niet verweerd waren. Dat je vlak bij iets kunt staan dat zich aan de andere kant van die muur bevindt of afspeelt, op een halve meter afstand, maar dat je dan toch honderd meter of meer moet omlopen om daarbij te geraken. Daarmee had het geloof ik te maken dat ik verweerde muren toen spannend vond – zoals ook luchtfoto’s, geheime gangen en nachtelijke scènes in stripverhalen.

Op momenten die minder glinsterden, durfde mijn grootmoeder weleens op te staan om de radio harder te zetten wanneer daar het lied Eviva España gespeeld werd. Als je, van alle dingen op deze aarde, iets wilt vinden dat slecht bij mij past dan is dat het lied Eviva España. Talrijke liederen van vergelijkbare strekking zijn sindsdien op de mens losgelaten, maar dat ene blijft toch een folterapparaat van bijzondere efficiëntie. Ik beken de goorste criminele feiten als ik een nacht in een kale cel met Eviva España op repeat word opgesloten. Die tilde op de n alleen al.

Castagnetten passen ook niet bij mij, zelfs niet nu ik in staat ben van steeds meer dingen de schoonheid te ervaren. Sommige schoonheid is makkelijk, zoals de schoonheid van sommige kunst of van sommige vrouwen. Maar schoonheid valt zelfs te ontwaren in de ingewanden van de automatische snoepverdeler die bij ons op het werk staat. Mat glanzende structuren die, achter glas onbereikbaar, in perfecte symmetrie iets naar je toe laten spiralen : een Leo, een chocoladewafel of zo’n smerig Bifiworstje. De vrije val voorwaarts. De droge plof waarmee dat voorwerp in de lade tuimelt. Daar kan ik naar staan kijken met ingehouden adem.

Het spijtige is dat je, om de pracht van wolken of snoepautomaten naar waarde te kunnen schatten, doorgaans een joint gerookt moet hebben of aan een terminale ziekte lijden. Dan gaat dat gemakkelijker : als het bijna te laat is.

Kind zijn kan ook helpen. Dan zie je schoonheid in knoestige stokken, in ballonnen met roze prinsessen en beren die hartjes op hun buik hebben.

jp.mulders@skynet.be

Jean-Paul Mulders

Ik maak nog zelden sneeuwpoppen, door de klimaatverandering wellicht, maar ook omdat ik geen sneeuwpop meer behoef om mij gelukkig te maken. Een straal zon volstaat al