De Tunesische Hanaa Ben Abdesslem is een van de weinige Arabische topmodellen. Ze debuteerde in 2010 op de catwalk bij Vivienne Westwood en Givenchy. Begin 2012 kreeg ze een exclusiviteitscontract bij Lancôme.

Van top tot teen in het zwart. Lange benen. Stralende glimlach. Volmaakte teint. Hanaa Ben Abdess-lem (24) beantwoordt aan alle clichéverwachtingen van een topmodel. De sporen van een fotoshoot zijn nog zichtbaar aan haar wimpers. ?Gisteren was ik Cleopatra”, lacht ze. ?Eigenlijk speel ik altijd een rol, zowel tijdens defilés als bij fotoshoots. Veel mensen denken dat een model alleen mooi moet zijn en de juiste maten moet hebben. Dat is fout, ik ben geen Miss ! Om iets te bereiken in dit vak, moet je persoonlijkheid hebben.” En dat heeft ze : Hanaa schrok er niet voor terug haar lange krulhaar af te knippen om meer op te vallen, vastbesloten haar doel te bereiken. Haar parcours – van het ouderlijk huis in het Tunesische kustplaatsje Nabeul tot de catwalk van Jean Paul Gaultier – was alles behalve evident.

Klopt het dat u zich als kind graag verkleedde ?

Hanaa : Ik deed niets liever ! Sinds mijn vijfde heb ik een terugkerende droom : ik ben verkleed als ballerina en word verblind door flitslampen van fotografen. En dat terwijl klassiek ballet in Tunesië onbekend is ! Wellicht heb ik dat op tv gezien. Dat was ook het geval met een defilé van Gaultier : ik was totaal overdonderd en heb toen besloten dat ik topmodel zou worden.

Gingen uw ouders akkoord met uw keuze ?

Helemaal niet. Ik kom uit een vrij traditionele familie. Fotomodel zijn of op een podium defileren was in hun ogen geen vak. In Tunesië was het niet eens een erkend beroep. Ik heb ervoor gezorgd dat het nu wel erkend is. Maar na de middelbare school voelde ik me anders dan de andere meisjes. Mijn moeder merkte dat ik niet goed in mijn vel zat. Zij kon mijn vader overtuigen om mij te laten deelnemen aan een tv-programma in Libanon: Mission Fashion, een lokale versie van het Amerikaanse Project Runway. Daar werd ik opgemerkt door Sophie Galal, mijn manager, die me meenam naar Europa.

Ondertussen was u al begonnen aan een opleiding bouwkundig ingenieur.

Mijn familie werkt al verschillende generaties in de bouwsector en ik was altijd goed in wiskunde. Mijn vader had wel bedenkingen, hij zag mij geen leiding geven aan een ploeg metselaars, maar toch liet hij mij doen. Ik ben gestopt met studeren toen mijn modellencarrière echt van de grond kwam. Als je wil slagen in deze business moet je keuzes maken en vooral heel hard werken. In de wijk waar ik vandaan kom, weten de mensen alles van elkaar. Toen de buren hoorden dat ik mijn studie opgaf om model te worden, heeft het mij veel moeite gekost om hen duidelijk te maken dat ik er zou op vooruit gaan. Tegenwoordig krijg ik dagelijks e-mails van Tunesische jongeren die me schrijven dat ik voor hen een voorbeeld ben.

Hoe gaat u om met die status van rol-model ?

Telkens als ik kan, ga ik terug naar Tunesië. Ik ben woordvoerster van Esmaani (een door een Belg opgerichte ngo die kinderboeken en speelgoed verdeelt in ziekenhuizen). Ik werk ook nauw samen met Yeda, een organisatie die jongeren van 14 tot 28 jaar steunt, zodat ze meer zelfvertrouwen krijgen, en die middelen verzamelt om culturele projecten op te zetten.

Tunesië maakt sinds de grondwetgevende verkiezingen van 23 oktober 2011 een vrij conservatieve evolutie door. Hoe staat u daar tegenover ?

De situatie blijft onzeker. Na de Arabische Lente droomden we van democratie. Maar die brengt vooral extremistische groepen aan de macht, die de vrijheid weer beperken en de prille hoop van de mensen de grond inboren. Maar net als veel jonge Tunesiërs ben ik ervan overtuigd dat we ons niet mogen laten doen. De toestand zal verbeteren, ook al zal het tijd kosten. En de economische crisis speelt natuurlijk ook niet in ons voordeel.

Wat zegt u tegen mensen die zich erover verbazen dat u tegelijk moslima en model bent ?

Ik ken niet veel topmodellen aan wie gevraagd wordt of ze katholiek, orthodox of atheïst zijn ! Natuurlijk zijn er zaken die ik niet doe: van naaktfoto’s bijvoorbeeld is geen sprake. Ik ben een Tunesische, een Arabische vrouw. Religie is en blijft persoonlijk. En ik zou niet weten waarom ik daarover complexen zou moeten hebben.

Waarom hebt u, toen u in 2011 aankwam in Parijs, uw haar zo kort laten knippen ?

Dat was in de eerste plaats een professionele beslissing : met kort haar werd mijn gezicht veel expressiever. Het was even wennen voor mijn moeder, want lang krullend haar is voor een Arabische vrouw het symbool van oosterse schoonheid. Maar nu vindt ze het geweldig ! Het markeerde ook het begin van mijn nieuwe leven. Ik heb lang het gevoel gehad dat alles voor mij al uitgestippeld was : mijn studie voltooien, trouwen, kinderen krijgen. Nu schrijf ik mijn eigen verhaal.

DOOR ISABELLE WILLOT ? BEWERKT DOOR SOFIE ALBRECHT