Aktrice Doris Van Caneghem woont in een knusse, burgerlijke flat aan zee en geeft Ensor gelijk : als het hier stormt, verzinken alle pietluttigheden in het niet.
PIET SWIMBERGHE
FOTO’S : JAN VERLINDE
Ik kan net als Louis Couperus stapel zijn op een huis, ” bekent Doris Van Caneghem. “Couperus’ vrouw moest hem ook altijd tegenhouden. Telkens als hij iets mooi zag, wilde hij het kopen. En vermits hij een groot stuk van de wereld afreisde, viel hij overal op huizen waar hij wou wonen. Dat heb ik ook. Net als hij wordt ik verliefd op details, op een sierlijke trap of op mooie vensters. Wat mij het meest aanspreekt in een huis is de autenticiteit. Het mag versleten zijn, maar smakeloze verminkingen duld ik niet. “
Ook de flat die Doris Van Caneghem nu bewoont, charmeerde haar meteen : “Op een winterdag wandelde ik hier voorbij. Het gebouw was gesloten en aan de deur hing een bordje te koop. Ik dacht dat het hele flatgebouw werd aangeboden. Toen ik een half jaar later weer langskwam, zag ik dat het maar om één flat ging. Ik ben gaan informeren, heb de woning bezocht en was er meteen weg van. Van in de gang eigenlijk. Want als je binnenstapt in die koele, stille inkom, proef je meteen de sfeer. En dan is er de ouderwetse lift, nog zo’n mooi ding. Eens binnen in de flat zelf, was ik meteen verliefd op het parket, de oude deuren, de keuken en het uitzicht op de zee. ” Doris ruilde haar 18de-eeuwse herenhuis in het hartje van Gent voor deze woning in Oostende. De stap was groot, want ze woonde in een gezellige en levendige buurt van Gent. Hier aan zee trotseert ze de eenzaamheid. Het gebouw staat trouwens wat aan de rand van de stad, zodat het er alleen in juli en augustus druk is. Later op het seizoen verstilt de sfeer en wordt de konfrontatie met de natuur bikkelhard. Nergens leef je zo intens met de omgeving als hier, ook binnenskamers. “Ik heb hier ruim twee jaar gewoond en ga straks verhuizen. Mijn verblijf hier was een soort vakantie. Het is zoals Ensor zegt : “La proximité de la mer tue la petitesse”. Als het hier stormt, kan je niet meer aan pietluttigheden denken. Je moet het leven hier wel aankunnen, want de zee heeft geen medelijden. Je moet heel sterk zijn. “
Doris eet altijd voor het raam met zicht op zee : “Daar geniet ik bijna dagelijks van de zonsondergang. Ik sta er zelf verbaasd van hoe lang je naar de zee kunt kijken. Altijd is er iets te zien of verandert er wat. Vooral de winter hier vind ik mooi. Ik heb ooit meegemaakt dat het strand vol lag met sneeuw. Prachtig. Ik hou ook van de storm. Dan moet je alleen zien dat je heelhuids binnen of buiten geraakt, want je krijgt de voordeur nauwelijks open en in de zijstraten waai je gewoon weg. Je moet alles goed afsluiten, maar de sfeer is geweldig, voortdurend blijf je de wind horen. “
De architekt van het gebouw hield rekening met de soms onherbergzame omgeving. Zijn bouwwerk biedt een soort geborgenheid. Binnen voel je je beschermd door zware muren. Alles is degelijk afgewerkt en dat geeft vertrouwen. De vloeren van de gang zijn met granito bedekt, overal in de flats ligt parket, bijna alle deuren zijn van eik en de ouderwetse vensters hebben prachtige spanjoletten. Het fraaigevormde gebouw is bovendien een van de laatste mooie flatgebouwen van de kust. De meeste zijn helaas verdwenen. Het werd ongeveer tegelijkertijd met het Termenpaleis opgetrokken, rond 1930, en heeft ook wat weg van de stijl van dit monument. Het is gebouwd in een eenvoudige Franse art-decostijl. Hoewel klassiek van vormgeving, was het destijds hypermodern. Het stak vol nieuwe snufjes, zoals een lift en badkamers met stromend water. Niet alleen het komfort was modern, ook de opbouw en het grondplan. Het zijn “steeds” opgevatte flats, gebouwd voor de begoede klasse. Dat merk je aan de vele deuren waardoor personeel in en uit kon lopen zonder de bewoners te storen. Helemaal in het dak heeft elke flat trouwens nog een meidenkamer.
Vooral de ordening van de kamers is perfekt : ze liggen rond een open gang met veel deuren. Vanuit de keuken kijk je dwars door de living. Door die openheid voel je je hier nooit alleen. Doris Van Caneghem heeft die sfeer extra versterkt door de flat warm aan te kleden. De gang werd donkerrood geverfd. Als de zon ’s winters diep in huis schijnt, warmt die kleur nog op en is de flat erg schilderachtig.
Vooral bij guur weer is het kontrast met het knusse van het interieur extra aantrekkelijk. Op zo’n moment is het een belevenis om door het raam de regen, de wind en de golven te observeren.
“Aanvankelijk wilde ik hier toch een en ander veranderen, ” zegt Doris. “Maar algauw kwam ik tot de konklusie dat dit overbodig is. De flat is perfekt, ook van afwerking. In een van de kamers heb ik zelfs het bloemetjesbehang behouden. ” De leefkamer zag er vroeger vermoedelijk ongeveer net zo uit als nu. Maar de ruimte waar nu een schrijftafeltje staat, was destijds eetkamer, ook bedoeld om bezoekers te ontvangen. De dekoratie is gebleven, met inbegrip van de marmeren schouw en de spiegels. “Eerst vond ik die spiegels afschuwelijk”, zegt Doris. “Ik had ze bijna laten weghalen. Ze kwamen ook niet tot hun recht met het fletse behangsel. Maar met dit dieprood doen ze het uitstekend. “
Net als in de gang en in de eetkamer heeft Doris ook hier een rijkelijke parelluster hangen. Die lusters geven het interieur een burgerlijk tintje, aangenaam en pittoresk. Helemaal in de sfeer passen de mahoniehouten meubels en zware gordijnen die de overdaad aan licht temperen. Eigenlijk zijn we zo’n duister salon aan zee niet (meer) gewoon. Tegenwoordig wil iedereen zoveel mogelijk licht, soms zelfs overdreven. “Licht moet gedoseerd worden, ” meent Doris, “dan is het nog zo poëtisch. “
De vele grappige curiosa in de flat zorgen voor een ludieke noot en doorprikken de stijve deftigheid. Dat is ook de reden waarom Doris twee maskers heeft opgehangen die ze ooit uit de Gentse Minardschouwburg kon redden.
Door de tempering van het felle licht krijgt het salon extra gloed. Rechts : het gebouw is opgetrokken in zuiver Franse stijl.
Het grondplan was erg modern voor zijn tijd : alle kamers komen uit midden in de gang.
Fascinerend : kijken naar de zee vanuit een knusse geborgenheid. Onder : de oude lift, een van de charmes van het klassieke gebouw.
De muren van de studiekamer zijn dieprood geverfd. In het midden een tableau van Leo Taeymans.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
