Algemeen gesproken gaat het de bourgognewijnen de laatste jaren niet echtvoor de wind. Maar het jaar dat nu in de rekken ligt, 1993, is voor roodeen in alle opzichten uitzonderlijk jaar.

HERWIG VAN HOVE

De Bourgogne, met zijn 24.000 hektaren wijngaarden, is beroemder om zijn witte wijnen dan om zijn rode. Rood maakt nochtans 44 procent uit van de jaarlijkse gemiddelde productie (ongeveer 1,22 miljoen hl), tegen wit 56 procent. Rood is duidelijk in opmars. De gemeentelijke benamingen (30 procent) omvatten, samen met de 3 procent grands crus en de 11 procent premiers crus, de betere helft van de productie. De overige 57 procent appellations régionales, is zelden interessant en vormt het strijdtoneel van de groothandel die op een paar uitzonderingen na ( Drouhin, Latour, Jadot…) oninteressante, flauwe wijn op de markt zetten.

Er zijn 4900 verschillende individuele wijnboeren ( Domaines Viticoles) en 21 coöperaties. Ruim de helft van de wijnen wordt geëxporteerd : 150 miljoen flessen voor 5 miljard FF, wat neerkomt op gemiddeld 200 fr. per fles. Grote invoerders zijn de VS (19 procent), Duitsland (18 procent), Engeland (18 procent), België (10 procent), Zwitserland (9 procent) en Nederland (5 procent).

In 1993 en 1994 werd meer geoogst dan de gemiddelde 1,22 miljoen hl, namelijk 1,29 en 1,32 miljoen hl, dit laatste een absoluut rekord. Deze volumes drukken uiteraard op de prijzen. De stock ?weegt” normaal een flinke twee oogsten. Er is dus een drukke handel (dalende stocks in een periode van stijgende oogstvolumes), wat de prijzen dan weer wat in de hoogte drijft.

Toch zijn de prijzen vanaf 1990 ?braaf” gebleven : in constante inflatievrije frank uitgedrukt, liggen ze nu op het niveau van 1975. Externe faktoren blijven de prijzen namelijk drukken en wekken groot gejammer in de regio : de sterke Franse frank, de boycotakties, de strengere alcoholcontrole van autobestuurders en de BTW in Frankrijk die met twee punten steeg.

Veel wrevel wekt ook een voorstel van de Europese Commissie om overal in Europa de wijnbouw in te krimpen, ongeacht de marktwaarde van de wijnen : Zuid-Italië zou op dezelfde manier behandeld worden als de Bourgogne. En dan is er nog het voorstel om de problemen van de Europese wijnbouw op te lossen door overal chaptalisatie te verbieden… Voor Bourgogne zou dat een ware ramp betekenen.

Het jaar dat nu in de rekken ligt, 1993, is voor rood een in alle opzichten uitzonderlijk jaar. De maand augustus was zo droog dat de vegetatie tot stilstand kwam en er van een overvloedig jaar zeker geen sprake was. Maar regen in de oogstperiode bracht, voor diegenen die konden en durfden wachten, een grote meevaller.

Rode Bourgogne 1993 is dan ook aangekondigd als een mirakeljaar van traditionele wijnen zoals vroeger : veel potentieel, lage rendementen, volle diepe kleur, massieve tannines en levendige zuurheid, nauwelijks iets minder dan 1990. Het geheim zit in de onverwachte klimaatswending die op het eerste gezicht onheil moest brengen, maar die uiteindelijk lage rendementen en grote tannines meebracht. Het begon met regen in de maand juni, tot half juli : die veroorzaakte veel rot waardoor de toekomstige oogst werd uitgedund. Men zou kunnen spreken van een noodgedwongen vendange verte een oogst die ?in de knop” wordt uitgedund, kleiner maar beter dus, want de wijnstok gaat aan het werk voor minder vruchten. (Als een oogst echter in de rijpe fase door bijvoorbeeld een hagelbui wordt uitgedund, dan betekent dat zuiver verlies.)

Dan volgde augustus met warm en zonnig weer : de schillen konden rijpen tot dikke reservoirs van rijpe tannines en volle kleur. Volgden 6 dagen regen, tot 12 september, kort voor de oogst. De harde en dikbeladen schillen van de zeldzame trossen werden als het ware verzacht, zonder dat de druiven veel water opnamen. Er kwamen uitzonderlijk geconcentreerde wijnen van met tanninecharges zoals in de grote jaren.

Het zijn alleen de bekwame individuele wijnboeren die deze oogst tot een evenwichtige wijn hebben kunnen omtoveren.

IN HET GLAS

Voor deze bourgogneproeverij hoofdzakelijk 1993 werden we bevoorraad door de gebroeders Justin en John Monard. Justin Monard van Pro Vino werkt met gedegen voorspelbare grote kwaliteit. John Monard van de Wijnmakelaarsunie eerder met avontuurlijke kwalitatieve verrassingen. Samen overspannen ze zowat alles wat in bourgogne interessant is of zou kunnen zijn.

Het proefpanel van Weekend Knack werd voor deze belangrijke proeverij van een 40-tal bourgognes versterkt met Rogier De Genst, wijntechnicus van de beroemde Brusselse Coovi-cursus. De in het buitenland weerhouden panelleden Antoon Segaert en Jef Bessemans werden vervangen door Dieter Bohrmann en Jos Van Lombeek, vroegere gastproevers van het panel. Er werd uiteraard blind geproefd met alleen voorkennis van de prijs, en in volgorde van stijgende kostprijs.

Bourgogne Rouge, Domaine H. De Montille, 1993 (Wijnmakelaarsunie 368 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Puntige fruitige pinotneus, eenvoudig maar correct, het zuur in de smaak mist wat gedektheid en de smaak eindigt zonder finesse (Jos Van Lombeek).

Bourgogne Tête de Cuvée, Philippe Charlopin-Parizot, 1994 (Wijnmakelaarsunie 390 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Lichtrode heldere kleur en een discrete zuivere neus, de smaak is dominant zuur, dun en kort (Rogier De Genst).

Côte de Nuits Villages, Bertrand Ambroise, 1993 (Pro Vino 458 fr.)

Beoordeling : neutraal. Storende penetrante houttoets aan de neus en iets uitdrogend in de smaak (Dieter Bohrmann).

Monthélie, Paul Garaudet, 1993 (Pro Vino 480 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Discrete neus en anoniem in de smaak (Herwig Van Hove).

Saint-Aubin Premier Cru ?Les Castets”, Hubert Lamy, 1993 (Pro Vino 499 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. De neus is vegetaal in de aanzet en toont wat dof fruit in de diepte, de smaak is streng en mist nuance (Jim Bruyndonx).

Beaune Premier Cru ?Les Bressandes”, Domaine Doussot, 1992 (Wijnmakelaarsunie 499 fr.)

Beoordeling : negatief. Dunne vegetale neus en te bitter in de smaak (Harry De Schepper).

Givry Premier Cru ?Clos des Bois Chevaux” Domaine Joblot, 1993 (Pro Vino 549 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Neus getekend door gezond hout en in de mond een goede balans tussen alcohol en bitterheid (R.D.G.).

Mercurey Premier Cru ?Les Croichots”, Emile Juillot, 1993 (Wijnmakelaarsunie 549 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Neus van frisse pinot maar in de mond proeven zuur en bitter afzonderlijk (D.B.).

Volnay, Domaine H. De Montille, 1993 (Wijnmakelaarsunie 579 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Licht geschroeide gereserveerde neus met vegetale aanzet, krachtige smaakstoffering maar wat hoekig (J. Br.)

Mercurey Premier Cru ?Les Combins”, Emile Juillot, 1993 (Wijnmakelaarsunie 598 fr.)

Beoordeling : neutraal. Neus met wat pinotfinesse, maar te strenge smaak met uitschietend bitter op het einde (H.V.H.).

Nuits-Saint-Georges Premier Cru ?Clos des Corvées”, Domaine Clos des Corvées, 1992 (Wijnmakelaarsunie 598 fr.)

Beoordeling : nipt positief. Mooi openplooiende neus en een charmerende fijne elegante smaak (J.V.L.).

Fixin Premier Cru ?Hervelets”, Marc Rougeot-Dupin, 1993 (Wijnmakelaarsunie 639 fr.)

Beoordeling : neutraal. Mooie expressieve neus en goed evenwichtig gevulde smaak met geïntegreerd zuur (R.D.G.).

Gevrey Chambertin ?Vielles Vignes”, Jean et Jean-Louis Trapet, 1993 (Pro Vino 660 fr.)

Beoordeling : neutraal. Heel strenge en geconcentreerde smaak met stroeve tannines (J. Br.).

Vosne Romanée, Denis Mugneret, 1993 (Pro Vino 668 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Discrete neus en een anonieme smaak met te weinig vlees (H.V.H.).

Savigny Premier Cru ?Les Vergelesses La Bataillère”, Albert Morot, 1993 (Pro Vino 670 fr.)

Beoordeling : positief. Wat veel hout aan de neus maar goed geïntegreerd, volle fruitige smaak met goede structuur en lengte (D.B.).

Morey-Saint-Denis, Domaine de Lambrays, 1992 (Pro Vino 740 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Neus met fijn hout en fruitaroma’s, mooi gebalde mondvullemde smaak met lengte (R.D.G.).

Beaune Premier Cru ?Toussaints”, Albert Morot, 1993 (Pro Vino 775 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Wat toegeplooide neus maar een goed evenwichtige smaak vol charme (H.V.H.).

Volnay Premier Cru ?Les Roncerets”, Paul Garaudet, 1993 (Pro Vino 775 fr.)

Beoordeling : neutraal. Lichte kleur en een smaak met bitter einde, mist lengte en volume (J. Br.).

Gevrey Chambertin ?Vielles Vignes” Philippe Charlopin-Parizot, 1994 (Wijnmakelaarsunie 795 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Gestoffeerde brede neus vol rijp fruit en een goed gevulde soepele smaak met beheerste alcohol en zacht, schitterende wijn (J.V.L.).

Nuits-Saint-Georges ?Aux Saint-Julien”, Daniel Boquenet, 1993 (Pro Vino 795 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Intense kleur en een fijne breed opengewaaierde neus met weelderige kruidigheid, een smaak met zachte aanzet en intense eenheid vol rijpe tannines en fijne structuur (H.D.S.).

Volnay Premier Cru ?Champans”, Domaine H. De Montille, 1993 (Wijnmakelaarsunie 798 fr.)

Beoordeling : positief. Neus met eik en grote stijlvolle diepte na walsen, evenwichtige geconcentreerde smaak, geschakeerd fris en elegant, is nu nog te jong maar heeft al charme (J. Br.).

Vougeot Premier Cru, Marc Rougeot-Dupin, 1993 (Wijnmakelaarsunie 897 fr.)

Beoordeling : positief. Matige kleurconcentratie en een nog gesloten neus, smaak met elegant fruit en veel structuur met op het einde wat hout maar ook goede lengte (D.B.).

Vosne Romanée, Marc Rougeot-Dupin, 1993 (Wijnmakelaarsunie 897 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Wat zurig primair fruit in de neus en wat magere smaak (R.D.G.).

Corton Grand Cru, Domaine Comte Sénard, 1992 (Wijnmakelaarsunie 958 fr.)

Beoordeling : unaniem neutraal. Lichte kleur en een neus van exotisch fruit, wat stroeve bittere smaak (H.V.H.).

Nuits-Saint-Georges Premier Cru ?Les Vaucrains”, Robert Chevillon, 1993 (Pro Vino 978 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Intense kleur en een houtondersteunde neus vol met zachte rijpe pinot, volle ronde vlezige smaak met een uitstekende balans tussen kracht en elegantie (J. Br.).

Gevrey Chambertin Cuvée Vielles Vignes, Philippe Charlopin-Parizot, 1994 (Wijnmakelaarsunie 1048 fr.)

Beoordeling : neutraal. Middelmatige smaak zonder structuur (J.V.L.).

Chambolle Musigny, Philippe Charlopin-Parizot, 1993 (Wijnmakelaarsunie 1082 fr.)

Beoordeling : positief. Gevulde kleur en een brede neus waarin het hout goed geïntegreerd is, volle vlezige smaak met goede tannines en lengte en structuur (D.B.).

Pommard Premier Cru ?Clos des Epeneaux”, Comte Armand 1993 (Pro Vino 1127 fr.)

Beoordeling : nipt positief. Inktachtige kleur en een neus als een brede waaier van rijp fruit, zachte gevulde smaak met volume en diepte en lengte waarin de rijke tannines goed zijn toegedekt (H.D.S.).

Pommard Premier Cru, Domaine Billard-Gonnet, 1990 (Wijnmakelaarsunie 1150 fr.)

Beoordeling : neutraal. Structuurvolle smaak, maar te kort (R.D.G.).

Pommard Premier Cru ?Les Grands Epenots”, Domaine H. De Montille, 1993 (Wijnmakelaarsunie 1150 fr.)

Beoordeling : positief. Edele neus met statige diepte na opschudden, stevige door juist hout gestructureerde smaak met lengte en sappige elegantie (H.V.H.).

Pommard Premier Cru, ?Les Charmots”, Domaine Billard-Gonnet 1990 (Wijnmakelaarsunie 1189 fr.)

Beoordeling : neutraal. Vlakke en anonieme neus met een duidelijk geëvolueerde kleur en een smaak waarin het zure niet volkomen is geïntegreerd (J.V.L.).

Vosne Romanée Premier Cru ?Les Chaumes” Domaine Méo Camuzet 1993 (Wijnmakelaarsunie 1270 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Intense kleur en een neus met opvallend diepe materie, heel gestoffeerde smaak met evenwicht en kracht (J. Br.).

Pommard Premier Cru ?Les Rugiens”, Domaine H. De Montille, 1993 (Wijnmakelaarsunie 1290 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Brede opengewaaierde neus met finesse en goed gedoseerd oud hout ; soepele, volle en toch levendige smaak met vulling en stevigheid (H.D.S.).

Nuits-Saint-Georges Premier Cru ?Les Vaucrins” Dominique Laurent 1993 (Wijnmakelaarsunie 1490 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Zeer open en complexe neus, goed gevulde brede smaak met lengte (J.V.L.).

Corton Grand Cru, Domaine Méo Camuzet 1993 (Wijnmakelaarsunie 1590 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Intense kleur en een opvallend rijke neus met goede eik, gladde milde smaak met rondheid en onmiddellijke charme, heeft stijl en lengte (J. Br.).

Latricières-Chambertin Grand Cru, Jean et Jean-Louis Trapet, 1993 (Pro Vino 1615 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Compacte en gebalde neus met diepte en een innemende smaak met stevigheid en charme samen (H.V.H.).

Clos de Vougeot Grand Cru, Denis Mugneret 1993 (Pro Vino 1783 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Brede neus van rood fuit en een volle vlezige goedgestructureerde mond met ronde tannines en grote lengte (D.B.).

Clos Saint-Denis Grand Cru, Philippe Charlopin-Parizot, 1993 (Wijnmakelaarsunie 1998 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Gebalde neus met veel diepte en in de mond uiterst smakelijk met frisheid en tannines goed geïntegreerd, grote charme (R.D.G.).

Grands Echezeaux Grand Cru, Dominique Laurent 1993 (Wijnmakelaarsunie 1998 fr.)

Beoordeling : positief. Discrete toegeplooide neus met prachtige pinot-toets, wat strenge goed-evenwichtige smaak, levendig en verfijnd, flink doortimmerd. Wijn met veel potentieel (H.D.S.).

Mazis Chambertin Grand Cru, Dominique Laurent 1993 (Wijnmakelaarsunie 1998 fr.)

Beoordeling : unaniem positief. Heel intense kleur en een gestoffeerde neus met zacht rood en donker fruit, stijlvolle en krachtige wat strenge smaak maar toch charme. Grote wijn (J. Br.).

Info over Bourgogne bij B.I.V.B. (Bureau Interprofessionnel des Vins de Bourgogne). Er zijn drie regionale Services de Communication, gevestigd in de ?Maisons de Vins de Bourgogne” : Chablis, tel. (00-33) 86.424222 ; Beaune, tel. (00-33) 80.222135 ; Macon, tel. (00-33) 85.382015.

Links : John Monard, midden : Justin Monard. Hiernaast : panellid Rogier De Genst die wijntechniek studeerde aan het COOVI in Brussel.

Het panel van Weekend Knack proefde een 40-tal bourgognes. Uiteraard blind.