Tuinarchitecte Karine Sebreghts kreeg de buitenkans om twee aangrenzende tuinen in dezelfde minimalistische geest te ontwerpen.

De twee huizen dragen het stempel van hun architect. Ze zijn allebei hedendaags van vormgeving, wat nog onderstreept wordt door de in gebroken wit geverfde gevels. Het rechtse huis stond er het eerst en is van de hand van Christine Conix. Daarnaast kwam een ontwerp van Toon Saldien.

Wat de buren gemeen hebben is dat het levensgenieters zijn, die allebei een zwembad aan hun woning hebben gebouwd. Beide bewoners willen zoveel mogelijk plezier beleven aan hun groene kamer, ook al zijn het geen verwoede tuiniers. Hun ideaal: een esthetisch en architecturaal verantwoorde tuin die niet veel onderhoud vergt.

De twee waren het meteen eens om hun percelen af te scheiden met één enkele heg van Fagus sylvatica. Links van die beukenhaag werd al snel aan een expert gedacht, om de architectuur te harmoniëren met de wijk en de omgeving. Zo verscheen Karine Sebreghts in het verhaal, ze werd geraadpleegd toen de woning nog in aanbouw was. Zij leerde vlug alle problemen kennen en hoorde dat er een rechthoekige zwembad zou worden aangelegd. Het plan dat zij voorstelde, illustreert perfect haar herkenbare stijl: sobere lijnen en kleuren, weinig plantensoorten.

Links van de voordeur staat een grote eik, het enige bruikbare overblijfsel uit het verleden. Aan het andere eind van de voortuin, bij de garage, werd een Liquidambar styraciflua geplant, die grootbladige amberboom zal over enkele jaren een mooi tegengewicht vormen en bovendien prachtige herfstkleuren dragen.

Karine Sebreght volgde de basisgegevens van de architectuur. “De plannen van Toon Saldien steunen op twee kruisende assen, duidelijk zichtbaar in het vooruitstekende deel van de woning en het sculpturale dakelement van roestvrij staal. Ik gaf de tuin daarom lijnen die parallel lopen met dat kruis.”

Men ziet ze zeer duidelijk aan de straatkant waar een platenenrij – gesnoeid tot een dak en op de grond onderstreept met twee rechthoekige tapijten Waldsteinia ternata – en een lage taxushaag elkaar loodrecht kruisen. “U moet weten dat mijn klant kapper is, hij houdt van precieze lijnen. Ik ben hem daar graag in gevolgd.”

De manier waarop de tuin aan de straatkant is aangelegd, is in elk geval geslaagd. Dag en nacht nodigt de voortuin uit. De drie meter hoge platanen beschermen tegen zon en regen. In de grond werd verlichting aangebracht die de stammen en het gebladerte ’s avonds extra accentueren – en uiteraard de weg naar de voordeur wijzen.

Voor we het privé-gedeelte van de tuin betreden, opgevat als een eetkamer in de open lucht, keren we even terug naar het begin van ons verhaal, dat ook voor een tuinarchitecte weinig alledaags is. Geïntrigeerd door de plannen van hun nieuwe buren, besloten de bewoners rechts ook een beroep te doen op Karine Sebreghts.

“De situatie was er lichtjes anders. Het perceel was groter en aan de westkant breder dan de woning. Het zwembad bestond al en zijn afgeronde vorm harmonieerde niet met de lijnen van de architectuur. Het had één grote gemeenschappelijke tuin kunnen worden. Er werd zelfs even met het idee gespeeld om een opening in de haag te knippen, maar dat kwam er niet van. De eenheid wordt wel gesuggereerd, te beginnen met de keuze van de stijlen en de kleuren. Ook al bezat de rechterwoning een border en een kleine kruidentuin met vaste en eenjarige planten, er werden voor de twee ontwerpen drie kleuren gekozen: groen (bladeren), blauw (onder meer lavendel) en wit, niet alleen voor de bloemen, maar ook van het fijne dolomiet dat ik op alle paden heb gebruikt.” Planten zoals Hydrangea quercifolia (een hortensia met witte pluimen) en grasachtigen maken het plaatje compleet.

“Ook hier wilde ik de horizontale en verticale lijnen van de architectuur respecteren. Een van mijn eerste bekommernissen was dat geprefabriceerde zwembad. Het kreeg een rechthoekig kader in bankirai en daarmee werd het houten terrasje langs de zuid- en de westgevel meteen groter. De relatie tussen het beter geïntegreerde zwembad en de eetkamer in de open lucht kreeg op die manier iets sensueels.” Maar Karine Sebreghts is vooral trots op de petanquebaan. Aan de straatkant was er nog een klein onbenut stukje tuin. Het lag wat buiten de gewone circulatie rond het huis. “Volkssporten hebben me altijd geboeid. Ik hou van het zuiden van Frankrijk, waar de mensen rond de middag of bij valavond petanque spelen onder de platanen. Ze doen meer dan een balletje gooien, ze komen er vooral voor de sociale contacten. Voor ik tuinarchitectuur begon te studeren, was ik aan lichamelijke opvoeding begonnen, maar ik ben ermee opgehouden omdat ik al snel besefte dat het onderwijs niets voor mij was.” Toen ze afstudeerde als tuinarchitecte, ging haar eindwerk wel over volkssporten. Ze hoefde dan ook niet lang na te denken over dat verloren strookje tuin. “Ik had het hele gezin al eens petanque zien spelen, informeel dan. Ik heb hen een kader bezorgd dat prachtig past in het geheel. En voor de verticaliteit plantte ik negen Pyrus calleryana ‘Chanticleer’, sierperenbomen die hoge, kegelzuilen vormen en met hun zilverachtige bladeren voor wat schaduw zorgen.”

Sobere lijnen en regelmatige oppervlakken zijn overal in de tuin aanwezig. Er staat bijvoorbeeld verlichting van Modular. De fijne aluminiumpaaltjes lijken uit de plantenmassa te groeien. Als overgang tussen het huis en het zwembad staan er twee lange, parallelle stroken lavendel ( Lavandula angustifolia ‘Folgate’) en siergrassen ( Pennisetum alopecuroides). Niet alleen het effect van hun kleuren is mooi, hun hoge stengels wuiven bij het minste briesje als duingras aan de kust.

In de as van dat zwembad staan enkele platanen die net boven de gemeenschappelijke beukenhaag uitkomen. “Het is een vierkante overdekte eetplaats, waarvan het dak gevormd is door vier Platanus acerifolia. Zoals de platanen aan de straatkant werden ze gesnoeid op 2,80 meter hoogte. De eetplaats is van de rest afgescheiden door Carex morrowii ‘variegata’ (Japanse zegge). Dat element konden de bewoners aanvankelijk het moeilijkst accepteren. Ze hadden al een terras met een tafel aan de zuidkant. Ze zagen het nut niet van een tweede eethoek in de tuin. Nu kunnen ze die nog moeilijk missen. Ze ervaren dat deze groene massa, ook al is ze bijna drie meter hoog, meer koeling biedt dan een parasol, hoe groot die ook is.

Dat is niet de enige plek waar planten werden aangewend voor architecturale doeleinden en voor het comfort van de bewoners. Om de twee percelen te scheiden werd beuk geplant, maar een scheidingshaag mag wettelijk slechts twee meter hoog zijn. Om de privacy rond het zwembad te verhogen, werd daarom in een tweede beschutting voorzien, verscheidene hoge metalen structuren met klimop. Dat groeit snel, is gemakkelijk te snoeien en verhoogt de verticaliteit. Amusant detail is dat aan een van die structuren de douche is bevestigd, de douchekop steekt net boven het klimop uit. Verlichting in de grond benadrukt ’s avonds de verticaliteit van de structuren en zorgt voor een sprookjesachtige effect.

Dan is het alleen nog wachten op het moment dat de zon en de maan elkaar aankijken op het wateroppervlak.

Tekst en foto’s Jean-Pierre Gabriel