We beginnen het jaar in Aulnay-sous-Bois, aan de poorten van Parijs, waar Citroën recentelijk het Conservatoire du patrimoine de la marque opende. Die opening bevestigt wat we al vermoedden: het Franse merk bezat geen enkel museum die naam waardig. Dat is onbegrijpelijk, want wie de geschiedenis van André Citroën (van Nederlandse afkomst, hij heette aanvankelijk gewoon Citroen) kent, moet even gaan zitten bij de verwezenlijkingen van die man. Citroën, die in 1919 zijn eerste auto bouwde, zette vijf jaar later al de Croisière Noire op, een expeditie van 20.000 kilometer met autochenilles (rupsvoertuigen) dwars door het Afrikaanse continent. Een paar jaar organiseerde hij de Croisière Jaune, waarbij zijn aangepaste Citroëns in tien maanden naar Peking reden.

In 1933 vestigde een Citroën 8CV, la petite Rosalie, een ander record: op de racebaan van Monthléry werden in 134 dagen zo’n 300.000 kilometer afgelegd, gemiddelde snelheid: ruim 93 km/uur. De doorbraak kwam er echter met de Traction Avant die in 1934 werd voorgesteld, dat was de eerste echte voorwielaandrijver in een grote serie. Twaalf jaar later was het de beurt aan de 2 pk om de wereld te verbazen en in 1955 maakte de revolutionaire DS zowel op esthetisch als op technisch gebied de grootste sprong voorwaarts die ooit in de automobielgeschiedenis te zien was.

In het Conservatoire staan driehonderd wagens bijeen. Serieproducties naast racewagens, prototypes of stijlstudies, en zelfs één Citroën-helikopter. Sommige van die voertuigen verkeren in showroomconditie, andere bleven dans leur jus.

Achter de schermen werken enkele getrouwen aan de inventariseren van het archief (800 strekkende meter), waaronder originele stijltekeningen van Bertoni (niet te verwarren met Bertone), oude affiches, litho’s en antieke films. Kortom, een prachtig initiatief dat voorlopig niet toegankelijk zal zijn voor het publiek.

Een paar dagen later staan we met gemengde gevoelens in Dresden aan de boorden van de Elbe. Op 13 februari 1945 bestookten de geallieerden de stad met forsforbommen. Op dat moment had het platbranden geen enkel tactisch belang meer, maar Florence-aan-de-Elbe was wel van de kaart geveegd en de luchtraid had meer mensenlevens gekost dan de atoombom op Hiroshima.

Het barokke stadscentrum is ten dele heropgebouwd, maar er blijven veel lege plekken. Op een ervan is nu de Gläserne Manufaktur verrezen, een van de dromen van Dr. Piëch, hoofd van de Volkswagen-groep. Een fabriek die geen fabriek wil zijn en waarvan de benaming zowel naar de transparante aard en architectuur als naar de eigenzinnige werkwijze verwijst. Handwerk is in Saksen geen ijdel woord en het Meissen-porselein dat er sinds 1710 wordt gebakken, kan als voorbeeld dienen van uiterste handvaardigheid. In het Glazen Huis bouwt Volkswagen vanaf de lente zijn luxemodel Phaeton, zowel genaamd naar de zoon van de zonnegod Helios als naar de koetswerkvorm uit de jaren dertig waarbij de inzittenden – in tegenstelling tot de chauffeur – achterin veilig beschut zaten.

De onderdelen van de Phaeton worden door specifiek hiertoe ontworpen trams vanaf andere fabrieken naar het stadscentrum vervoerd en in de nieuwe vestiging op een ahornhouten vloer in elkaar gezet. De werknemers zijn uitgedost in smetteloos witte overalls en bedienen draadloze elektrische schroevendraaiers die door middel van inductie worden opgeladen.

De Manufactuur, die slechts drie robots in dienst heeft, wil het klassieke, industriële proces combineren met precisiehandwerk op hoog niveau, en oogt dan ook meer als een lab dan als een fabriek. Eromheen zijn 350 bomen geplant en er worden speciale lampen gebruikt zodat het leven van de insecten in de nabijgelegen botanische tuinen niet wordt verstoord. De Phaeton-kopers kunnen er vanaf de lente het productieproces van hun eigenste exemplaar volgen om er vervolgens mee buiten te rijden, zoals we vandaag in avant-première bondskanselier Gerhard Schröder zien doen.

De Phaeton ziet eruit als een wat groot uitgevallen Passat en zal in twee versies worden aangeboden: met een zescilinder voor pakweg 100.000 DM of 51.129 euro en voorzien van een twaalfcilinder voor ongeveer het dubbele van die prijs.

PIERRE DARGE