Een passend parfum vinden, is een hele opdracht geworden. Consumenten lijken het noorden te verliezen in het grote parfumaanbod. Om uit te zoeken welk parfum het best bij iemand past, werkte het huis Guerlain een originele parfumconsultatie uit.

Linda Raats / Illustratie : Sandra Schrevens

De reuk kan misschien ons minst belangrijke zintuig lijken, maar dat is zeker een verkeerde indruk. Want als we eten en drinken, winkelen en vrijen, spelen geuren een heel belangrijke rol. Dat heeft alles te maken met het limbisch systeem (het gedeelte van de hersenen dat beschouwd wordt als de zetel van de emoties). Een geursignaal passeert maar één zenuwverbinding, waar de onbelangrijke informatie gefilterd en de essentiële informatie doorgeseind wordt naar de hersenen. Dat de reukzin in het centrum van ons geheugen en onze emoties ligt, is een kwestie van anatomie. Maar geuren hebben ook een privé-deur naar dat deel van de hersenen waar herinneringen worden opgeslagen en emoties huizen.

Het effect van een geur is onmiddellijk, er komen geen interpretaties of hogere denkprocessen aan te pas en zo onttrekt de reukzin zich aan het bewuste. Geuren ontsnappen aan onze intellectuele controle en we reageren er puur en instinctief op. Binnen de seconde wordt beslist of we een luchtje al dan niet lekker vinden. Omdat ons geurgeheugen bij dat proces een grote rol speelt, is de interpretatie van een geur een zeer individuele zaak. Geuren en emoties hangen zo nauw samen met ervaringen dat verschillende mensen bij dezelfde geur heel andere gevoelens kunnen krijgen. Afhankelijk van hoe iemand voor het eerst met paarden in aanraking is gekomen, kan de stalgeur iemand in verrukking brengen, bang of verdrietig maken. De geur van lavendel kan familievakanties in de Provence oproepen of in verband worden gebracht met een boze tante. De geur van een ven kan iemand jaren later doen terugdenken aan een scoutskamp en de gezellige avonden bij het kampvuur of referenen aan de eenzaamheid en de heimwee van een kind dat zijn moeder mist. De Franse schrijver Marcel Proust had gedroogde appeltjes in zijn bureaulade liggen, want die geur hielp hem de sfeer van zijn kindertijd oproepen.

Reukzenuwen staan niet alleen in verbinding met het limbisch systeem, maar ook met het endocrien systeem en verspreide punten in de hersenen. Retourcircuits zenden tevens boodschappen terug, die ervoor zorgen dat de geur van oliebollen voor iemand met een volle maag, heel wat minder aantrekkelijk is.

Reukzenuwen zijn speciaal : ze reiken niet alleen zonder omwegen tot in de hersenen zelf, maar ze vernieuwen zichzelf constant, in tegenstelling tot andere zenuwcellen in het lichaam. Gaan zenuwen van het netvlies of het oor kapot, dan is de schade onherstelbaar. Reukzenuwen kunnen wel worden vervangen. Wat essentiëel is, wordt beschermd.

Geuren die psychologische of gedragsveranderingen teweeg brengen, worden feromonen genoemd. Hoewel niet onweerlegbaar bewezen werd dat menselijk gedrag via geur kan worden beïnvloed, bestaan er talloze legenden van mannen die als verslaafd reageerden op de geur van een kledingstuk van een geliefde. Madame de Pompadour was kwistig met parfum en hield geurorgieën, net als Popea, de echtgenote van Nero. Josephine de Bauharnais had een bijzondere manier om de aandacht van Napoleon gaande te houden. Ze parfumeerde zich met muskus en gaf het zakdoekje uit haar corsage mee aan de kleine keizer zodat hij op zijn veldtochten aan haar zou blijven denken. Precies dat is de bedoeling van geparfumeerde brieven : een suggestie die belangrijker wordt dan het uitgesprokene. Soms is een druppel parfum al genoeg om iemand op ideeën te brengen.

Een goede neus beschermt tegen gevaar, maar biedt ook veel genoegens. Daar zorgen vijf miljoen reukcellen voor. Ons reukvermogen is er in vergelijking met vroeger niet op vooruit gegaan door de uitlaatgassen en tabaksrook, maar gelukkig is onze neus niet ongevoelig geworden voor parfum, het meest intieme accessoire bij uitstek.

Vandaag wordt er vaak van parfum gewisseld. Het aanbod is immens, een gepaste geur vinden werd een hele opdracht. Dat lag vroeger anders. Toen koos een vrouw een parfum voor het leven, een geur die haar altijd vergezelde en waar ze mee vereenzelvigd werd. Precies door het grote aanbod is de verleiding tegenwoordig erg groot om veel parfums door elkaar te gebruiken. Klanten stappen een parfumerie binnen en vragen naar nieuwigheden. Ze kopen zonder zich af te vragen of het parfum wel bij hen past, of het wel in overeenstemming is met hun parfumidentiteit. Vaak is dat niet het geval en wordt de keuze een teleurstelling.

Om consumenten te helpen bij het kiezen van een geur die het best aansluit bij het geurgeheugen, heeft het huis Guerlain een parfumconsultatie uitgewerkt.

Deze consultatie houdt geen aankoopverplichting in, maar is een originele manier om klanten te helpen bij het zoeken naar hun persoonlijk parfum. Het systeem werd op punt gesteld door de psychotherapeute Evelyne Levasseur en door Sylviane Delcourte, parfumexperte bij Geurlain. Vertrekpunt is het voor iedereen unieke geurgeheugen.

Guerlain heeft op de parfummarkt een gepriviligieerde positie. Het huis bestaat ruim 200 jaar en bracht in die tijd 342 parfums uit. Daarvan zijn er nog steeds een 20-tal courant in de handel verkrijgbaar. Dit huis kan zich ook beroemen op Jicky uit 1889, het oudste parfum dat nu nog te koop is en op bestsellers als Shalimar, Mitsouko en Chamade. Heel die geurenpotpourri hangt in de Guerlain-boetiek aan de Champs-Elysées. Brigitte Bardot raakte er in het begin van de jaren 70 zo door gecharmeerd dat zij huisneus Jean-Paul Guerlain, een parfum vroeg dat ?geurt naar uw boutiek?.

Een geurconsultatie voert ons terug naar de kindertijd, via geuren beleven we onze jeugd opnieuw. Zo blijkt dat de geuren en smaken die bepalend zijn voor ons verdere leven, al voor de leeftijd van 10 jaar vastliggen. Natuurlijk worden die geurgewaarwordingen in de loop van het leven aangevuld en bijgestuurd, bijvoorbeeld tijdens reizen en bij ontmoetingen, maar toch blijkt dat iedereen zij het onbewust op zoek is naar de eerste positieve geurindrukken uit de kindertijd.

Er wordt getest met zuivere geuressences en gepeild naar de reacties, voorkeur en afkeer. Afhankelijk van de resultaten van de geurtests kiest de parfumconsulente een tot drie parfums in hun zuiverste vorm : geen eau de toilette of eau de parfum, maar een extract, want enkel in de extract-dosering geeft een parfum zijn ziel en eigenheid prijs. Het gekozen parfum moet door zijn specifieke samenstelling herinneren aan bepaalde positieve geurindrukken. De naam van de parfums wordt niet vrijgegeven, maar ze worden wel getest op de huid van de consument, zodat de alchemie tussen parfum en huid vrij kan spelen. Vervolgens kan de consument kiezen voor het parfum dat hem of haar het meest bevalt.

De Guerlain parfumconsultatie duurt ongeveer drie kwartier en verloopt als een gesprek onder vier ogen in de intimiteit van een knus salon.

Wie graag een parfumconsultatie met Guerlain-consulente Lieve Bosman wil bijwonen : lees pagina 137.