De eerste vouwfietsen waren onhandig en reden slecht. Sommige modellen zijn nauwelijks geëvolueerd, andere laten zich nu heerlijk rijden en makkelijk dragen. Een kennismaking.

Tekst Pierre Darge / Foto’s Lieve Blancquaert

Terwijl de Polders en de kuststreek tijdens het weekend worden geteisterd door voorbijrazende cyclotoeristen, en almaar meer vakantiegangers gesofisticeerde racefietsen op hun auto meetronen, willen we het hier hebben over simpeler vermaak. Voor wie wil fietsen zonder er een martelgang van te maken of uit te pakken met een flashy uitrusting, is er nog altijd de vouwfiets. Terug van weggeweest.

Toen de ineenvouwbare fiets jaren geleden op de markt kwam, werd hij geen blijvend succes : hij oogde wat kinderachtig, reed slecht en bleek zelfs ineengeklapt niet echt handig om te vervoeren. Op de eerste generatie geïnspireerde modellen bestaan nog. We vonden ze bij Cycles Descheemaeker in Brugge, invoerder van de Classic die hier te lande wordt geassembleerd en in twee maten op de markt komt : met 20- en met 24-duimswielen, al dan niet met drie versnellingen. De Classic is een no-nonsense model dat ineengeklapt 70 op 60 cm en 30 cm breed meet. Het aantrekkelijkst is zijn prijs : zonder versnellingen niet meer dan 6300 frank, met versnellingen niet meer dan 7700 frank.

Zo’n Classic waarvan Descheemaeker er 400 à 500 per jaar slijt is de eenvoud zelve, en mist wat persoonlijkheid en pit. Dus gingen we op zoek naar meer gesofisticeerde modellen. Dat betekent op de vouwfietsenmarkt : lichter, kleiner, handiger. En dus ook : gemaakt van betere materialen. In plaats van staal wordt aluminium gebruikt, of zelfs composietmaterialen die tegelijk stevig, licht en… duur uitvallen. Hier belanden we ook in het rijk van de 16-duimswielen en de talloze versnellingen.

De Kentex bestaat zowel in aluminium, met 20-duimswielen, als in staal, met keuze tussen 16- en 20-duimswielen. In het eerste geval weegt de fiets slechts 11,8 kg. De gespecialiseerde bewerking die aluminium moet ondergaan, jaagt evenwel de prijs de hoogte in. Voorzien van vijf versnellingen kost hij al 29.790 fr. De stalen versies, die zowat 1,5 tot 3 kg meer wegen en beschikken over drie versnellingen, kosten ongeveer de helft van dat bedrag. We probeerden de Kentex maar vonden hem niet uitermate prettig rijden.

In hetzelfde segment zit ook de NeoBike. Die heeft een frame van hi-ten-staal en bestaat in twee versies, elk met 16-duimswielen : de goedkope E3 die 13,5 kg weegt en de iets duurdere D-3A die 12 kg weegt. Net als bij de Kentex wordt de fiets bij het opbergen ter hoogte van de dwarsbuis middendoor geplooid.

Op zoek naar de ultieme kleine vouwfiets kwamen we uiteindelijk bij Laurent Vlerick terecht, een vakman zoals men er zelden tegenkomt. ?De fietswereld is ten onder gegaan aan de opeenvolgende rages van vouwfietsen, koersfietsen en mountainbikes. Dat komt omdat zoveel mensen de verkeerde fiets hebben gekocht, en die dan na korte tijd teleurgesteld aan de kant hebben gezet. Mijn eerste vraag is altijd waarvoor mensen een fiets willen gebruiken. Wanneer je dat weet, kan je een gepast product verkopen waar ze jarenlang plezier aan beleven.? Vlerick, die zichzelf omschrijft als de plooibare-fietsspecialist, is invoerder van de Brompton-vouwfiets, een uitgekiend Engels fabrikaat dat in twee versies bestaat en een scharnierende achterpartij bezit. Het lightweight L-type (slechts 11,5 kg) krijgt een frame van koolstof en buizen van mangaan-molybdeen-staal mee dat geheel galvanisch wordt verzinkt waardoor het bijzonder roestbestendig is, en dat bovendien afgewerkt is met een kras- en stootvaste polyesterlak. De wielbasis van 101 à 105 cm valt te vergelijken met een volwassen tourfiets waardoor de stabiliteit, ondanks de kleine wielen, opmerkelijk is. Verder is de Brompton ook makkelijk aanpasbaar aan verschillende gestaltes. Het T-type (transport & touring) is technisch identiek, maar krijgt een bagagedrager en verlichting mee, weegt daardoor 12,4 kg en laat zich nog makkelijk dragen. Opmerkelijk is de aanwezigheid van vier miniwieltjes aan de bagagedrager, die de samengevouwen fiets als een slede dragen, zodat reizigers hem achter zich aan kunnen slepen.

De Brompton is niet alleen zeer doordacht, hij oogt ook prettig en kan met verschillende accessoires worden uitgerust, van een voortas of een vouwmand met inwendige spanbeugel, tot een zadeltas. Voor de L3 met drie versnellingen moet men op 24.360 fr. rekenen, voor een T5 met vijf versnellingen al op 34.215 frank, en daar kan binnenkort nog eens 5 procent bijkomen. De Bromptons bestaan eigenlijk uit drie delen en kunnen daardoor zeer compact worden samengevouwen tot een pakket van 56,5 x 24,5 x 54,5 cm, waarbij de ketting aan de binnenkant zit. Vlerick, die het kleinood met geoefende hand in minder dan 10 seconden samenplooit, slijt de fietsen aan klanten die ze voor het woon-werkverkeer gebruiken, aan boot- en caravanbezitters en aan stadsmensen met weinig stapelruimte. Bijkomende pluspunten zijn nog, dat de ineengeklapte onderdelen van de Brompton netjes bijeenblijven en niet uit elkaar schuiven, dat het zadel in de lengterichting verstelbaar is, en dat de achterpartij door middel van een rubberen steunblokje wat wordt afgeveerd.

De Amerikaanse Performance Travel Bike Company zette een paar jaar geleden het Bike Friday-concept op wielen. Dat is inmiddels uitgegroeid tot een heus programma, inclusief een minitandem en een triatlon-vouwfiets. Behalve de Metro, het basismodel met een Sachs-derailleur en 7 versnellingen, die 31.950 frank kost, worden de meeste modellen op maat gemaakt. Dat drijft de prijs van de populairste versie, de New World Tourist met 3×7 versnellingen en een Reynolds-frame, al een flink stuk omhoog : reken op 52.250 frank. Importeur Gery Van Wassenhove voegt daar laconiek aan toe : upgrading is altijd mogelijk.

Wie extra hard wil gaan, kan voor de Pocket Rocket kiezen, compleet metracestuur en allerlei snufjes waar we zelf nog nooit van gehoord hadden. Het enige meetbare was de prijs : 73.600 frank.

Wil men van de begane paden af, dan kan men best naar de off-road Pocket Llama uitkijken, terwijl voor echte atleten de AirFriday ontworpen werd met een heel specifiek design dat de souplesse ten goede moet komen, en dat voor de ?bescheiden? prijs van 89.500 frank. Een nog meer uitgekiende versie met onderdelen uit koolstof en titanium kost 147.000 frank.

Voor gewone lui die voor het plezier samen wat willen trappen, signaleren we nog dat er ook een met de hand ineengezette lichtgewicht Family Tandem van Bike Friday bestaat. Hij is achteraan aanpasbaar voor kinderen vanaf 3 jaar en kan zo nodig twee volwassenen van 90 kg dragen. Hij is uitgerust met 21 versnellingen en kost 64.900 frank.

Moulton is in Engeland een begrip. De man met die naam ontwierp een ingenieus ophangingssysteem met vloeistoffen voor de allereerste Mini, dat op superieure wijze zijn werk deed. Alleen bleek het wat te duur zodat de autoconstructeur er slechts een paar elementen van weerhield en dat bleek niet echt een succes. Moulton boog zich ook over fietsen en zijn Moulton APB ( all purpose bicycle) is omwille van zijn veercomfort dan ook de aristocraat onder de minifietsen geworden. Opvallend aan Moultons tweewielers met hun 20-duimswielen is het spaceframe dat uit zeer dunne buisjes bestaat, waardoor het rigider en sterker is dan een klassiek frame. Echt revolutionair is echter de zo geroemde vering : die van de voorvork is aanpasbaar aan het gewicht én aan de voorkeur van de gebruiker. De schokken die het achterwiel moet opvangen, worden dan weer gedempt door een rubberen element. De Moultons kunnen in het midden van het frame worden opgesplitst, maar de ontwerper stelt nadrukkelijk dat the APB should not be confused with a folding bicycle. Ondanks die vingerwijzing vonden we dat deze superieure kleine in dit beknopte overzicht niet mocht ontbreken.

Invoerders van plooifietsen :Bike Friday, Green Gear Cycling, Zingem, tel. (09) 383.75.21.Brompton, Vlerick Fietsen, De Pinte, tel. (09) 282.47.09.Classic, De Scheemaeker Cycles, Brugge, tel. (050) 31.56.56.Kentex, AGU België, Sint-Niklaas, tel. (03) 766.61.64.NeoBike, Van den Berghe, Sint-Niklaas, tel. (03) 776.07.55.Moulton wordt bij ons niet geïmporteerd. Info : tel. (00-44) 1789.292.263.

Van links af : de Air Friday, nu ook voor triatlonatleten. NeoBike : vertrouwd gezicht. Moulton APB : de aristocraat onder de vouwfietsen. De Kentex : sober en betaalbaar.

Met de Brompton op stap : compact, licht en aanpasbaar aan verschillende gestalten.