Severin Wunderman is een opmerkelijk man. Het brein achter de Gucci-uurwerken groeide op in een Belgisch jezuïetenklooster en is naast kunstverzamelaar een geboren ondernemer. Tussen twee gezondheidsbehandelingen in Los Angeles door sprak hij met Weekend Knack over zijn jongste project: de overname van Corum.

S everin Wunderman (62) heeft een bizar leven vol onverwachte wendingen achter de rug. Te beginnen met zijn turbulente jeugd, getekend door de Tweede Wereldoorlog. Zijn ouders vluchtten uit Duitsland naar België en vertrouwden hun vierjarige zoon in ’42 toe aan de benedictijnermonnik Jacques Bruno, een verzetsstrijder die honderden joodse kinderen redde van de dood. Wunderman, die na de oorlog zijn ouders zou vervoegen in de Verenigde Staten, bracht hij onder in een Brussels jezuïetenklooster voor blinde kinderen. Als ziende onder de blinden nam Wunderman er haast vanzelf de leidersrol op zich.

Op zijn 18de erfde hij een Belgisch juweliers- en uurwerkenbedrijf. Wunderman, achtereenvolgens krantenjongen, parkeerwachter en restauranteigenaar, keerde toen terug naar Californië als horlogevertegenwoordiger. Vervolgens bracht een verkeerd telefoonnummer hem in contact met Aldo Gucci. Dat was het begin van een hechte vriendschap en van de succesvolle Gucci Timepieces. Onder zijn leiding zouden de modieuze Gucci-uurwerken de sector voorgoed veranderen. Zo was Wunderman de eerste om diamanten op staal te zetten. “Iedereen verklaarde me gek, maar we verkochten wel meer dan een miljoen horloges per jaar. Il faut le faire, n’est-ce pas?” zegt Wunderman zonder valse bescheidenheid. “Mijn cliënten hebben veel geld verdiend. Ze vertrouwen me en weten dat ik niets aanraak dat niet werkt. Ik volg geen trends, ik maak ze.”

Wundermans reputatie beperkt zich overigens niet tot de horlogerie. Als kunstverzamelaar legde hij een indrukwekkende collectie van ruim 1000 kunstwerken aan: Cocteau, Dalí, Magritte, Warhol, dat kan tellen. Tot ’95 stelde hij de werken tentoon in het Severin Wunderman Museum in Irvine, Californië, waarna ze op wereldtournee gingen en uiteindelijk aan de University of Texas werden geschonken. Werk van tijdgenoten en oorlogskunstenaars als Josef Nassy bracht hij onder bij het Holocaust Memorial Museum in Washington. En de door hem opgerichte familiestichting is een gerespecteerd sponsor van medisch-wetenschappelijk onderzoek en kleinschalige liefdadigheidsprojecten.

Wundermans ondernemerslust luwt niet met de jaren. Hij is het type dat beweert dat hij koelkasten slijt aan eskimo’s. Hoewel hij Gucci Timepieces in ’97 aan François Pinault liet, kan hij het niet laten: in januari kocht hij 90% van Corum, een van Zwitserlands laatste onafhankelijke horlogemakers. Het bedrijf uit La Chaux-de-Fonds geniet wereldwijd respect. Opgericht in ’55 maakte het al snel furore met creatieve en vernieuwende (in plaats van vernieuwde) modellen zoals de populaire Admiral’s Cup, de grote Buckingham, de transparante Golden Bridge en de Tabogan, waarvan de kast rechtop kan staan.

De Californische zakenman kocht de Corum-aandelen niet via een van zijn vele ondernemingen, maar voor eigen rekening. “Corum wil ik voor mezelf bewaren. Ik wil betrokken zijn bij alle stappen. Het is pure passie, want mezelf bewijzen hoef ik niet meer. Ik behoor tot die enkelingen die het gemaakt hebben in de horlogewereld, nu doe ik het opnieuw.”

Achter de zelfzekere promotiemachine steekt liefde voor het merk: “Je houdt van Corum of niet, er is geen tussenweg. Zelf heb ik het altijd bewonderd. Het is een apart juweel dat alleen wat polijsten behoeft. Corum heeft het risico nooit geschuwd en maakt uitzonderlijke uurwerken. Op die traditie en reputatie wil ik voortbouwen.” Wat Wunderman illustreerde door op de jongste horlogebeurs van Basel geen horloges te presenteren, maar schilderijen van Degas, Picasso en Toulouse-Lautrec uit zijn persoonlijke collectie.

Vernieuwend, avant-garde, wars van vluchtige modetendensen, het zijn labels die maar zelden van toepassing zijn op de door schaalvergroting en verkooptargets gedreven horlogesector. De markt voor haut de gamme-uurwerken bestaat uit vier grote spelers: de groep Richemont ( Cartier, Vacheron Constantin, Piaget, Officine Panerai), die in juli Jaeger-LeCoultre, IWC en A. Lange & Sohne verwierf en nu een vijfde van de markt controleert, LVMH ( Tag Heuer, Ebel, Chaumet), de Swatch Group, die nu ook Breguet bezit, en Rolex.

” I’m a little destroyer“, zegt Wunderman. “Terwijl gigantische gevaartes veel tijd nodig hebben om te stoppen en rechtsomkeer te maken, kan een klein gevechtsvliegtuig onmiddellijk omkeren. Ik kan de dag zelf nog reageren op trends en gebeurtenissen. Daar doen de groten zes maanden tot een jaar over. Ze zijn niet zo flexibel en dynamisch dat ze de altijd weer nieuwe wensen van de markt kunnen bevredigen.”

Bij zijn aantreden als president van Corum stelde Wunderman meteen hoge doelen. In 1999 bedroeg de omzet, met een productie van 9000 uurwerken, nog 800 miljoen frank, binnen vijf jaar moet een productie van 200.000 stuks de omzet verhogen tot dik vijf miljard frank. Slechts weinig analisten lijken eraan te twijfelen dat Wunderman over de creativiteit en de brains beschikt om daarin te slagen. Trouwens, dankzij het vertrouwen van de winkeliers in Wunderman is de omzet van Corum, nauwelijks acht maanden na de overname, reeds verdubbeld. “Zelfs Britse handelaars geven me blanco bestelbonnen. ‘Vul jij maar in’, zeggen ze. Het resultaat van 30 jaar succesvol samenwerken”, besluit Wunderman.

Het succes heeft nog andere redenen, zoals de groei van de uurwerkenmarkt. Wunderman: “De dotcom-generatie telt heel wat jonge mensen die flink wat geld te besteden hebben, onder meer aan originele kwaliteitshorloges. Toen ik bij Gucci begon, kostten hun horloges 150 dollar per stuk, toen ik wegging al 1500 dollar. In 1999 is de verkoop van mechanische horloges in Amerika met 86 procent gestegen. Laat ons eerlijk zijn: een horloge koop je niet meer om de tijd te lezen, het is een luxeartikel voor snobs en liefhebbers.”

De plannen van Corum steunen op twee peilers. De eerste is de uitbouw van de meer toegankelijke Corum Boutique-collectie, waarvan vooral de kleurrijke Bubble (zie Sign of the times, pagina 44) en de art-decogeïnspireerde Trapeze succes oogsten. Terwijl een doorsnee-Corum-horloge 80 tot 500.000 frank kost, moet de nieuwe collectie met een prijs tussen 30 en 70.000 frank een ruimer publiek aanspreken. Wunderman: “Corum Boutique is mijn cheval de bataille. Technisch gecompliceerde horloges brengen niets op. We houden ze vast want ze zijn goed voor het imago en maken verzamelaars blij, maar verder bouwen we gewoon aan een eigentijds en trendy merk.”

Alle uurwerken worden door Wunderman en zijn designteam ontwikkeld. Na het afsluiten van het Gucci-hoofdstuk betaalde hij dat (tijdelijk werkloze) team 18 maanden lang gewoon door om de concurrentie niet op ideeën te brengen. Wunderman zegt zich louter op zijn persoonlijke visie te beroepen: “Marktonderzoek is monday morning football: het vertelt je alleen wat er de vorige dag gebeurd is. De ontwikkeling en productie van een horloge vergt trouwens makkelijk 18 maanden. In die tijdsspanne komen en gaan heel wat trends. De Bubble is ontstaan nadat ik oogproblemen kreeg. Omdat geen enkel horloge echt leesbaar is, hebben we een extra dik saffierglas ontwikkeld dat de wijzerplaat vergroot. Bovendien zijn grote volumes in de mode.”

Het geheime wapen van Corum is de versterking van het distributienetwerk, volgens Wunderman tegenwoordig dé sleutel tot het systeem: “We zijn gewoon op de juiste plaats op het juiste moment. Groepen als Swatch, LVMH en Vendôme zetten de winkeliers onder druk door zelf verkooppunten te openen. Het zijn dus rechtstreekse concurrenten. Ik werk zonder agenten en tussenpersonen en vorm partnerships met de winkeliers. Dat spaart een commissie van tientallen procenten uit, waar we allebei wel bij varen. De winkelier verdient meer en ik kan het uitgespaarde geld investeren in marketing en communicatie. Ik vind het waspoeder niet uit, het is allemaal heel eenvoudig. De groten gaan nog plezier aan ons beleven.”

Wim Denolf