In 2014 strijkt hier het WK voetbal neer, en in 2016 de Olympische Spelen. Dit is een wereldstad als geen ander : feestelijk, ontspannen, met zicht op de oceaan, en met een indrukwekkende stadsnatuur. Wij trokken op verkenning door mythisch, bruisend, trendy en artistiek Rio.
HET MYTHISCHE RIO
In de vroege avondschemering kijken we van op ons terras uit over Copacabana, een van de mooiste stranden ter wereld. Het is zo’n 4,5 kilometer lang, van Leme tot Arpoador, en wordt ook wel Princesinha do Mar of kleine zeeprinses genoemd. Een terechte troetelnaam, want dit strand is gewoon betoverend. Zachtjes komen de golven het zand strelen, terwijl de laatste surfers, gespierd en gebruind, het water verlaten. Wat verder maken de vissers hun boten klaar voor de avond. Op de terrassen langs de Avenida Atlantica nippen de toeristen van hun caipirinha.
Wie graag een overzicht wil krijgen van de stad, gaat het best naar de Pão de Açúcar, de midden in de stad gelegen Suikerbroodberg. Hij is 396 meter hoog en alleen toegankelijk per kabelbaan. Zodra je boven bent, krijg je een adembenemend uitzicht op deze contrastrijke wereldstad, met haar chaotische verkeer en heterogene architectuur. Meer nog dan door de architectonische esthetiek echter worden we getroffen door de onstuitbare energie, de uitbundigheid, de sensualiteit. De stad is een explosie van kleuren, een smeltkroes van mensen met Portugese, Indiase en Afrikaanse roots, met als resultaat een onthutsende schoonheid. De in het hart van Rio aanwezige natuur – de noordelijke voorstad Tijuca heeft een stadsbos van zo’n 3200 hectare, het grootste ter wereld – speelt hierin ongetwijfeld een rol. Maar ook de witte zandstranden die tot in het hart van de stad doordringen, dragen ertoe bij dat de Carioca’s, zoals de inwoners van Rio worden genoemd, leven volgens een heel eigen ritme.
HET BRUISENDE RIO
Rio werd ontdekt op 1 januari 1502 door een kapitein uit de vloot van de Portugese ontdekkingsreiziger Pedro Alvares Cabrales. Hij dacht dat hij de monding van een rivier had ontdekt, en gaf de plek de naam Rio de Janeiro (rivier van januari). In het historische centrum vind je nog veel sporen van oude koloniale huizen, en ook bakkerij Colombo, met oude vergulde ornamenten en sierglaswerk uit lang vervlogen tijden. De torens van het zakendistrict grenzen hier aan een wijk met artisanale winkels, maar ook met kerken in koloniale Portugese of modernistische stijl, zoals de Sint-Sebastiaanskathedraal, die doet denken aan een precolumbiaanse piramide.
Het Centro werd lange tijd verwaarloosd, maar begint nu weer op te leven. Een nieuw luxehotel wordt hier opgetrokken met het oog op de Olympische Spelen, en er openen galeries voor hedendaagse kunst, zoals Largo das Artes, waar een waaier aan vernieuwende werken wordt getoond. Ook het iets verder gelegen havengebied ondergaat een radicale facelift, met projecten van beroemde architecten, zoals een museum voor wetenschap en ecologie ontworpen door de Spanjaard Santiago Calatrava. Het wordt gebouwd op een kunstmatige pier, de Pier Mauá, waar oorspronkelijk een Guggenheim Museum was gepland. Het is zo’n 15.000 vierkante meter groot, en ligt te midden van een park van 30.000 vierkante meter met waterpartijen, fietspaden en recreatiezones. Het project maakt deel uit van een reeks grote bouwwerken van het stadsbestuur, om de stad te moderniseren en klaar te stomen voor het WK voetbal en de Olympische Spelen. De kostprijs wordt geraamd op 100 miljoen euro en het museum opent binnen enkele maanden zijn deuren.
HET TRENDY RIO
In 2014 en 2016 komt de hele wereld op bezoek in Rio. Dus is het nu het moment om de stad, nog vóór de grote drukte, te gaan verkennen. Wie wil proeven van de trendy wijken, concentreert zich het best op Ipanema en Leblon. Hier vind je bijvoorbeeld de hippe modewinkel Nag Nag, waar Carol en haar nichtje Tatiana Buffara een mooie selectie Braziliaanse labels aanbieden. Je vindt er Adriana Degreas, Barbara Bela, Filhas de Gaia, John John Denim, Super Suite 77 en Martha Medeiros. Kleren passen doe je hier met een glas champagne in de hand… In Ipanema kun je ook design bewonderen van een reeks grote Braziliaanse ontwerpers, onder meer in het Arquivo Contemporâneo. Of je koopt er een tas van Osklen, een merk van luxueus-duurzame producten, met onder meer lederwaren gemaakt van piracucu-huid (de grootste zoetwatervis van Zuid-Amerika en een van de grootste ter wereld). En dan is er natuurlijk de hedendaagse Braziliaanse keuken, met de focus op tal van fabelachtige producten uit het Amazonegebied. Zo creëerde de Franse kok van Le Pré Catelan, Roland Villard, een gastronomisch menu waarmee hij verschillende prijzen in de wacht sleepte, waaronder die van beste chef-kok van de stad. Onvergetelijk is alvast zijn piracucu in een croûte van caju, vergezeld van een consommé van tucupi en jambu (lokale wortels en kruiden), met daarbij een puree van gerookte baroa-aardappelen.
Sinds enkele jaren is ook de wijk Leblon aan een sterke opmars bezig. Het grote voordeel is dat je hier alles te voet kunt doen, en dat er enkele erg chique plekjes zijn. Een perfecte dag begint bijvoorbeeld op een van de gouden stranden, met een duik in de oceaan. Daarna geniet je van een heerlijk ontbijt in de Talho Capixaba-bar, of ga je lunchen in Celeiro, waar de jamsoep met pesto en rucola concurreert met de garnalen in kokosmelk en citroen, een lichtere variant van het nationale gerecht moqueca de camarão. Ofwel kies je voor de eigentijdse loftsfeer van Zuka, waar je veel foodies aantreft die zich te goed doen aan een kefta van Picanha (Braziliaans vlees) met een caramel van witte peper, of semirauwe tonijn met tagliatelle van palmharten gedrenkt in mierikswortel.
Wil je schuilen voor de hitte of even op adem komen op een plek die bij de Carioca’s erg populair is, dan ga je naar de botanische tuin. Daar tref je trouwens het beste Japanse restaurant van Rio, de Yumê (droom). Tenzij je liever een aperitief gaat drinken in bar Astor, waar een cachaça nega fulô ipê-cocktail wordt geserveerd, op smaak gebracht met citroensap, rood fruit, avocado’s, passievruchten, caramboles of munt… Een explosief drankje ! De avond gaat voort in stijl in de zeer hippe Baretto Londra Bar, ontworpen door Philippe Starck en verkozen tot de beste bar ter wereld door Wallpaper Magazine in 2011.
HET ARTISTIEKE RIO
Het niet zo ver van de favela’s gelegen Santa Teresa had lange tijd een minder goede reputatie. Dat deze kunstenaarswijk erg geliefd was bij de burgerij in de negentiende eeuw, blijkt uit de oude koloniale gevels. Vandaag wordt het steeds meer een soort Soho, geliefd bij artiesten die er niet voor terugschrikken de gevels maar ook de openbare ruimte om te vormen tot kleurrijke street art-kunstwerken. Escadaria Selarón, een werk van een Chileense kunstenaar, met zijn veelheid van rode, blauwe en gele tegels, is een mooi voorbeeld. Het gele trammetje dat hier door de steile straatjes rijdt, doet denken aan Porto.
Rio is een smeltkroes van allerlei stijlen, vol verrassingen en contrasten. Zijn de-signers bewijzen het elke dag weer, net als architecten zoals de beroemde Oscar Niemeyer, de schepper van het MAC, het museum voor hedendaagse kunst in Niteroi, een voorstad van Rio. Het lijkt wat op een spaceshuttle van beton, gelegen op een uitstekende rots boven de zee. Net als bij zijn andere gebouwen, werkte de architect ook hier met talloze kronkels en curven, refererend aan de loop van rivieren, suikerbroodbergen en vrouwelijke vormen… Op zondag kun je er op de patio gratis tai-chilessen volgen. Een reden te meer om er eens binnen te springen. Net als veel initiatieven in Brazilië, is dit het werk van goed functionerende verenigingen. Generositeit en gemeenschapszin gaan hier immers hand in hand, op een natuurlijker manier dan in Europa. Heel wat ondernemingen en projecten gaan dan ook uit van dergelijke samenwerkingsverbanden. Ook dat is wellicht een van de geheimen die bijdragen tot de onweerstaanbare charme van Rio de Janeiro.
TEKST & FOTO’S SANDRA EVRARD
De stad is van een onthutsende schoonheid, met haar sensualiteit, onstuitbare energie, mengelmoes van mensen en kleuren
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
