?Het zijn de bloemen die bepalen hoe wij aan tafel zitten.? Van kinds af aan is Anne Verhaeghe-Clerens gefascineerd door bloemen en planten. In haar tuin bloeien jeugdherinneringen.

Tekst en foto’s : Jean-Pierre Gabriel

De tuin bekijken van binnenuit, vanuit het huis, is een van de belangrijkste dingen die we hebben geleerd?, zeggen Joris en Anne Verhaeghe-Clerens. ?Daarmee wijzigt de plaats van de tafel mee met de seizoenen.? Maar niet alleen de eetkamer biedt een prachtig uitzicht, het hele huis sluit nauw aan op de tuin. Een aanpalende kamer geeft uit op een kruidenbedje en een prachtige bogenrij met klimrozelaars New Dawn, en elk voorjaar wordt de slaapkamer overspoeld door het parfum van de Akebia x pentaphylla die de hele voorgevel in beslag neemt.

De charme van deze tuin in het Brugse zit niet zozeer in uitgekiende vormen en perspectieven dan wel in de harmonie van sferen : kleine impressionistische toetsen, elk met een eigen verhaal.

Al zolang Anne zich herinneren kan, spelen bloemen een belangrijke rol in haar leven. Toen ze drie was, verhuisde het gezin naar Brussel. Om die ingrijpende verandering enigszins te verzachten, mochten de kinderen van moeder een stuk speelgoed kiezen, maar Anne verkoos een boeketje bloemen. De herinneringen stapelen zich op, zoals die aan de betoverende, ommuurde tuin van haar grootvader in Asse. ?Het was zo’n lekker ouderwetse tuin met buxus en een grote treurbeuk die ondersteund werd door een metalen gewelf, wat het geheel iets mysterieus gaf. En toen we eens aan het snuffelen waren tussen de klimop, vonden we in de muur de sleutel van een poortje dat uitkwam in een andere tuin waar fruit gekweekt werd, witte vleeskersen, aalbessen, kruisbessen en heel veel groenten, allemaal mooi op een rij. Ik herinner me ook nog een arcade overdekt met rozen en een schitterende Clematis x jackmanii met diepviolette bloemen. En dan was er in de tuin van mijn grootvader ook nog die boerenjasmijn die zo heerlijk geurde.?

Niet verwonderlijk dat ook in de tuin van Anne Verhaeghe-Clerens geuren zo nadrukkelijk aanwezig zijn. Een bijna manshoge taxushaag voert de bezoeker naar de voordeur. Na de heerlijk geurende Choysia ternata volgen lavendel, rozemarijn en rozen. In het voorjaar wedijveren de bolvormige bloemen van de Viburnum x bodnantense en de Viburnum x carlcephalum in schoonheid met de zachtgele bloementrosjes van de staartaar ( Stachyurus praecox). Dan komt de enorme rozelaar Nevada vol witte bloemen met een vleugje geel. Ook de Malus ‘Evereste‘ (sierappelboom), genesteld in een hoekje tussen wanden van taxus, brengt hulde aan de lente. Wat verderop staan de Malus floribunda en een Exochorda racemosa gelijktijdig in bloei.

Dit is slechts een greep uit de talloze boeiende planten in deze tuin. Een groot deel ervan werd aangeplant op advies van landschapsarchitect André Van Wassenhove, die de volumes en structuren van de tuin bedacht. Hij bepaalde onder meer de inplanting van de hagen en de combinatie van planten die in de zo ontstane ruimtes konden worden samengebracht. Maar doordat Anne sinds haar kindertijd al begaan is met bloemen en planten, verzamelde zij ook heel wat exemplaren via uitwisseling met gelijkgestemden.

Ze was ook nauw betrokken bij de realisatie van het boek Tuinen in Vlaanderen, dat verscheen in 1986 en dat de aandacht wilde vestigen op de heropleving van de tuincultuur in ons land. ?Ik nam het idee over van Yolande Van de Maele en kon het project realiseren met de steun van de Rotary Club ’t Vrije.?

Anne was ervan overtuigd dat de tuinen in Vlaanderen best konden wedijveren met die in andere landen, zowel wat architectuur als wat schoonheid betreft. ?Het was tijd om de mensen hier wakker te schudden en te laten zien dat wij ook tuinen hebben om fier op te zijn.? De tijd heeft bewezen dat ze gelijk had.

Hoewel al het moois dat zij sindsdien heeft gezien, ongetwijfeld inspiratie heeft geleverd voor haar eigen tuin, blijft elk hoekje sterk verbonden met Annes persoonlijke emoties en verlangens. Wanneer ze het bijvoorbeeld heeft over de Crambe cordifolia (ook zeekool genoemd), met zijn lange stengels vol kleine witte bloempjes, denkt ze meteen aan het sierlijke gipskruid of de bruidssluier. Andere plekken, waar struiken met kleine vruchten tussen een massa felrode, eenjarige en doorlevende planten staan, herinneren haar aan de tuin van haar grootvader. Het Helleborustapijt onder de grote notelaar is dan weer de vrucht van een jarenlange vriendschap met Mia Gevaert en kweker Maurice Vergote.

Ook al is deze tuin volgens landschapsarchitect Van Wassenhove volwassen, toch is hij nooit helemaal af. De vrieskou van afgelopen winter heeft veel schade aangericht aan de vaste planten en in de serre, die niet voldoende bescherming bood. Zo hebben de Hebe en Senecio veel afgezien, of zijn gewoon vergaan.

Zoals elk jaar is het einde van de winter dé gelegenheid om nieuwe aanplantingen voor te bereiden en kwekerijen te bezoeken. Voor de keuze van eenjarige planten, die Anne liefst meteen op de lege plekken in de bloemperken zaait, blijft ze trouw aan de befaamde catalogus van de Engelse firma Thompson & Morgan, die altijd verse zaden van goede kwaliteit levert.

Zaaitijd, bloeitijd, snoeitijd… Van seizoen tot seizoen beleeft Anne veel plezier aan haar tuin die telkens opnieuw herinneringen tot leven brengt.

De arcade van Engelse rozen New Dawn zorgt voor een verrassend diepteperspectief.

Met de klok mee, van linksboven af : donkerrode tulpen in een zee van Hebe. Crambe cordifolia, fris als een bruidsboeket. De kniptuin wordt gedomineerd door papavers en duizendschoon. Deze opvallend gekleurde Hosta’s gedijen uitstekend in halfschaduw. Heerlijk geurende Viburnum x carlcephalum.

Linksboven : in april staan de Exochorda racemosa en Malus floribunda in volle bloei. Onder : de enorme rozelaar Nevada domineert de ingang van de tuin. Rechts : de notelaar staat er al even lang als het huis.