Welke Belgische ontwerpers zijn dit jaar incontournable ? Wie is het jong opduikend talent, en welk ander nieuws komt er uit de Belgische meubelsector ? Een tussenstand na de zomervakantie.

Door Leen Creve en Jesse Brouns

Xavier Lust

is sinds de eeuwwisseling een van de meest succesvolle Belgische designers op internationaal vlak. Lust, een Franstalige Bruggeling, studeerde interieurarchitectuur aan Saint-Luc in Brussel. Hij begon zijn loopbaan als interieurontwerper en bedacht een manier om plaatijzer ingewikkelde vormen te geven. Een goed voorbeeld van die techniek is Le Banc, wellicht zijn bekendste ontwerp. Hij heeft de voorbije jaren gewerkt voor grote namen als MDF Italia, De Padova, Driade en Zeritalia, maar ook voor Belgische merken zoals outdoorspecialist Extremis of badkamerfabrikant Aquamass. Zijn Grande Table voor MDF Italia werd bekroond met een Compasso d’Oro, een belangrijke Italiaanse designprijs. In 2007 liep in Le Grand Hornu een grote overzichtstentoonstelling van zijn werk.

Belangrijkste ontwerpen : Le Banc (MDF Italia, 2001) ; tafel PicNik (ontworpen met Dirk Wynants, Extremis, 2002) ; Credence, stalen buffetkast (De Padova, 2003) ; stoel Extra Chair (Driade Store, 2004).

Nieuwe ontwerpen : Flow bij Indera, Aubergine en Baobab bij MDF, Sumo bij Baleri Italia.

Alain Berteau

was de allereerste Belgische Designer van het Jaar van Weekend Knack. Hij begon zijn carrière als architect, maar kon in dat vak te weinig zijn zin doen. Na enkele interieurprojecten, voor vrienden en klanten, maakte hij de overstap. Hij deed geen voorstellen aan fabrikanten, maar deed mee aan internationale designwedstrijden. Hij kreeg onder meer een beurs van het Franse VIA ( Valorisation de l’Innovation dans l’Ameublement), een kans om prototypes te maken en te exposeren, en vervolgens contacten te leggen met de industrie. Sindsdien heeft hij zijn naam gemaakt. Berteau heeft gewerkt voor een dozijn Belgische bedrijven (Vange, Feld, Wild Spirit, badkamerfabrikant Van Marcke, RVB), maar ook in het buitenland (het Nederlandse Montis, spHaus). Hij geeft ook les in meubelontwerpen aan La Cambre in Brussel. (JB)

Belangrijkste ontwerpen : een kraan voor RVB ; Bop, een schommelstoel (Feld) ; Cover, een ecologisch krukje (Montis) ; Instant Chair (Feld).

Nieuwe ontwerpen : Cobra : asbak, kommetje en kandelaar ; Open, een sofa, beide voor spHaus.

Arne Quinze

Arne Quinze denkt en spreekt in superlatieven. Hij is designer, schilder en beeldhouwer en futuroloog, maar vooral entrepreneur. Zijn bedrijf, Quinze & Milan, telt verschillende tientallen medewerkers. Quinze is, zowel in binnen- als buitenland de meest mediagenieke Belgische designer, een superster in wording. Hij werkt regelmatig samen met Moroso, de toonaangevende Italiaanse fabrikant, en Quinze & Milan is een van de weinige Belgische bedrijven met een grote stand op de meubelbeurs van Milaan. Quinze is tot tweemaal toe uitgenodigd om gigan-tische voorwerpen te bedenken voor Swarovski, de Oostenrijkse specialist in geslepen glas.

Het hoofdkwartier van Quinze & Milan, op de voormalige terreinen van tapijtenfabrikant Bic in Kortrijk, is 10.000 vierkante meter groot. “Eigenlijk gaat het allang niet meer alleen om meubelen”, zei de designer ooit. “Ik heb dat even gedaan, de hele zaak in gang getrokken. Maar tegenwoordig doe ik vooral mijn zin.” Quinze schildert, maakt keramiek en beeldhouwwerken – gigantische structuren gemaakt van stukjes hout. Hij maakte beelden voor het automerk Lexus, voor promotiecampagnes in Amerika, en constructies in de marge van de kunstbeurs Art Basel in Miami, en tijdens het beruchte Burning Man Festival, in de woestijn in Nevada. Hij heeft een sculptuur aan de Louizalaan in Brussel, en in het karkas van een te verbouwen luxehotel in Parijs. Momenteel bouwt hij zijn Studio Arne Quinze uit, een architectuur- en designstudio. (JB)

Belangrijkste ontwerpen : Dream Saver voor Swarovski ; Room 26, een collectie hedendaagse versies van klassieke eiken meubelen, met leder of QM Foam.

Nieuwe ontwerpen : acht nieuwe ontwerpen in de Room 26-collectie, nieuwe schoenen voor Onitsuka Tiger.

Vincent Van Duysen

Vincent Van Duysen is eerst en vooral architect. Hij heeft een respectabel aantal woningen en kantoren gebouwd of getransformeerd in binnen- en buitenland : residentiële projecten in Dubai, Londen en Milaan, kantoren in New York en winkels, zoals Selfridges en La Rinascente.

Zijn werk is veelvuldig gepubliceerd in ’s werelds toonaangevende interieurtijdschriften : hij was een vaste waarde in het Britse Elle Decoration toen dat blad meer dan tien jaar geleden, nog voor Wallpaper, een hele generatie verleidde tot hedendaags design.

Zijn curriculum als meubelontwerper is ook goed gestoffeerd : een keukenconcept Home voor Varenna ; een deurkruk voor Valli & Valli ; een kapstok en paraplubak Window voor Viccarbe, een lamp Green Ribbon voor dab en een ateliertafel voor Home St-Paul. (JB)

Belangrijkste ontwerpen : VVD Collection (B&B Italia) ; Gaston (Poliform) ; Desk & Chair (Bulo) ; Wash & Tile (Obumex); Pottery (When Objects Work) en Beam (voor Modular). (JB)

Nieuwe ontwerpen : ligbed voor Poliform, een reeks houten en massieve messingobjecten ‘Primitives’ voor WOW, collectie tuinmeubelen voor Tribu, badkamerconcept voor Agape, tegelconcept voor Brix en lamp voor Wästberg.

meer bio’s van Belgische en buitenlandse ontwerpers op www.weekend.be

Belgische Designer van het Jaar – Stefan Schöning

Over de taalgrenzen heen is Stefan Schöning verkozen tot de derde Belgische Designer van het Jaar van Weekend Knack, Weekend Le Vif L’Express en Stichting Interieur. Met voor het eerst ook de twee belangrijkste designmusea van België in de jury, het Design museum Gent en Grand-Hornu Images. Een uitgebreid interview met Stefan Schöning leest u in de Designspecial van Weekend Knack op 15 oktober 2008.

www.stefanschoning.com

Incontournable in 2008

Dit jaar zijn Xavier Lust, Arne Quinze, Vincent Van Duysen en Alain Berteau onze vier vaandeldragers in de internationale meubelwereld. Hun oudere werk en hun drijfveren sommen we nog even op, hun nieuwe werk komt dit najaar in de Belgische woonwinkels.

Het veelbelovende talent

Een aantal jonge ontwerpers klopte met frisse, zotte of hyperfunctionele ideeën aan bij een paar internationale meubelbedrijven. En die hadden daar wel oren naar.

In beeld : onze jonge Belgische generatie waarvoor 2008 wel eens de start van een echte internationale carrière zou kunnen worden.

1. Tectonic van Alain Gilles voor Bonaldo

2. Torch Light van Sylvain Willenz voor Established & Sons

3. A Pile of Suitcases van Maarten De Ceulaer voor Casamania

4. Libri van Michael Bihain voor Swedese

5. Tafel N-7 van Norayr Khachatryan voor Casamania

6. Bureau en Chaise & Tabouret van Marina Bautier voor Atlantico

Postuum eerbetoon

Pastoe, het Nederlandse meubelmerk, bracht twee jaar geleden de Leather Lounge Chair van Maarten Van Severen uit. Dit jaar brengt Pastoe de LC2003 postuum in productie.

Maarten Van Severen (1956-2005), waarschijnlijk de invloedrijkste Belgische designer van de tweede helft van de twintigste eeuw, was geen strenge theoreticus. Hij maakte dingen. Dingen om mee te leven. Noodzakelijke dingen. Hij reduceerde voorwerpen tot hun essentie en ontdeed ze van elk ornament. Wat hem, tot zijn ergernis, de titel van minimalist opleverde. “Ik hou niet van het woord designer”, zei hij. “Het woord ontwerper staat veel meer in het leven. Ontwerpen is omvattend denken.”

Van Severen begon te ontwerpen in 1985 en brak internationaal door in de jaren negentig. Zijn meubels zijn uitgebracht door verschillende designgiganten, waaronder Vitra, Edra en Kartell. Maar ook voor kleinere Belgische fabrikanten, zoals Durlet en Top Mouton, waarbij hij zijn eigen, haast artisanale collectie Maarten Van Severen Meubelen onderbracht. Hij was ook een begenadigd interieurarchitect. Met OMA, het bureau van Rem Koolhaas, werkte hij o.a. aan de beroemd geworden woning van een rolstoelpatiënt in Bordeaux, de stadsbibliotheek van Seattle en de Nederlandse ambassade van Berlijn. Hij ontwierp het zetelsysteem voor de Casa Musica in Porto en verschillende ruimtes voor het Van Abbemuseum in Eindhoven. Zijn laatste architectuurproject was een keukenpaviljoen in het landelijke Belgische dorp Deurle. Van Severen overleed in 2005. Hij was 48. (JB)

Belangrijkste ontwerpen : stoel. 03 (Vitra), Blauwe bank (Edra), LCP schommelstoel (Kartell).

De belg en zijn kleuren

Het Nederlandse verfmerk Histor lanceert een uniek Belgische collectie, op maat gemaakt voor de Belg : het houdt rekening met onze typische voorkeuren en kleurgewoontes. Fabienne Bruyninckx is onafhankelijk designer en is verantwoordelijk voor de samenstelling van deze 45 kleuren.

Heeft een Belg favoriete kleuren ?

Fabienne Bruyninckx : Ja, en die zijn al jaren dezelfde : vergrijsde, natuurlijke tinten : in deze collectie heten die kleuren ‘forel’, ‘klei’, ‘haas’, ’toepassing’ en ‘juist’. Het zijn typisch kleuren die kalm aandoen, die beschermen, warm zijn en rust geven. Steentinten zijn in Vlaanderen geliefd omdat we respect hebben voor historische materialen. Je ziet bij renovaties heel dikwijls dat muren ruw gelaten worden, dat de steen zichtbaar blijft. Het is een soort nieuwe renovatiestijl geworden : een mix van historische en moderne materialen. En ook van historische en moderne kleuren.

U spreekt over Vlaanderen. Kiezen Vlamingen dan andere kleuren dan Walen ?

Inderdaad. De architectuur is ook verschillend in de twee landsgedeelten. Over het algemeen zie je dat de kleuren in Wallonië feller en intensiever zijn dan die van de typische Vlaamse stijl. Het kleurenpalet dat we nu voorstellen is een mix : elke Belg zal er mee kunnen werken.

Hoe komt het dat die vergrijsde tinten zo rustgevend werken ?

Omdat het afgezwakte kleuren zijn. Ze zijn gemaakt door aan een felle kleur wit en zwart toe te voegen. Hevige kleurpigmenten komen minder tot hun recht in een mix dan wanneer ze alleen voorkomen, dat is logisch. Het is wetenschappelijk aangetoond dat kleuren effect hebben op onze fysiologie en psychologie : mensen in een blauw-groene kamer zullen het bij eenzelfde temperatuur bijvoorbeeld sneller koud hebben dan in een oranje-rode kamer. Door grijs aan een kleur toe te voegen, verminder je het psychologische en fysiologische effect ervan. Kleuren lokken niet alleen onbewuste reacties uit, ze dragen soms ook een symboliek in zich : zwart is bijvoorbeeld bij ons de rouwkleur terwijl men daar in andere culturen andere kleuren voor heeft.

Durft een Belg dan nooit eens zot te doen met kleur ?

Toch wel. Daarom ook stellen wij dit instrument voor : de kleuren op dit palet zijn ton sur ton gerangschikt. Dat kennen we goed : met combinaties donker-licht zijn we mee vertrouwd. Maar met contrasten tussen warm en koud hebben we soms hulp nodig. Dat is logisch omdat die kleuren in onze cultuur nooit op die manier met elkaar gecombineerd werden. Hoe multicultureler de samenleving, hoe meer mensen, ook in hun interieur, exotischer durven zijn. En dan bedoel ik niet exotische kleuren op zich, maar de contrasten en combinaties van kleuren. Door een selectie te maken van 45 kleuren die zowel ton sur ton als in contrast perfect combineerbaar zijn, is het voor een doe-het-zelver gemakkelijker om zelf een unieke en smaakvolle combinatie uit te zoeken.

Door Leen Creve en Jesse Brouns

De collectie Histor One is vanaf november te koop. www.histor.be, www.bruyninckx-des.be