De mode riskeert dit seizoen ademnood : te lang onder water vertoefd, tussen de zeepaardjes van Donatella Versace. De roep van sirenes en negen andere zomertrends, geplukt van de catwalks in New York, Londen, Milaan en Parijs.

De economische rampspoed van de voorbije jaren heeft nauwelijks gevolgen gehad voor de luxegiganten. Die blijven gouden zaken doen. Op de beurzen en in hun flagship stores.

Het nieuws van de catwalks is minder opwindend. Opmerkelijke vaststelling : de belangrijkste trends van dit voorjaar zijn, hoe je het ook draait of keert, dezelfde als die van een jaar geleden. Op één : alles transparant. Op twee : exotische prints, bij voorkeur van tropische flora.

De wereld draait sneller dan ooit tevoren. 2011 leek soms een wervelwind. Maar de mode evolueert trager dan ooit tevoren (dat geldt overigens ook voor rockmuziek). Misschien valt dat psychologisch te verklaren. Misschien hebben we in dit onzeker moment geen behoefte aan al te drastische veranderingen. Of kadert de surplace van merken en ontwerpers in een maatschappelijke mega-malaise ?

In het Amerikaanse maandblad Vanity Fair argumenteerde journalist Kurt Andersen vorige maand nog dat het culturele landschap de voorbije twintig jaar nauwelijks is geëvolueerd (met de evidente uitzondering van technologische vooruitgang : internet, iPads, elektrische auto’s). De fifties zagen er heel anders uit dan de sixties. Er ligt een hemelsbrede kloof tussen de jaren zeventig en de jaren tachtig. Zie de klederdracht van beide decennia, maar ook auto’s, films, of architectuur. Maar sinds het begin van de jaren negentig staat alles min of meer stil. Vervang Madonna door Lady Gaga, en de stijl van 2012 lijkt verdacht veel op die van 1992. Dat komt vooral, schrijft Andersen, omdat de stijlindustrie zoveel belangrijker is geworden (Steve Jobs, wijlen de leider van ’s werelds meest waardevolle bedrijf, was in eerste instantie een stylist). Verandering impliceert tegenwoordig een veel groter financieel risico, en daarom blijft alles beter min of meer hetzelfde.

1. TRANSPARANTIE TROEF

De mode is doorzichtiger dan ooit, met eindeloos veel doorkijkstoffen (chiffon, voile, glanzend zijde). Op de catwalks zorgde dat voor nogal wat erotische momenten, maar hoe draag je zo’n niets verhullende blouse in het echte leven ? De meest extreme variant van transparante mode is doorzichtig cellofaan, zoals onder meer gebruikt door Marc Jacobs en Maison Martin Margiela (plus Raf Simons voor de mannencollectie van Jil Sander). Fantastic plastic.

2. ALLEMAAL GAATJES

Transparantie, bis : als de outfits van de zomer niet transparant zijn, dan zijn ze geperforeerd. Kant is opvallend populair (zie ook trend nummer 3), net als zomers haak- en breiwerk. Het is een goed seizoen voor broderie anglaise, onder meer bij Louis Vuitton en Sacai.

3. BRIGITTE OF SOFIA?

De late fifties en de vroege sixties zijn prominent in Milaan en Parijs. De Franse versie van Les années cinquante bij Jil Sander (tussen Brigitte Bardot en Jacques Tati), de Hollywoodiaanse versie bij Prada (oldtimers en bowling), en de Italiaanse variant (Sofia Loren, Gina Lollobrigida, la dolce vita kortom) bij Dolce e Gabanna. Suikerspinkleuren en An American in Paris : Marc Jacobs voor Louis Vuitton.

4. MADONNA, FOREVER (AND EVER)

Transparantie, hoofdstuk 3. 2012 is precies zoals 1992, schrijven we hoger. Destijds liep Madonna in haar ondergoed over straat (met dank aan Jean-Paul Gaultier). Deze zomer is de kruisbestuiving tussen high fashion en lingerie nog altijd actueel. Ook bij Gaultier. Hoogtepunt : een aantal sublieme jurken van Francisco Costa voor Calvin Klein Collection.

5. HET BLAZERMOMENT

Het is een fijn moment voor blazers en tailleurjasjes, in alle maten en vormen, maar toch liefst oversized. Een mannelijke toets in een verder heel vrouwelijke zomer. Met als hoogtepunten de glanzende rockabillyjasjes van Haider Ackermann, en de hervormde smokings van Maison Martin Margiela.

6. OLYMPISCHE AMBITIE

Sportswear heeft de mode in zijn greep. Couture meets basketbal (bij Jean-Paul Lespagnard), tennis (bij Chloé) of wielrennen (bij Issey Miyake). Op naar de Olympische Spelen.

7. DE ROEP VAN DE SIRENE

Zeesterren, zeepaardjes, zeemeerminnen. Koraal, parels en schelpen. Flora (palmbomen) en fauna (surfers) van de stranden van Hawaï. Blauw, wit, parelmoer. De mode gaat deze zomer opvallend vaak kopje onder. De collectie van Giorgio Armani staat in het teken van parelmoer en watertinten (zwemkampioen Ian Thorpe zat tijdens de show in Milaan front row). Bij Givenchy ging Riccardo Tisci behalve ideeën ook materiaal vissen in zee (paling, haai en rog). Peter Pilotto vertaalde een snorkelvakantie in Indonesië naar sexy, sportieve kleren. En Karl Lagerfeld showde zijn collectie voor Chanel in een wondere onderwaterwereld, met immense schelpen en anemonen.

8. HET JUNGLEOFFENSIEF

Exotische, vrolijke, felgekleurde prints blijven het goed doen, en dan zeker bij de Amerikaanse ontwerpers. In New York plukten zowel Joseph Altuzarra als Alexander Wang bloemen in Hawaï. Prabal Gurung keek naar de exotische bloemen in de foto’s van Nobuyosh Araki ; bij Rodarte brachten de zonnebloemen van Van Gogh inspiratie ; en Diane Von Furstenberg nam een jungletrip. De wildste printcombinaties zien we bij Tsumori Chisato ( jungle fever) en Dries Van Noten heeft, zoals wel vaker, de meest ongewone printcombinaties : schetsen uit de zeventiende eeuw, planten, en nachtelijke cityscapes van de jonge fotograaf James Reeve.

9. DE GOUDSTANDAARD

Onze munt heeft het moeilijk, maar goud is waardevoller dan ooit. De uitdrukking blingbling is niet meer helemaal van deze tijd en toch is het opvallend hoe populair goud, maar ook zilver en brons blijven. Zie ook : pailletten, stras en kristallen, glanzende materialen en metalliek tinten.

10. HARD DECO

De jaren twintig maakten af en toe een verschijning op de catwalks, met duidelijke referenties naar art deco (grafische prints, jurken met de allure van de Chrysler Building, franje). Hard deco bij Frida Giannini voor Gucci (zwart, goud en zilver, alles chic en formeel). Soft deco bij Ralph Lauren (in de stijl van The Great Gatsby, een en al pastel). Marc Jacobs geeft de esthetiek van het jazztijdperk een hedendaagse invulling, bijvoorbeeld door natuurlijke materialen te combineren met synthetische stoffen, van gekreukt polyester over transparant cellofaan.

11. EEN NIEUW BEGIN

Wit is alomtegenwoordig. Want elke lente is een nieuw begin. Gecombineerd met goud (zie hoger), of liever nog : geel.

12. PASTEL

En er is geen ontkomen aan pastel : roze, groen, paars en geel, alles lichter dan licht, bij Louis Vuitton en Véronique Leroy. Of met een knipoog naar Miami Beach, bij Prada.

DOOR JESSE BROUNS EN ELLEN DE WOLF