Met de regelmaat der klok twijfelt de mode aan zichzelf. Er moet niet veel gebeuren, of daar is de hamvraag: heeft mode nog wel zin? Het opduiken van een groen geweten, het succes van internet, de opkomst van de ketens, de economische crash… Moeten er nog kleren zijn? En indien ja, hoe moeten die er dan uitzien?

Couturier Paul Poiret vroeg het zich destijds al af toen hij de volgelingen van Chanel zag: waarom kleedden societydames zich plots als hun dienstmeid, met minimalistische zwarte jurkjes en namaakjuwelen? Was dat mode? En groef de mode op die manier niet haar eigen graf? Iedereen kan zich tenslotte een zwart jurkje veroorloven. Dat was honderd jaar geleden en de vraag is blijven hangen. Poiret vond dat vrouwen hun eigen stijl moesten vinden, met vallen en opstaan, en uiteraard het liefst met zijn duurbetaalde hulp. Het waren exotische vogels vond hij, en ze moesten hun veren niet delen met anderen. Ze moesten hun kleding koesteren, en ze eventueel doorgeven aan hun dochters. Hij zou gegruwd hebben van de prêt-à-porter en de ketens, maar hij leefde dan ook in een tijd waarin elke rijke dame haar eigen couturier had.

Mode is de barometer van de maatschappij. Volgens de Gentse professor Helmut Gaus is ze de profetische voorspeller, volgens anderen de slaafse volgeling. Elke politieke en vooral economische verandering heeft zijn effect. Mijn boerenverstand zegt dat we niet minder consumeren omdat we plots een geweten hebben. We hebben gewoon minder geld, en dat dwingt ons om zaken in vraag te stellen. Terecht. Hebben we nog niet genoeg in onze kast? Als de crisis ons een geweten schopt en ons dwingt om na te denken over productie en consumptie, prima.

” Buy less, buy better“, zegt Sally Singer van The New York Times. “Sleutel aan je eigen stijl, bouw doordacht een garderobe op waarin stukken van tien jaar geleden nog steeds kunnen gecombineerd worden met nieuwe aankopen.” Dat houdt ook in dat we opnieuw respect krijgen voor de prijs van een kledingstuk, wat Bruno Pieters met zijn Honest by heel goed heeft begrepen. Een product kan duur zijn, om de juiste redenen: omdat het met zorg en aandacht voor detail is ontworpen, in elkaar is gezet door mensen die op een eerlijke manier betaald werden, en gemaakt is van verantwoorde materialen.

De echte hamvraag is: houden we nog steeds van mode? Volop. Ik heb net met collega Ellen de ultieme fashiontempel Smets in Brussel bezocht. We hebben ons vergaapt aan de Balenciaga’s en Leonards, en gezucht dat we toch maar beter op de lotto zouden spelen. De ultieme futuristische visie dat kleding een uniform zou worden, een witte jumpsuit met een vreemd hoofddeksel, lijkt nog lang niet in zicht. Tenzij het een vintage Courrèges is natuurlijk.

lene.kemps@knack.be

Lene Kemps

HEBBEN WE NOG NIET GENOEG IN ONZE KAST? ALS DE CRISIS ONS DWINGT OM NA TE DENKEN OVER PRODUCTIE EN CONSUMPTIE, PRIMA