De Community Land Trust (CLT) is een Angelsaksisch vastgoedconcept om koopwoningen betaalbaar te houden. Het idee is simpel : je wordt eigenaar van de woning, niet van de grond. De terreinen blijven in handen van een vzw die daarop woningen bouwt of renoveert. Kansarme gezinnen kunnen een woning goedkoop aanschaffen, maar worden nooit eigenaar van het terrein zelf. Zo kan de CLT de immoprijzen laag houden. Als een familie de woning doorverkoopt, krijgt die maar een percent van de meerwaarde. De rest van de som vloeit terug naar de Trust. Dat budget gebruikt de CLT dan om die woning betaalbaar te houden voor een volgende koper.

Ook in België ?

Community Land Trusts ontstonden eind de jaren zeventig en hielpen vooral in Amerika duizenden gezinnen met lage inkomens aan een koopwoning. Een Nederlandse vertaling bestaat er nog niet voor, en dat is niet toevallig : in Vlaanderen en Brussel is het concept nieuw. De dienst Samenlevingsopbouw Gent werkt aan enkele proefprojecten, waaronder een CLT in de Dampoortwijk. Tegelijk loopt er ook een haalbaarheidsstudie over wooncoöperaties, op initiatief van Vlaams minister van Wonen Freya Van den Bossche. “In Brussel zijn ze al een stapje verder,” weet Geert De Pauw, coördinator huisvesting bij Buurthuis Bonnevie in Molenbeek. Samen met Periferia gaf Bonnevie de aanzet voor een eerste CLT in de hoofdstad. “Momenteel zijn er in Brussel al een viertal vastgoedoperaties aan de gang om terreinen en panden op te kopen. Voor eind dit jaar moet er een Community Land Trust werkzaam zijn. Met de vzw Platform Community Land Trust Brussel proberen we er zoveel mogelijk mensen voor te sensibiliseren. Op de startvergaderingen kwamen telkens veel mensen af. Een mooi bewijs dat het idee van groepswonen echt leeft onder de bevolking.”

Exit sociale woningen ?

Natuurlijk kosten zulke projecten veel geld. Alleen al om de terreinen of leegstaande panden op te kopen, is een serieus budget nodig. “Daarvoor rekenen we op steun van het Brussels Gewest”, aldus De Pauw. “Al is er ook nog het systeem van de wijkcontracten : investeerders kunnen tegen gunstige voorwaarden terreinen kopen waarop tien à dertig woningen gebouwd kunnen worden.”

Waarom CLT’s volgens hem de toekomst kunnen zijn ? “Ze kunnen een antwoord bieden op de stijgende vastgoedprijzen. Individuele, nieuwe woningen zijn niet meer betaalbaar voor een deel van de bevolking. In Brussel is er een nijpend tekort aan sociale koopwoningen. Hoewel er budgetten voor uitgetrokken zijn, zie ik weinig concrete realisaties. Via CLT kunnen we dat probleem al wat ondervangen. De overheid kan het zich ook niet meer permitteren om nieuwe sociale woningen te bouwen en die goedkoop te verkopen. Want de eerstvolgende eigenaar verkoopt het met winst aan iemand uit een hogere inkomensklasse. Door die speculatie missen die sociale woningen hun doel compleet.”

Info : communitylandtrust.wordpress.com

TD