Om een classificatie eenvoudiger te maken, worden parfums opgesplitst in geurfamilies. Maar met de komst van de vele nieuwe parfums en geurrichtingen, was de oude geurclassificatie achterhaald. Een Franse commissie van parfumeurs herschreef ze.

Linda Raats

De Franse Commission Technique de la Société française des Parfumeurs, samengesteld uit bekende parfumeurs als Jean Kerléo, Jean-Claude Ellena en Guy Robert, stak de neuzen bij elkaar en stelde een nieuwe parfumclassificatie op punt. Dat was nodig. De vorige opdeling dateerde uit het begin van de jaren tachtig, en de parfumerie bleek zo geëvolueerd dat het moeilijk werd om sommige nieuwe parfums een plaats te geven. Bovendien lijkt een strikte scheiding tussen mannen- en vrouwenparfums in de praktijk te verdwijnen. In 1984 werd de parfummarkt nog opgedeeld in vijf grote groepen : bloemengeuren, chypréparfums, varengeuren, ambergeuren en ledernoten. Al deze groepen, behalve de laatste twee, werden in diverse nevenfamilies onderverdeeld. Dames- en herenparfums werden apart gehouden. De commissie wilde nu meer eenheid. Ze hield rekening met de nieuwste ontwikkelingen in de parfumerie, en breidde het aantal families uit : de groepen citrusgeuren en houtakkoorden werden geïntroduceerd, en de varengeuren en ledernoten werden verder onderverdeeld. Elk parfum, zowel voor dames als voor heren, kan nu in een van de zeven families worden ondergebracht.

HESPERIDEN

Dat zijn frisse citrusnoten, afkomstig van essentiële oliën uit vruchten als sinaasappel, bergamot, citroen en mandarijn. In deze familie horen uiteraard alle eau-de-cologneversies thuis. De familie van de hesperiden wordt verder onderverdeeld :

Kruidige hesperiden, waarbij aan de citrusgeuren ook accenten van peper, muskaatnoot, kruidnagel of kaneel worden toegevoegd zoals in Cacharel pour Homme en Eau d’ Hermès.

Aromatische hesperiden zijn parfums waar kruiden zoals marjolein, lavendel, rozemarijn, tijm of munt worden gecombineerd. Dat geeft pittige mannenparfums als Dunhill en Lanvin for Men.

Onder de bloemige hesperiden tellen we veel recente, zogenaamde transparante parfums. De citrusnoot blijft domineren, maar wordt toch wat afgezwakt met jasmijn en de geur heeft een basis van edelhout of eikenmos zoals in Eau Sauvage en O de Lancôme.

Bij de houtachtige hesperiden ( Drakkar Noir, Signoricci en Armani Homme) onderkennen we naast discrete bloemakkoorden ook een belangrijke poederachtige ondertoon, of is edelhout nadrukkelijk in de staart aanwezig.

BLOEMENGEUREN

Die vormen de grootste parfumgroep.

Parfumeurs hebben het vaak over een klassiek Frans bloemencomplex dat bestaat uit rozen en jasmijn. Alhoewel ze uitstekend harmoniëren, is er altijd een contrast tussen het frisse van de roos en het zwoele van de jasmijn.

Nieuw is het Noord-Amerikaanse bloemenakkoord, een koele geurnoot waarbij jasmijn, kamperfoelie en gardenia een belangrijke rol spelen. Dit akkoord bezit onmiskenbare theeachtige aspecten en wordt opgepept met fruitnoten van cassis, mango, meloen en mandarijn, zodat het sensueel overkomt, een sterke uitstraling krijgt en lang houdt. Het is verwant aan het witte-bloemenakkoord, maar mist wel het strikte van sinaasappelbloesem en narcis en het warme van tuberoos. Niet alleen Amerikaanse maar ook Italiaanse parfums steunen vaak op deze combinaties.

Ofwel wordt er geprobeerd de geur van één bloem na te bootsen, zoals roos, jasmijn, meiklokje, viooltje ( Diorissimo, Gardenia, Chloé van Lagerfeld).

Ofwel wordt er een hele bloemenruiker samengesteld. De parfumeur baseert zich wel op de natuur, maar de bloemengeur wordt veel complexer ( Trésor van Lancôme, Eternity van Calvin Klein, Pleasures van Lauder, Aimez-moi van Caron).

Omdat lavendel zo belangrijk is in de herenparfums, krijgen de lavendelgeuren een aparte vermelding als de essentiële olie van lavendel voor meer dan 50 procent aanwezig is ( English Lavender, Pour un Homme van Caron).

Groene bloemen komen modern over omdat een frisse, groene geurnoot, meestal afkomstig van galbanum, aan het bloemakkoord wordt toegevoegd. Dit is het geval voor Safari van Lauren, Aire van Loewe en Chanel n19.

Fruitige bloemengeuren kwamen opzetten vanaf het begin van de jaren ’90. Het zijn figuratieve parfums met accenten van nectarine, appel, pruim of abrikoos en ze zijn erg herkenbaar ( Jungle van Kenzo, Cool Water van Davidoff, Calyx van Lauder, Champs Elysées van Guerlain).

Bloemige aldehyden vormen wellicht de belangrijkste geurgroep in de parfumerie. Aldehydisch is een benaming voor het gemeenschappelijke geurkarakter dat kan worden beschreven als ozonachtig. Aldehyden zitten in veel natuurlijke geuren, maar in de parfumerie zijn aldehyden synthetisch. Ze worden in hoge concentraties gebruikt, zodat een onnatuurlijk effect ontstaat, een geurnoot die we als parfumerie-achtig kunnen beschrijven. Op een uitgekiende manier verwerkt geven aldehyden een parfum iets geheimzinnigs, en in combinatie met vanille en houtnoten ontstaat er een poederachtig effect. Het eerste parfum waarin aldehyden op een moderne manier werden verwerkt, staat nog altijd nummer één : Chanel n5 uit 1921. Ook Loulou van Cacharel, Madame Rochas, Arpège van Lanvin en Organza van Givenchy zijn geslaagde voorbeelden.

Bloemige houtachtige parfums hebben meestal vanille, poedernoten of houtakkoorden in de staart. Het gaat daarbij om mannenparfums als Fahrenheit van Dior en Grey Flannel van G. Beene.

VARENFAMILIE

Die bestaat uit fantasieparfums die met de geur van varens niet meteen veel uitstaans hebben. Ze worden samengesteld met essences van lavendel, eikenmos, bergamot. Ook in deze familie zitten onderverdelingen als aromatisch, kruidig en bloemig. De familie wordt gedomineerd door mannenparfums als Tuscany van Aramis, Jazz van Yves Saint Laurent, Drakkar Noir van Laroche en Tsar van Van Cleef & Arpels. Enkel Jicky van Guerlain is een varengeur met faam, bestemd voor vrouwen.

CHYPRÉ

Dat is de naam van een al lang niet meer verkrijgbaar parfum dat door François Coty in 1917 werd geïntroduceerd. Het grondakkoord bestaat uit bergamot, een bloemig hart met rozen en jasmijn en een scherpe basisnoot met veel patchouli-olie en altijd eikenmos. Naargelang de chyprénoot gecombineerd wordt met aldehyden, bloemen, fruitaccenten, aromatische kruiden, groene geurnoten of een ledernoot, krijgen we diverse onderverdelingen in deze omvangrijke familie. Knowing van Estée Lauder, Paloma Picasso, Jolie Madame van Balmain, Diorella, Miss Dior en Aramis for Men en Polo van Lauren horen hier thuis.

HOUTAKKOORDEN

Die zijn een mannenzaak. In deze parfums werd edelhout als sandelhout, cederhout en vetiver royaal gebruikt in de staart en geassocieerd met ofwel frisse citrusnoten ( Aqua Brava van Puig), aromatische geurnoten ( Gucci Homme, Chrome van Azzaro), kruiden ( Egoïste van Chanel, Ricci Club), ledernoten ( Acteur van Azzaro) of ambertonen ( Caractère van Hechter, Santos van Cartier).

AMBERGEUREN

Ambergeuren zijn zwoel, vrouwelijk en sensueel, en dat maakt ze meer geschikt voor vrouwenparfums, hoewel veel moderne herengeuren ook amber in de basis hebben ( Homme van Joop, Kl Homme, Obsession for Men, Opium Homme). Parfums waarin het ambré-akkoord, een zoete geurnoot van vanille, kaneel en rozijnen duidelijk herkenbaar is, werden vroeger als oriëntaals geduid. Beroemde ambergeuren zijn Coco van Chanel, Shalimar van Guerlain, Obsession van Calvin Klein, Magie Noire van Lancôme, Boucheron, Opium van Yves Saint Laurent, Dioressence en Poison van Dior en recent Tentations van Picasso, Blonde van Versace, Sotto Voce van Biagiotti.

LEDERGEUREN

Ze zijn erg specifiek en vormen een beperkte categorie. Tabac Blond van Caron (1919) is nog steeds een befaamde ledergeur en een damesparfum, net als Cuir de Russie van Chanel (1924). Derby van Guerlain en Bel Ami van Hermès zijn bestemd voor heren.

Maar daarmee is het laatste woord niet gezegd. Een classificatie van geuren blijft een compromis. En wie het er niet mee eens is, krijgt van de commissie gelijk : parfum laat zich immers niet in dwingende categorieën vangen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content