De gemeenschapsauto

De auto haalt niet het mooiste in de mens naar boven. Dat wordt nog maar eens bevestigd door een studie van twee Amerikaanse psychologen, die het gedrag van automobilisten op een parking van een warenhuis onderzochten. Ze chronometreerden hoelang klanten bezig zijn met het inladen van hun boodschappen. En wat blijkt ? Als er een auto staat te wachten om de parkeerplaats van de vertrekkende in te nemen, dan gaat het inladen opmerkelijk trager. Als de aanschuivende auto ook nog eens durft toeteren, gaat het helemaal in slow motion.

Ik zelf heb noch een auto noch een rijbewijs, wat mij in de ogen van velen tot een zonderling maakt. Ze willen weten hoe het komt, waar ik deze storing heb opgelopen. Maar naast niet-begrijpende reacties, krijg ik de laatste tijd ook meer en meer te horen : ?Dat je dat kan zo zonder auto, daar ben ik jaloers op?. Maar ja, klinkt het dan, wij zouden dat niet kunnen, want : de kinderen moeten naar school gebracht, we wonen zo ver van het station, het openbaar vervoer is zo slecht, en hoe doen jullie eigenlijk boodschappen ? Het antwoord op de laatste vraag is eenvoudig : te voet of met de fiets, en als de boodschappen te groot of te zwaar zijn voor de fietszakken, wordt de thuissupermarkt gebeld of gefaxt. Opnieuw grote ogen. De thuissupermarkt ! ? Ja, die brengt alles wat je maar wil tot voor je deur. Wat zeg ik, als je ze niet tegenhoudt, komen ze het zelfs in je kast zetten, je betaalt 190 fr. extra, je hebt geen tijd verloren aan een slome kassa en je hebt niet staan ruziemaken op de parking.

Nu mag je voor of tegen de auto zijn, bezitter of niet-bezitter, niemand zal ontkennen dat er een beetje een probleem is. Wie in het weekend wat wil ontspannen na een week stresserende files, kan in de file naar de zee gaan staan. De automobilisering van de moderne mens heeft voornamelijk tot stilstand geleid. In Parijs, zo heeft men berekend, legt een auto vandaag gemiddeld zes kilometer per uur af. De Gentse fietstaxi’s gaan sneller. Dat reguliere taxichauffeurs op dit fenomeen reageren door het van de weg te rijden, verbaast ons niet echt : van wie al bot doet tegen zijn klanten, moet je niet verwachten dat hij de concurrentie een beetje beschaafd bejegent.

Is zo’n riksja, met z’n onmiskenbaar koloniale bijsmaak, overigens een zinnig alternatief ? Moeten we terug naar vroeger ? Doen alsof de ontploffingsmotor niet is uitgevonden ? Nee, dus. Want er zijn meer eigentijdse antwoorden mogelijk. In Edinburgh wordt gewerkt aan een woonproject met allerlei ecologisch verantwoorde voorzieningen en… met een garage voor gemeenschapsauto’s. Wie er wil komen wonen, verbindt er zich toe bij contract ! dat hij of zij over geen eigen wagen zal beschikken. Als je een auto nodig hebt, kan je er een reserveren uit het gemeenschappelijk wagenpark. Naast een eenmalig lidgeld van 10.000 fr. betaal je per rit huur en brandstof. Onrealistisch ? Bij de Canmore Housing Association, de initiatiefnemer van het project, stromen de aanvragen binnen om er te wonen. Architect Bryan Thomas (in The Observer) : ?Traditioneel zijn Britten verliefd op hun auto en iedere autoloze wordt een beetje gezien als een seksuele deviant. Maar de tijden veranderen.?

En dat doen ze inderdaad. Iets trager misschien dan we het in de jaren zestig droomden. Toen moest alles anders en liefst ook meteen. Vandaag pakt men de dingen kleinschaliger aan : verander de wereld, begin in uw eigen garage.

Pol Moyaert Tessa Vermeiren is met vakantie