Men heeft in de States een nieuw psychisch lijden ontdekt : body dysmorphic disorder (BDD). Mensen die voor hun omgeving een normaal en acceptabel voorkomen hebben, zien een monster als ze in de spiegel kijken. Daaraan proberen ze te verhelpen met plastische chirurgie, maar het resultaat is nooit naar hun zin. Diepongelukkig zijn ze met die discrepantie tussen hun wensen en de werkelijkheid. Zo miserabel dat psychiaters deze kwaal heel ernstig zijn gaan nemen. Waarschijnlijk ook omdat ze er brood in zien : ze krijgen jaarlijks immers honderden patiënten met BDD in de behandelkamer.

In Nederland toonde een duo wetenschappers van de universiteit van Maastricht onlangs aan dat reclamebureaus met mooie bazen meer geld verdienen dan hun normale tot lelijke concurrenten. Daarmee haalden ze de economische pagina’s van de kranten. Wat ze in Amerika al lang weten, dreigt nu ook hier mensen ongelukkig te maken. Binnenkort moet je niet alleen slim, goed opgeleid én jong zijn om door een bedrijf in dienst te worden genomen of kans op promotie te maken, je zal ook nog gekeurd worden als in een schoonheidswedstrijd.

Als je je dochter dus kansen wil geven in het leven, moet je haar niet alleen naar de universteit sturen. Hoe zit het met haar borstomvang ? Moet daar niet wat aan gesleuteld worden ? En zit er niet een beetje te veel vet op haar heupen ? Die tanden moeten nodig gecorrigeerd, misschien is een beugel niet genoeg, maar komen er ook nog hagelwitte kronen aan te pas. En die diepliggende ogen zien er zo wantrouwig uit, daar kan een plastisch chirurg beslist wat aan doen. Het wordt een hele investering in geld en lijden om je succesrijke plaats op de arbeidsmarkt te verzekeren, als de Amerikaanse normen ook hier gaan gelden. Meisjes die slagen in het leven zullen er binnenkort allemaal moeten uitzien als Miss België en/of VTM-omroepsters : clonen geselecteerd door veekeurders. Maar ook voor de mannen dreigt het ideale schoonzoonprofiel norm te worden. Heren, kijk zorgvuldig naar Luc Appermont : afgelikt staat netjes, ergert het gros van de mensen niet, en geeft dus de grootste kans op een riant inkomen.

Plastic people hebben echter één nadeel : ze worden zo moeilijk oud. Een paar weken geleden verbleef ik toevallig tien dagen tussen een concentratie van oudere Amerikaanse dames, gemiddelde leeftijd 70. Dat kon je echter alleen aflezen aan hun verrimpelde handen en benen, die ze trouwens zelden bloot vertoonden. Vanop afstand en aangekleed leken deze vrouwen allemaal 25 tot 30 jaar jonger. Maar hun glimlach, eerder een grijns, lag bevroren op hun lippen door de talrijke facelifts, hun huid was onnatuurlijk blank door chemische peelings, hun borsten opgeblazen door siliconen en hun heupen artificieel slank omdat het laatste grammetje vet eruit weggezogen was. Als bezeten amazones bereden ze dag in dag uit de talrijke fitnesstoestellen en als de dood waren ze voor een straaltje zon.

Zelfs op die leeftijd kunnen plasticpeople zich niet eens met een gerust hart een beetje laten gaan. Bang om niet langer te beantwoorden aan de norm van mooi, slank en jong, blijven ze zich afsloven. En als ze in de spiegel kijken naar dat gefrabiceerde beeld, is de kans dus toch nog groot dat ze er ziek van worden en naar de psychiater lopen.

Tessa Vermeiren