Met ?Blue Light ‘Till Dawn? werd ze eindelijk bekend bij een breed publiek. Met ?New Moon Daughter? zet ze het succes verder. Cassandra Wilson, een gesprek met een bitch die er trots op is.

Rob Leurentop

Normaal zou ze nu in bed liggen, in haar suite, tot het tijd is voor de soundcheck en het concert. Maar gezien de omstandigheden wil la Wilson, geheel uitzonderlijk, zich beschikbaar houden voor de pers. Haar tweede album voor het Blue Note label, New Moon Daughter, is namelijk net uit, en er moet promotie worden gemaakt. Op de cover staat ze, de prachtig gevormde rug ontbloot, afgebeeld als een soort mythisch wezen, badend in maanlicht en een zilveren vijver. Zeemeermin, sirene, godin ?

Hier, in de schemerige bar van het Sheraton hotel oogt ze warmer, toegankelijker dan de mysterieuze figuur op de foto of op het podium. Geen schimmige schoonheid, maar een vrouw van vlees en bloed. ?Nobody’s more down to earth than me?, zegt ze eerlijk verbaasd, wanneer ik haar vraag naar haar wijd verspreide moeilijke reputatie. ?Ik ben echt heel eenvoudig en direct in de omgang. Maar ik verdraag geen onzin.? Maar dat een collega zangeres haar in een vakblad beschreef als a real bitch, vindt ze heerlijk. ?Ha ! Een heel groot compliment.? Ze lacht met een diepe, warme keellach.

B lue Light ‘Till Dawn, zo heette haar eerste album voor Blue Note. Een gigantische hit naar jazznormen. 350.000 exemplaren wereldwijd, voor een popartiest genoeg om aan de deur te worden gezet, voor een jazzzangeres genoeg om hot property te worden. Voor Wilson bracht Blue Light een keerpunt, na goed een half dozijn cd’s voor het experimentele Jmt-label. ?Mijn nieuwe producer, Craig Street, hanteerde de productienormen van een popalbum. Een enorm verschil met mijn vorige albums, alleen de opnametechniek al maakte een wereld van verschil.? Het leek alsof er een voile van haar stem werd weggenomen, alsof die mooie, diepe alto eindelijk zichzelf mocht zijn. ?Craig is een perfectionist. Hij bestudeerde elk element van mijn stem en rustte niet voor hij dé manier had gevonden om ze op te nemen.? Hoe ? ?Weet ik veel. Ik zing, over techniek maak ik me geen zorgen. Maar ik weet wel dat ik voor het eerst klink zoals ik me zelf in mijn hoofd hoor.?

Niet alleen de opnametechniek veranderde, ook het repertoire, en die lijn wordt op New Moon Daughter doorgetrokken. Een paar standards, maar vooral covers van bluesman Son House, country legende Hank Williams, zelfs van Neil Young en U2.

?Jarenlang zat ik gevangen in het keurslijf van M’Base, de muzikanten rond Steve Coleman. Op een moeilijke, intellectuele manier probeerden we de complexiteit van de nieuwe jazz te verenigen met de dance grooves van de getto’s. Een interessante periode, ik zweer dat werk niet af. Maar op den duur ontbrak er iets, ik miste iets. Tot ik terugkeerde naar al die songs en die stemmen die ik jarenlang had weggedrukt. Opeens vond ik mezelf?. Die songs waren de blues waarmee ze opgroeide in Jackson, Mississippi. De blues van Robert Johnson. Maar ook hits uit de jaren zestig, en liedjes van Van Morrison, van Joni Mitchell.?

Ik zeg haar dat ik uit haar oude albums nooit een duidelijk beeld van Cassandra Wilson kon krijgen. Het was allemaal erg versplinterd, snel, een beetje sinister, de grote stad. Maar nu… op Blue Light en Moon Daughter verschijnt zij als een herkenbare figuur in een wereld die van haar is en van niemand anders. De mythische vrouw die de duistere geheimen van de natuur bewaakt. ?En het decor is verschoven van de grootstad naar het platteland. Dat heb je goed gezien. Ik merkte het pas achteraf, het gebeurde intuïtief. Vandaar ook die nieuwe sound, rustig, akoestisch, met veel ruimte.? Ze pauseert, drinkt van haar glas, haar blik licht op. ?Weet je, ik voel me alsof ik eindelijk weer ben thuisgekomen. Ik ben een kind van de natuur, van de buiten. Heel mijn jeugd leefde ik met de bomen, de velden, de zon, de maan. De natuur heeft mij alles geleerd.?

Ik zie aan u dat het een gelukkige jeugd was, zeg ik, een beetje sentimenteel. ?Oh, thank you ! Het was de mooiste tijd van mijn leven. Mijn ouders gaven me alles. Liefde, vertrouwen, muziek, ze namen me overal mee naartoe. Ze moedigden me aan om creatief bezig te zijn, leerden me het belang van onze cultuur, de Amerikaanse en de Afrikaanse. Natuurlijk had de medaille er ook een keerzijde, daar in het diepe zuiden van de Verenigde Staten. Het racisme was zeker een stuk van ons dagelijkse leven.?

Waarom zo veel God en dood in het nieuwe album, vraag ik deze vrouw die nu met duidelijk plezier vooraf naar het meegebrachte doosje pralines zit te kijken. ?Oh, ik neem aan dat die dingen ons allemaal bezighouden, of we dat nu willen of niet. En de voorbije jaren denk ik er de hele tijd aan. En God… Als je zo dicht bij de natuur staat zoals ik, dan is die aanwezigheid onvermijdelijk. Nee, geen georganiseerde religie, maar een kracht die je overal voelt, een spiritueel gevoel?. Of ze angst heeft voor de dood ? ?Nee, door erover te zingen, wordt het aanvaardbaar. Ik beschouw het ook niet als een einde. Voor mij is het een overgang naar een volgend stadium. Misschien wel hetzelfde als geboren worden.? Vandaar de maan, zegt ze. De bode van de opeenvolgende cycli van geboorte en verval en geboorte. ? Sickness accompanies a waning moon, a new moon cures diseases?, citeert ze zachtjes het spreekwoord van de Asanti indianen dat op de hoes van het album staat.

Wilsons stem en muziek worden gevoed door een opvallende, veelbelovende sensualiteit. Maar als ik haar zeg dat velen haar een mooie zangeres en een exotische verschijning misschien meer als een sekssymbool dan als een muzikante willen zien, wuift ze die opmerking lacherig weg. ?Maar goed, als iemand me zo bekijkt, dan is er niks fout mee. Ik vind het wel belangrijk dat er erotiek in mijn muziek zit, verlangen, een seksueel gevoel. Niet op een geperverteerde manier, maar dat diepe, onbeladen verlangen. Weet je, dat krijgt in onze tijd veel te weinig aandacht?.

Ik noem nu een andere zangeres die, net als Cassandra, vele van haar teksten zelf schrijft, Abbey Lincoln. Zij ziet zich als een dichteres die haar teksten op muziek zet. ?Ik niet. Ik schrijf soms poëzie, maar die houd ik voor me zelf. Mijn songteksten schrijf ik met het idee dat ze moeten gezongen worden. Soms komen eerst de woorden, dan de muziek. Soms omgekeerd.? Woorden, teksten vindt ze overigens niet het belangrijkste. ?Voor mij telt de song, de muziek. Dat is het huis, de tekst is het decor.?

Ik zeg dat haar manager me toevertrouwde dat haar hotelsuite zo’n puinhoop is. Weer die diepe keellach, terwijl ze schichtig wegkijkt, deze keer. Of haar leven op dit moment net zo chaotisch is ? ?Verschrikkelijk. Ik voel me net een goochelaar, een evenwichtskunstenaar. Bikkelhard is het, om business en zingen in de hand te houden, zeker nu alles met Blue Note in een stroomversnelling zit.?

Hoe moet het nu verder met Cassandra Wilson ? ?Zürich?, roept ze, ?we gaan naar Zürich.? Ja, maar op langere termijn ? Bestaat er zoiets als een master plan voor zeg maar de komende vijf jaar ? ?Daar denk ik nooit aan. Als het al zou bestaan, dan is het een geheim plan waarvan ook ik het bestaan niet ken.? En zou het dan een master plan van God zijn, of een van Blue Note records ? ?Met Blue Note gaan we plaat per plaat en heb ik honderd procent carte blanche. Dus moet het wel van God komen.?

Blue Light ‘Till Dawn en het recente New Moon Daughter verschenen bij Blue Note/ Emi. Cassandra Wilson is te horen op het Festival van Dranouter op zaterdag 3 augustus om 19.15 u.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content