“You should have seen it, dad. It was awesome.”

Er is iets vreemds aan de hand met Project X, de tienerfilm over the most epic party of all time die vorige maand bij ons in de bioscoopzalen kwam. Zestig jaar lang hebben tieners op het witte doek hun meest puberale lusten mogen botvieren, van de chicken game in Rebel Without a Cause tot de herinterpretatie van de warme appeltaart in American Pie. Maar één ding stond vast : aan het einde van de film kwamen de jongelui tot inkeer, ontdekten ze dat je je ouders moet respecteren en er geen haast is om ontmaagd te worden. Het was een zekerheid als je met je popcorn klaarzat in de bioscoop : er zou puberale ongein uitgehaald worden, maar net voor de aftiteling zou er een moraal volgen die ook de mama’s en papa’s zou geruststellen.

In dat laatste zit precies het fascinerende van Project X. Aan ongein geen gebrek in het verhaal over drie tieners die een tuinfeest organiseren om populair te worden op school. De aanwezigen vergrijpen zich zonder nadenken aan gratis xtc, bakvissen springen poedelnaakt het water in omdat het zo hoort, op een bepaald moment wordt er een dwerg in een oven opgesloten. Maar als vader en zoon uiteindelijk naar hun afgebrande huis staan te kijken – jazeker, het loopt aardig uit de hand – volgt niet de conversatie die je zou verwachten. “You should have seen it, dad. It was awesome.” Onze protagonist zal niet naar de universiteit kunnen gaan, wacht wellicht een celstraf, en moet nog jaren schulden afbetalen van die ene avond. Maar de boodschap is duidelijk : het was het waard. “What-ever happens, man : that was one fucking hell of a night.”

Ik heb een zwak voor tienerfilms. Niet om de cinefiele ervaring, wel omdat ze iets van de heersende tijdgeest weten te vatten. Het verzet tegen de patriarchale samenleving van de jaren vijftig in Rebel Without a Cause. De golf tienerzelfmoorden in de jaren tachtig in Heathers. Het jongerenmaterialisme in Clueless. Project X lijkt ook zo’n film. Want in al zijn puberaliteit legt hij één ding bloot wat elke jongere van vandaag lijkt te kennen : de queeste naar het ultieme, moraalloze feest. Carpe noctem. Daarom verkoopt Tomorrowland in een recordtijd uit. Daarom staan ze in Berlijn elk weekend uren in de wachtrij voor de mythische discotheek Berghain. Daarom is xtc een doping geworden, om na een vermoeiende week toch het ochtendgloren te kunnen halen op zaterdag.

Het oprukkende hedonisme : het blijft een fenomeen waarover ik me kan verbazen. Is het een poging van een individualistische generatie om een gevoel van collectiviteit mee te maken ? Is het escapisme voor een groep jongeren die opgegroeid zijn met een ecologisch en economisch doembeeld ? Of is het gewoon een generatie met te veel vrije tijd om handen die zich probeert te amuseren ?

Jup, dát soort dingen zit ik dus te overpeinzen als er een dwerg in de oven geschoven wordt.

Geert Zagers (28) observeert en rapporteert vanuit de twilightzone tussen X en Z.

Geert Zagers