Cadeau (bis)

Jo Blommaert Tekening Sandra Schrevens

De Brit Robert Smith is een 40-jarige werkloze metselaar uit Leeds. Hij is ook spermadonor. Door bezoekjes te brengen aan ziekenhuizen in Leeds en in Manchester slaagt hij erin zijn uitkering wekelijks met 60 pond (ongeveer 3600 frank) aan te vullen. ?De reiskosten worden nogal royaal vergoed en bovenop krijgen we wat drinkgeld?, aldus Robert Smith in The Sunday Times. ?Ik vertelde hen een leugentje en heb me tegelijk bij twee ziekenhuizen aangesloten om wat extra’s op zak te kunnen steken.? Aan deze man was nochtans gezegd dat hij slechts één keer in de drie dagen sperma mocht produceren omdat anders de kwaliteit daaronder zou lijden. Door zich bij twee verschillende vruchtbaarheidscentra aan te sluiten, slaagde hij erin zijn bijverdienste te verdubbelen.

Jim Green is een andere werkloze die aan de Britse zondagskrant toegaf dat spermadonatie voor hem, en voor andere werklozen, een manier is om wat bij te verdienen. Wekelijks kan hij zo’n 2500 frank extra op zak steken. ?Easy money? noemt hij het. ?Je wipt even zo’n kamertje binnen en je gaat er met 1000 frank weer buiten.? Hij drinkt alcohol en gebruikt cannabis, maar gelooft niet dat dat eventuele toekomstige kinderen schade kan berokkenen.

In een recente Britse studie gaven drie op vier spermadonoren toe dat ze financiële motieven hadden. Volgens datzelfde onderzoek bleek dat 11 procent van de donors werkloos was. De huidige Britse regeling bepaalt dat een spermadonor 15 pond of ongeveer 900 frank per keer krijgt. Maar sinds bekend werd dat honderden donors alleen maar op centjes uit waren en zoveel mogelijk stalen per week ?gaven?, wordt overwogen die vergoeding af te schaffen.

De Human Fertilisation and Embryology Authority plant een campagne om meer principiële mannen te bereiken, in de hoop dat die bereid zijn zonder vergoeding zaad af te staan. Omdat door het schrappen van de vergoeding het aantal kandidaten allicht zal dalen, denkt men eraan het aantal toegelaten kinderen per donor van de huidige tien op te trekken naar een hoger aantal.

Verder zijn vruchtbaarheidscentra in Groot-Brittannië enkel verplicht het sperma te testen op HIV, en wordt het aan de instellingen zelf overgelaten de donors te ondervragen over hun levensstijl en bijvoorbeeld hun drank- of druggebruik. Bepaalde centra worden er inmiddels ook van beschuldigd het standaardbedrag van 15 pond via zogenaamde onkostenvergoedingen op te voeren en mannen toelating te geven om drie keer per week langs te komen.

Zoals bekend bestaat er in eigen land nauwelijks enige regelgeving op het gebied van de nieuwe bevruchtingstechnieken. Volgens professor Paul Devroey van het Fertiliteitscentrum van de VUB krijgen spermadonoren bij ons normaal ook een reiskostenvergoeding uitbetaald. Ook dat bedrag schommelt rond de 1000 frank. Of donoren naar verschillende centra gaan, wordt hier niet gecontroleerd. Devroey : ?Als donoren naar verschillende centra zouden gaan zonder dat dat bekend is, is het probleem vooral dat het aantal kinderen van één donor kan stijgen zonder dat men daar weet van heeft. De normale limiet is een zestal zwangerschappen.?

Devroey wijst erop dat door nieuwe technieken, waarbij men sperma van mindere kwaliteit toch kan gebruiken om vrouwen te bevruchten (zoals deICSI-techniek, waarbij men een zaadcel in een eicel inspuit), de vraag naar donorsperma enorm verminderd is. ?Het probleem van donorsperma is daardoor eigenlijk een heel mineur probleem geworden.?

Wat in de gevallen waar men er nog wél een beroep op moet doen ? Devroey : ?Men kan alleen maar denken dat de medische deontologie zo is dat er overal eenzelfde correcte manier bestaat van ermee omgaan. Normaal is er een uitgebreid interview met de donor en een genetische checking. Belangrijk is dat het sperma getest wordt, op aids bijvoorbeeld, en dat het gedurende ongeveer zes maanden ingevroren wordt. Gebruik van vers donorsperma zou absoluut niet mogen omdat je dan de incubatieperiode van alle mogelijke ziektes niet onder controle hebt. Voor zover ik weet, bestaat er ook op dit gebied geen enkele richtlijn.?

Dat alles zal de 47-jarige Nederlander Paul Allicht een zorg wezen. Hij bevrucht vrouwen op natuurlijke wijze, dat wil zeggen via de geslachtsdaad, zo stond in de Volkskrant. Ook hij vraagt ongeveer 1000 frank per beurt, ook voor de reiskosten. Hij begon met deze vorm van spermadonatie toen hij 22 was. Van zijn zaad, dat vooral naar alleenstaande en lesbische vrouwen ging, zouden er al negen kinderen rondlopen. Eén dochter beschouwt hij als van zichzelf, maar hij mag van zijn ex geen contact meer hebben met haar. Met de andere kinderen wil hij geen contact. ?Als ik bij al die kinderen moet langslopen, kan ik wel aan het autorijden blijven. Ik hoef ze niet te zien. (…) De meeste mensen denken dat ik het voor de seks doe. Maar dat is niet zo. Zolang er nog behoefte is aan donors, ga ik door. Ik doe het om mensen te helpen.?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content