Moeder gaat weer tekeer: “Jij denkt alleen maar aan dat kind. Als je maar half zoveel om mij gaf als om haar, zou dit niet onze laatste vakantie zijn.” Zo verneemt Jessica, die met vader en moeder in een Italiaanse stad verblijft, dat haar ouders gaan scheiden. Boos, verward en machteloos doolt Jessica, vol schuldgevoelens, rond in de vreemde stad die krioelt van de vreemde commedia dell’arte-achtige personages als Zanpolo, Pantalone en Dottore. Maar wat op het eerste gezicht een zinloze zwerftocht door een carnavalesk labyrint lijkt, is bij nader inzien een initiatieritueel in de wereld van de volwassenen. Maskers van Leen van den Berg is een boek voor jonge lezers. De titel is een metafoor voor de menselijke beperktheid. Je mag aannemen dat Jessica de problematiek van de ouderlijke echtscheiding op haar manier heeft verwerkt. ‘Maskers’ is mooi en doordacht geschreven boek. De illustraties van Paul Verrept zijn meer dan geslaagd. (Clavis, 450 fr.) PdM

Als vroeger een huis op een sombere plek was gelegen, of in een oude, romantische stijl was gebouwd, of als er een akelige gebeurtenis zoals een moord of een zelfmoord was voorgevallen, dan was dat huis getekend en werd het beschouwd als de verblijfplaats van een geest, aldus een definitie van Bournes in ‘Antiquities’. Dat is een beetje de sfeer waarin de verhalen van Washington Irving (1783-1859) zich afspelen. Irving is de vader van de Amerikaanse short story. Van het legendarische De legende van Sleepy Hollow maakte regisseur Tim Burton de gelijknamige film. Het gaat over Ichabod Crane – hij had “een ontvankelijk en dwaas hart wat vrouwen betreft” – die een ontmoeting met de hoofdloze ruiter, een spooksoldaat, overleeft. De ijselijke vertelling is zogezegd gevonden in de nalatenschap van mijnheer Knickerbocker die het verhaal zelf had horen vertellen in de stad Manhattoes. (Luitingh/Sijthoff, 600 fr.) PdM

Als geïntegreerd systeem van gezondheidszorg heeft de Tibetaanse geneeskunde, tweeduizend jaar oud, vele goede diensten bewezen aan het bergvolk. Vooral door het optreden van de dalai lama, die steeds meer in de westerse belangstelling kwam te staan, is de Tibetaanse geneeskunde ook bij ons een begrip geworden. In Tibetaanse geneeskunde van Egbert Asshauer wordt uitgelegd hoe die oosterse geneeskunde is ingebed in het boeddhistische geloof. Er zijn ziekten die veroorzaakt worden door verkeerd denken, verkeerde voeding en verkeerd gedrag. Daaraan is iets te doen. Machteloos staan we echter tegenover een slecht karma, de noodlottige invloed van planeten en verder tegenover het drijven van geesten en demonen “die men niet kan voorzien en die ook een arts niet kan veranderen”. Belangrijk in de Tibetaanse geneeskunst zijn de pols- en tongdiagnose en de analyse van de urine. (Elmar, 690 fr.) PdM

Ornitologie is een vrolijke passie. Inmiddels zijn alle standaardgidsen geschreven en getekend: vier uitstekende veldgidsen brengen alle vogels van Europa in kaart. Waarom dan de pocket Vogels van de Lage Landen en Europa? Klein genoeg voor de jaszak en toch volledig, staat op de flap. Dat laatste is relatief. Ondanks de titel beperkt het boek zich tot Noordwest-Europa, zodat soorten ontbreken en de gids in Spanje, zuidelijk Italië of Griekenland onbruikbaar is. De tekeningen van de vogels zijn correct (met vliegbeeld, zomer- en winterkleed), maar de spreiding van verwante soorten over meerdere bladzijden maakt vergelijken moeilijker. Maar het formaat klopt: makkelijk weg te stoppen in de jaszak. Een gids voor debutanten. Voor gevorderden blijft het aanbod van de vier gedegen standaardgidsen bij dezelfde uitgeverij. (Tirion, 795 fr.) MG

De Amerikaanse fotograaf Francesco Scavullo maakt al decennia lang beelden die ‘glamour’ juist illustreren: wie op zijn foto’s verschijnt heeft de eeuwige schoonheid, een overstijgende vitaliteit en, essentieel, een gedoseerde suggestie van decadentie. Scavullo heeft vooral naam gemaakt als portrettist van celebrity- en trash-iconen, maar in zijn kluis zitten ook honderden naaktprenten van ’s werelds schoonsten. In het verleden gaf hij die maar mondjesmaat vrij, maar het nu verschenen Scavullo Nudes zou de honger moeten stillen. Helaas: de in wezen prachtige zwartwitfoto’s verliezen al hun kracht door een foeilelijke lay-out en een respectloze cropping, en de selectie (te veel topmodellen, te weinig personalities) is ook ongeïnspireerd. Toch is ‘Scavullo Nudes’ de moeite waard om het om te kopen, al was het maar als aanzet om daarna op zoek te gaan naar de monografieën uit de seventies van deze nog steeds onderschatte fotograaf. (Harry N. Abrams, 1035 fr.) PDP

Het overkomt mij maar zelden dat ik bij het lezen van een tuinboek spontaan in lachen uitbarst. Alleen al daarom is Tuinieren op stand van James Bartholomew een prettige uitzondering. In dit kleine boekje (17,5×19 cm, 145 pagina’s) steekt freelance journalist Bartholomew heerlijk de draak met het tuinsnobisme. Hij haalt heilige huisjes onderuit (“De beschermheilige van ‘het tuinieren op stand’ is Gertrude Jekyll…”) en zet werkelijk alle do’s and don’ts op een rij. Zo meent hij dat de Rosa mulliganii een “goudgerande snobroos” is. Een ligusterhaag? Absoluut ‘not done’ in een snobtuin, net zoals die betonnen kikker in een roeibootje die de vijverrand siert. Een verademing tussen alle tuinernst. (Balans, ca. 500 fr.) HV

Griet Schrauwen