Ik denk er niet aan te kiezen. Als artiest word ik zowel beïnvloed door de muziek uit mijn geboorteland als door dance, hiphop en jazz, en verder werk ik ook aan videoclips, een langspeelfilm, fotografie, kunstprojecten en samenwerkingen allerhande. Mijn interesses gaan van maatschappelijke thema’s tot mode, en dat moet kunnen. Volgens platenlabels ben ik moeilijk te verkopen, maar die vrijheid is me lief. Ik hang niet af van bepaalde radiostations of festivals, ik kan mezelf ontplooien en ik tour wereldwijd. Hoe dan ook kan ik enkel mezelf zijn, alle anderen zijn benomen.

Wereldmuziek is geen neutraal begrip. Als lid van de Luikse hiphopband Starflam associeerde niemand me daarmee. Nochtans hadden twee groepsleden Latijns-Amerikaanse roots en rapten we ook in het Spaans. Nu zing ik vooral in het Frans, en toch focussen reviews vaak op de Congolese invloeden. Door het wereldmuziek te noemen, roepen ze een beeld op van primitieve, in armoede gewortelde muziek, terwijl het mij juist gaat om zijn rijkdom en verfijning.

Democratie in een band is moeilijk. Door alle beslissingen samen te nemen, voer je lange discussies, terwijl de media bepaalde groepsleden meer aandacht geven dan andere. Dat veroorzaakt spanningen. Starflam bestond uit zeven mensen en evenveel ego’s, een chef d’orchestre had ons goed gedaan.

Goede ideeën worden bekrachtigd door anderen. Ik schrijf zelf mijn teksten en muziek, maar ik schenk veel vertrouwen aan andere muzikanten. Wat zij beter doen, laat ik ook graag aan hen over. De muziekwereld is vaak een beetje egoïstisch, maar zulke samenwerkingen verrijken me en stuwen me vooruit.

Bitterheid helpt niemand. Mijn parcours is wat het is :ik ben een kind van een onenightstand, op mijn derde nam mijn vader me mee van Lubumbashi naar Oostende en Luik, daar groeide ik op met mijn stiefmoeder en acht broers en zussen. Ik was overal de vreemde eend in de bijt. Ook thuis, waar het verleden werd doodgezwegen. Na de etnische onlusten in Congo begin jaren negentig verdween mijn vader met de noorderzon, en mijn biologische moeder zag ik pas terug in 2008. Nu ik zelf een dochter heb, begrijp ik nog minder dat ouders soms hun kinderen achterlaten of het contact verbreken. Tegelijk zie ik verzachtende omstandigheden. Mijn ouders probeerden er het beste van te maken, zoals iedereen dat doet.

Vluchtelingen zijn geen hopeloze gevallen. Ik ben zelf een sans-papier geweest en zat in 2001 65 dagen in een gesloten centrum voor vreemdelingen. Dat doet je nadenken. Veel vluchtelingen geven fortuinen uit om hier te geraken en hebben een opleiding genoten. Die kunnen iets bijdragen aan onze samenleving, maar worden gezien als probleemgevallen, een last zonder meerwaarde. En als ik dagelijks met vooroordelen te maken krijg, hoe erg moet het dan zijn voor hen of voor mensen van Arabische komaf ?

Voor mij vertrekt alles van de dichtkunst. Het klinkt misschien arrogant, maar ik herken me in storytellers als Bob Dylan en Nick Cave. Net zoals zij wil ik in de eerste plaats een verhaal vertellen, en zoek ik vervolgens naar het juiste medium om dat te doen.

Originaliteit is zeldzaam. Alles is al eerder gedaan, ook in muziek en film. Gelukkig kun je de beleving ervan altijd herhalen. In een bioscoopzaal bijvoorbeeld vergeet ik alles. Ook wanneer iets al beter gedaan is door Fellini. Wat telt, is dat artiesten en kunstenaars uit hun eigen ervaringen en gevoelens spreken. Het persoonlijke heeft bestaansrecht, ook al is het op zich niet nieuw.

Baloji (37) is geboren in Lubumbashi en woont in Gent. Hij behoorde van 1998 tot 2004 tot de Belgische hiphopformatie Starflam en ging vanaf 2008 solo. Zijn vierde EP verschijnt dit najaar. Van 21 oktober tot 3 december is Baloji artdirector van de Chambers of the Curious-cocktailbar van Hendrick’s Gin in Tour & Taxis in Brussel. Info: baloji.com, chambersofthecurious.be.

TEKST WIM DENOLF & FOTO DEBBY TERMONIA

“Veel vluchtelingen kunnen iets bijdragen aan onze samenleving, maar worden gezien als probleemgevallen, een last zonder meerwaarde”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content