AMSTERDAM. Vanuit kinderperspektief
Van de sprookjesachtige gevels en bruggen, de woonboten en eenden op de grachten, de met graffiti bewerkte skateboardramp op het Museumplein tot kindvriendelijke musea. Maak van een trip naar Amsterdam
een ontdekkingsreis voor het hele gezin.
MARLEEN WYNANTS
In 1275 werd de “Amstelledamme” (dam) gebouwd. 720 jaar later telt Amsterdam 720.493 inwoners van 145 nationaliteiten, 1 burgemeester en 1 Nachtwacht. Maar ook 1281 bruggen (meer dan Parijs), 160 grachten (meer dan Venetië), 2400 woonboten waaronder de poezenboot voor zwerfkatten (Singel nr. 40), 8 draaiorgels, 40 musea, 550.000 fietsen en 6100 dieren in Artis. Deze eerste officiële zoo op het Europese kontinent blijft een natuurlijke trekpleister voor kinderen, maar er is meer. Er zijn talloze kinderboerderijen, speelpleinen en parken. Je kunt er een boottocht maken of naar Van Gogh gaan kijken. Of naar de Aviodome in Schiphol waar het nationale luchtvaartmuseum is. Kinderen kunnen er in een echte cockpit plaatsnemen en de modelvliegtuigjes van KLM zullen onbetwist een ereplaats in de kinderkamer afdwingen. Tot eind augustus is er in het Vondelpark Openluchtteater naast muziekkoncerten en elke woensdag om 15 u. kindervoorstellingen. Voor minder zonnige momenten is er het Rialto Kinderfilmhuis, het Amsterdams Marionettentheater en andere klassieke schouwburgen die vaak een interessante programmatie hebben. Alle informatie vindt u in de gratis verspreide en overal verkrijgbare Amsterdamse Uitkrant.
Deze zomer staan ook tal van kulturele aktiviteiten in het teken van “Amsterdam, Stad aan het Water”, met als onbetwist hoogtepunt tussen 11 en 14 augustus “Sail”, een unieke internationale manifestatie met meer dan 1000 zeilschepen. En natuurlijk alle bloemencorso’s, vuurwerken en zeejongensgevechten die erbij horen. Bovendien zorgen, tot 31 oktober, de verlichte gevels, grachten en bruggen ’s avonds voor een sprookjesachtig decor.
Wie niet genoeg heeft aan het water in de stad zelf, kan een boottocht maken op de Vecht, een exkursie naar het IJsselmeer, een uurtje gaan stappen in de sporen van Gustav Mahler aan de Zuiderzee of gewoon een middagje naar het strand op 20 minuten rijden van Amsterdam ligt Haarlem en 10 km ten westen Zandvoort. De ideaalste uitsmijter richting België blijft Wassenaar aan Zee, ten noorden van Den Haag. Een minutenlange rit door de duinen mondt uit op kilometers zand en zee waarvan het zicht slechts door één eenzaam maar charmant etablissement wordt onderbroken.
In Amsterdam zelf zijn de meest verrassende dingen om samen met kinderen te beleven, te vinden in niet meteen voor de hand liggende omgevingen, zoals het Technologie Museum (NINT) of het Tropenmuseum (KIT). Het Technologie Museum NINT (Tolstraat 129, tel. 00-31/20-570.81.11) is een onweerstaanbare en inspirerende omgeving waar je met kinderen, hoe klein ook, de basisbeginselen van technologie en andere wetenschappen kunt uittesten. Van je eigen schaduwen fotograferen, tot levensgrote zeepbellen maken waarin de kinderen zich kunnen bewegen, of je ogen uitkijken op de talrijke, speels voorgestelde hefboomeffekten waaronder een simulatie van polsstokspringen. De aandacht wordt kontinu geprikkeld : in het kinder-exploratorium, met reusachtige legpuzzels of in de multi-mediale miniteaters. Kijken, spelen, doen en opnieuw kijken. Een museum zonder vitrines tenzij holografische en knappe speurtochten voor de niet-meer-kleuters. Je weet niet wat je ziet en terug op straat besef je de gemiste kansen van het traditionele fysika-onderwijs.
Erna H.C.M. van Poppel, public relations-vrouw van het NINT : “Ja, die opmerking horen we vaker. Technologie is hier niet langer de ver-van-mijn-bed-show. Je gaat steevast buiten met enkele nieuwe noties van wetenschappelijke technologie. Ineens besef je dat een wiel best vierkant kan zijn, maar op onze aardbol werkt een rond wiel nu eenmaal beter. Niet dat iemand je dat zo verteld heeft, maar je hebt dat wiel vastgehad, je hebt het geprobeerd, zelf gezien en begrepen. Dat blijft dus langer bij. Het NINT is heel erg geschikt voor ouders met kinderen. Want peuters van twee wisselen hun ervaringen uit met oudere broertjes en zusjes en met ouders en grootouders. Ze leren, ontdekken samen nieuwe dingen. Ze kunnen kijken, proberen, rondhollen niet te veel en te hard liefst maar kom , ze kunnen wel eens gillen en er wordt veel gelachen. ” Dat is inderdaad de sfeer van het NINT. Je ziet er niks dan leuke taferelen en geen enkel programma of proef wordt herleid tot : “Ik kan het en jij niet ! “, want iedereen kan het, op haar of zijn ritme en volgens eigen voorkennis en interesse.
Een andere onbetwiste aanrader is het Koninklijk Instituut voor de Tropen (Linaeusstraat 2, tel. 00-31/20-568.82.00), ook gekend als het Tropenmuseum of het vroegere Koloniaal Museum dat meer dan 125 jaar geleden in Haarlem werd opgericht. Het museum is gevestigd in een van de mooiste gebouwen van Amsterdam : een centrale hal met gebogen glazen dak en daarrond drie boven elkaar gelegen galerijen waar de kollekties zijn. Hier vonden vaste en wisselende tentoonstellingen, workshops van dans en muziek en een kindermuseum onderdak. Een van de doelstellingen van het Tropenmuseum is de interaktie tussen de eigen westerse en de niet-westerse wereld.
Pluspunt van het museum is dat alles op kinderhoogte bekijkbaar is. Je wandelt er van de ene tentoonstelling in de andere, van de ene ontdekking in de andere : van een krottenwijk in Bombay met luide transistorradiogeluiden en geklingel van automonteurs op de achtergrond, naar het erf van een Javaans huis of het terras van een Surinaamse woning. Van de boeddhistische tempel met monotoon monnikengezang naar een tentenkamp van berbers of een Arabische markt. Het lijkt soms heel even écht en “Papa kom eens kijken ! ” of “Mama wat is dat ? “, zijn dan ook de meest gehoorde opmerkingen. Kinderen die op een riksja willen klauteren, kunnen dat. Bovendien zijn de allerkleinsten niet snel verveeld omdat er een beroep wordt gedaan op alle zintuigen. De groteren krijgen een individuele begeleiding aan de hand van een ludieke en boeiende vragenlijst die eerder doet denken aan Alice in Wonderland dan aan de typische edukatieve invullijsten.
In het Kindermuseum van het KIT loopt tot maart 1997 de boeiende belevenis-tentoonstelling : “Verhalen om niet de Verdwalen”. Basis van deze ontdekkingstocht in een nagebouwd tropisch regenwoud zijn de fantastische verhalen van Noordaustralische aboriginals, “de mensen van de Wilde Honing”. Hun kennis wordt doorgegeven via liederen, dansen en schilderingen. Aan de hand daarvan kunnen kinderen van 6 tot 12 jaar op een boeiende manier deze wereld leren kennen. En er zelfs een stukje van mee naar huis nemen, in hun herinnering of via een kleinood uit de Museumwinkel die al even verrassend is als de rest van het Museum.
René Van Son, hoofd van de pr-dienst van het KIT : “Het Tropenmuseum is een museum over het dagelijks leven van mensen in de tropen en subtropen. We hebben echte topstukken, voorwerpen die als kunstobjekten zijn gemaakt, maar ook veel gebruiksvoorwerpen. We hebben klassieke prezentaties maar ook environments. En een heus kindermuseum dat eigenlijk eerder een teater is, waar dans, muziek, verhalen en dromen aan elkaar gekoppeld worden. In het Soeterijncafé worden gerechten van over de hele wereld geserveerd met originele recepten en ingrediënten. Het is een aktief museum, dat kan je wel zeggen. Maar het is tegelijk een heel groot instituut met een teater voor niet-westerse podiumkunsten als Indiase klassieke muziek of een orkest uit Jemen. “
Tot 20 augustus loopt in de centrale hal de tentoonstelling “Nomaden in Centraal-Azië” : meer dan 1000 voorwerpen uit het Russisch Etnografische Museum van Sint-Petersburg, voor het eerst buiten Rusland te zien. Met als hoogtepunten de yurt (nomadentent), de prachtig geborduurde kinderjasjes van de Turkmenen en de muziekinstrumenten en kostuums van een huwelijksfeest in Tadjikistan met bijhorende video. En tot eind september loopt in de Galerie van het Tropenmuseum een tentoonstelling van foto’s genomen door kinderen die proberen te overleven op de vuilnisbelten van Guatemala-Stad.
Een even autentieke en kulturele tip voor ouders met peuters is poppenteater Diridas (Hobbemakade 68, tel. 00-31/20-662.15.88). Diridas, ondergebracht in een klein pand, is herkenbaar aan de blauw geverfde voorgevel en een ijzeren fietsenrek tegen de straatkant. Diridas is het éénvrouwsbedrijfje van Marette Kuppens, die toen ze 8 was al voorstellingen organizeerde voor de hele buurt. “Ik was de oudste uit een groot gezin, had vele kleinere broertjes en zusjes, dus publiek had ik al. Verhalen en poppen maakte ik zelf. ” En 22 jaar later doet ze dat nog steeds. Elke dag andere verhaaltjes, elke dag nieuwe personages. “Ik heb ooit samengewerkt met een andere poppenspeler maar die wilde er niet meteen zijn beroep van maken. Dus ben ik er alleen aan begonnen. Ik leef er nu helemaal van, zonder subsidie. Ik heb er niet eens moeite voor gedaan want eens je die hebt, wen je eraan. Als ze dan volgend jaar de kraan weer dichtdraaien, sta je daar. Dus, geen vette boterham maar wel een vrij mens die kan gaan en staan waar ze wil. ” Kopstukken voor het kleine grut zijn Fliedel en Fladdel, twee figuren die inmidddels 19 jaar oud zijn. Marette is al aan haar vijfde stel toe. “Ze zijn gemaakt uit papieren groentezakken. Ik maak alles van afval, daar zit een filozofietje achter van : jullie gooien het weg en betalen achteraf om hier terug naar jullie afval te komen kijken. Ha ! Ik probeer altijd in te spelen op wat kinderen zelf al kunnen, ook met het soort poppen dat ik gebruik. Handpoppen met een bek kunnen die kleintjes nog niet hanteren, evenmin als handpoppen met een vinger in de kop en twee andere in de armen. Met Fliedel en Fladdel gaat dat wel. Ik probeer ook hun leefwereld te vatten en als je die gewoon invult, gebeurt er telkens iets geweldigs. Zo kwam ooit een klein meisje dat een broertje bijkreeg beschuit met muisjes brengen voor Fliedel en Fladdel, omdat ze zo blij was en dat met hen wilde delen. Geweldig toch. Het fietsenrek ? Dat heb ik speciaal laten maken zodat de kinderen niet meteen de straat kunnen oplopen. Ik vind het ook prima dat er altijd fietsen tegenaan staan, want anders gaan ze erop klimmen of duikelen. Hoe meer fietsen, hoe beter. De buren vinden dat wel niet mooi staan, maar als ze naar de overkant kijken, zien ze toch ook die hoertjes zitten. Het zullen echt die fietsen niet zijn die het peil van de buurt omlaag halen. Ik zit hier nu eenmaal op de grens van een volksbuurt en de Concertgebouwbuurt en in die zin is het goed dat je kinderen van allebei de kanten krijgt. “
Van McDonald’s tot Hotel Americain, kindermenu’s komen in alle vormen voor. Maar niets overtreft een volwaardige zoete of kruidige pannekoekenmaaltijd in The Pancake Bakery (Prinsengracht 191, tel. 00-31/20-625.13.33). De kleintjes kunnen rustig kleuren of rondstappen en het 17de-eeuwse pand ontdekken terwijl een keuze wordt gemaakt tussen de culinaire pannekoeken (met appel, kaneelijs en slagroom, tot honing, nootjes en mandarijnen) en die voor de “grote trek” ook Internationale “Super” Pannekoeken geheten : met Amerikaanse cajunkruiden of Thaise sambalsaus maar ook Hongaarse, Canarische, Groenlandse of Masai-vulling. Je kunt kiezen tussen eier- of volkorenbeslag en de prijzen variëren van 15 tot 18 gulden. Kinderen kunnen uitgebreid kiezen tussen diverse stropen, kombinaties met kaas en spek, gember of zoetmakers, en alle mogelijke soorten fruit en ijs natuurlijk. Wordt suiker of gekleurd snoepgoed gebruikt, dan staat dat vermeld in het menu.
Enfant Terrible (palend aan het geboortecentrum in De Genestetstraat 2, 00-31/20-685.38.98) is de naam van een heus kindercafé, een ontmoetingsplaats voor iedereen maar vooral voor (aanstaande) ouders en kinderen. De koffie is er geweldig en je kunt er ook lunchen. De kelderverdieping is een mooi en veilig speelterrein voor kinderen en wie wil, kan zelfs een oppasplaats voor maximaal drie uur reserveren. Vanaf halfzes gaat de keuken open en kunnen de ouders in het café eten terwijl de kleintjes onder het goedkeurend oog van Mijnheer de Uil of de inwoners van Sesamstraat hun maaltijd nuttigen.
Amsterdam met de grachtenfiets : een avontuurlijke manier om de stad te verkennen.
De met graffiti beschilderde skateboardramp op het Museumplein : permanent spektakel voor jong en oud.
“Amsterdam, Stad aan het Water” : een zomer vol aktiviteiten, met als hoogtepunt “Sail”, de parade met meer dan1000 zeilschepen.
Het Tropen-useum : een verrassende wandeling langs taferelen uit het dagelijks leven in de tropen en subtropen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier