Een wenteltrap uit walviswervels: ‘Ik wou een plaats creëren die je van verwondering doet stilstaan’

‘Als je écht gelooft dat je dit kunt rondkrijgen, dan gaan we ervoor’, besloten de klanten van Luke Chandresinghe nadat hij zijn idee had voorgesteld. Twee jaar later levert hij een case study-interieur op met in de hoofdrol een trap van uitgehouwen walviswervels.

Je zou er bijna een vrijwaringsclausule bij verwachten. Bij het maken van dit interieur werd geen enkele walvis mishandeld. Zo echt lijken de treden van deze trap in de pied-à-terre van een Brits-Australisch koppel. ‘Bij onze ontmoeting leidde de afkomst van de eigenares meteen tot een enthousiast gesprek over de westkust van Australië’, vertelt Luke Chandresinghe. Samen met zijn vrouw Estelle stuurt hij vanuit Londen en de Provence het design- en architectencollectief Undercover aan. ‘Mijn vrouw en ik hadden er net een roadtrip gemaakt. In Byron Bay raakte ik gefascineerd door walvissen.’ Meer bepaald door het gewicht van de ruggenwervel van de reusachtige zoogdieren. ‘In het water zorgen de wervels ervoor dat de walvis gracieus zweeft. Haal je het dier uit het water, dan bezwijkt het onder het gewicht van zijn eigen massieve botstructuur. Het leek me heel uitdagend om deze contradictie te verwerken in een trap. Waarbij je je afvraagt: hoe worden die zware treden in ’s hemelsnaam bijeengehouden?’

Buigen zonder barsten

Het kostte uiteindelijk een achttal maanden aan onderzoek en ontwikkeling vooraleer de wervels uit kalksteen konden worden gehouwen. En daar hadden twee steenhouwers ook drie maanden tijd voor nodig. ‘Iedere trede is uniek, draait een paar graden en moet perfect aansluiten op de vorige en de volgende wervel. Het was een buitengewoon puzzelwerk’, kadert Luke. ‘Zowel de ingenieurs, de stielmannen als ikzelf wilden ons comfortabel genoeg voelen bij het uiteindelijke ontwerp, voor we de eerste samples zouden maken.’ De treden werden in 3D ontworpen en daarna in papieren proefversies omgezet die als basis dienden voor de steenhouwers. ‘Het is verbijsterend om achteraf te zien hoe ze erin slaagden om de computergetekende perfectie zo goed te benaderen.’ Een perfectie die essentieel was. De kleinste fout zou kunnen leiden tot barsten, of erger: instorting.

Bij iedere update van het project groeide het vertrouwen bij de klant, maar ook het bijbehorende kostenplaatje. Tot een verdrievoudiging zelfs van het oorspronkelijke budget. ‘Zo’n uitzonderlijk project en onderzoekstraject had niemand correct kunnen inschatten. We hebben het geluk gehad klanten te hebben die de wil en de mogelijkheid hadden om te investeren. Ook zij hebben ons gepusht om onze grenzen te verleggen’, geeft hij toe. Het voorstel om te besparen op de trapleuning werd afgewezen. Hun voorkeur ging uit naar vol brons in plaats van iets wat erop leek. ‘Het besef dat er iets unieks in hun appartement ging verrijzen was er snel. Een functionele trap die meer weg had van een kunstwerk en vice versa. Een sculptuur uit kalksteen en brons van die hoogte, gemaakt door een kunstenaar met enige naam en faam, zou al snel het tienvoudige hebben gekost. Als dat geen waar is voor je geld’, glimlacht hij.

Sprong in het diepe

Het appartement kijkt uit op Lennox Gardens, een van de exclusiefste tuinpleinen in Knightsbridge. De hoge huizen in rode baksteen rondom het park dateren uit de jaren 1880. Aan de buitenkant bulken ze van de neogotische details, de binnenkant bestond oorspronkelijk uit hoge plafonds, grote vensterpartijen, stucwerk en parket. Maar doorheen de jaren en vele eigenaarswissels bleef daar weinig van over.

Rondom de museale trap hoorde wel een klassiek interieur dat moest herinneren aan de glorietijden van de oorspronkelijke bouwperiode. ‘We doken in het archief van The Royal Borough of Kensington and Chelsea en vonden oude foto’s van originele interieurs. Een ervan had een plafond vol sierlijke moulures. Om het minder intens te maken repliceerden we er maar een klein stukje van in een houten mal. De stukadoor herhaalde het als een patroon over de totale oppervlakte van de woonkamer. Alles werd in situ gepleisterd.’

Luchter en meubilair zijn moeilijk correct in te schatten op basis van een catalogus, aldus de architect. Daarom trok hij samen met de eigenaars een weekend naar de Salone del Mobile in Milaan. ‘Het team heeft de trip nauwkeurig voorbereid en de ontwerpen streng gecureerd. Zo hebben veel van de stukken die we toen hebben aangereikt uiteindelijk een plaats in het interieur gekregen. Zoals de luchters van Lindsey Adelman.’

Hun gemeenschappelijke voorliefde voor het werk van Donald Judd leidde hen achteraf ook naar de steengroeves van Carrara, tussen Milaan en Firenze. ‘Toen ik de grote spiegelstructuren van Judd in de woestijn zag, wou ik ze graag nabootsen, maar dan in het marmer en in een keuken. Ik hou ervan om kunstwerken uit hun context te halen en in een interieur toe te passen’, verklaart Luke zijn ontwerp. Het massieve marmerblok dat ze samen kozen werd versneden tot panelen, aanrecht, deuren en handgrepen die nauwkeurig werden gespiegeld om de nerven van het marmer eindeloos te laten doorlopen. Ook daar ging geruime tijd voor ontwikkeling en onderzoek aan vooraf om barsten in de zware natuursteen te vermijden. ‘Ik waag me liever aan een sprong in het diepe dan wat al gedaan is te herhalen’, klinkt het wat stoutmoedig. ‘Door Instagram zijn onze visuele eisen zo hoog geworden. Een beeld moet aan een hele resem voorwaarden voldoen vooraleer we ons eindeloze gescrol willen onderbreken. Ik wou met dit appartement een plaats creëren die je van verwondering doet stilstaan.’ Missie geslaagd.