Plateel uit Gouda

Zuid-Holland © y

Weet u iets meer over dit kannetje waarop er Zuid-Holland en Gouda staat?

Plateel van de fabriek Zuid-Holland uit Gouda.

Het woord plateel is nog amper bekend en toch werd het ooit veelvuldig gebruikt, net als gleiswerk dat dezelfde betekenis heeft. Plateel of gleiswerk slaan op witbakken aardewerk, faience of majolica. Het gaat om met wit tinglazuur overtrokken schotelgoed. Want het woord plateel komt van het Oudfranse woord “platel” wat platte schotel betekent. Het is een feit dat men tot in de middeleeuwen amper platte, vlakke schotels had en meer uit kommen at. Onder invloed van de Oosterse keramiek en vooral het Chinese porselein, geraakte de platte schotel bekend en populair. Daarom bakten de uit Italië afkomstige Antwerpse plateelbakkers of majolicabakkers dergelijk plat schotelgoed in de zestiende eeuw.

Goudse tegels.

En er is een link met dit vaasje. Vooreerst was de Hollandse stad Gouda altijd al belangrijk voor zijn keramiekindustrie. Denk maar aan de Goudse pijpen van ondermeer Goedewagen. Daar werden trouwens in het begin van de 17de eeuw de mooiste bloemen- en vogeltegels gebakken die er net zo kleurrijk uitzagen. Die tegels hebben ook latere pottenbakkers geïnspireerd, zoals Adrianus Jonker die samen met Egbert Estié in 1898 de plateelbakkerij Zuid-Holland oprichtte in Gouda. Het bedrijfsicoon werd het Lazaruspoortje. Dit prachtige renaissancepoortje uit 1609, een Gouds monument, kan je tegenwoordig bewonderen in de tuin van het Museum het Catharina Gasthuis, maar ooit was het de inkompoort van het Laprozenhuis van Gouda.

De fabriek Zuid-Holland produceerde tot 1964 massaal veel siergoed. Het hoogtepunt van de productie lag voor en na de oorlog met dergelijk kleurrijk sieraardewerk. Er staan steeds fraaie merken op en soms zelfs met de initialen erop van de schilder! Dit is in Nederland gezocht verzamelgoed. Dit eenvoudige kannetje is een 20 euro waard, maar vindt makkelijker een koper in Nederland dan bij ons. Het is nu wel geen wereldwonder. Hou daar rekening mee, want de echte verzamelaars leggen de lat hoog en hebben weinig belangstelling voor zo’n doordeweeks stukje.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content