Antiek Sluitgewicht Pijlgewicht

Pijlgewicht © s

Wat zou dit bronzen doosje kunnen zijn? Een antiek pijlgewicht?

Pijl- of sluitgewicht.

Het gaat inderdaad om een pijl- of sluitgewicht, soms ook huisjesgewicht genoemd. Het sluitgewicht bestaat uit een reeks in elkaar passende kommetjes, waarvan de buitenste, het huis, voorzien is van een sluiting met scharnier. Deze potjes worden dus niet als ‘bakje’ gebruikt! Elk onderdeel van een pijlgewicht weegt tweemaal zo zwaar als het kleinere dat er in past. De twee kleinste bakjes wegen even veel. Elk onderdeel is dus even zwaar als wat er in past.

Gruuthuse.

Dit ingenieuze systeem is van Romeinse oorsprong. Je hebt de pijlgewichten in allerlei maten. Het grootste pijlgewicht uit de Nederlanden bevindt zich in de collectie van het Brugse Gruuthusemuseum, het meet 64 pond. De antieke pijlgewichten zijn doorgaans voorzien van een meesterteken. De meeste pijlgewichten werden vervaardigd in Neurenberg. Het pijlgewicht werd ook nog gebruikt na de invoering van het metrische stelsel. Het kan zijn dat dit een metriek pijlgewicht is. Het is in ieder geval niet eeuwenoud en werd in de 19de eeuw vervaardigd. Misschien staan er wel ijkmerkjes op de bakjes.

Curiosum

Dit is zeker een curiosum en een leuk verzamelobject, goed voor een 150 euro. Pijlgewichten uit de 17de of 18de eeuw kunnen een stuk meer waard zijn. In de vakliteratuur vind je extra info, onder meer in het schitterende boekjes (enkel antiquarisch te vinden) “2000 jaar gewichten in de Nederlanden, stelses, ijkwezen, vormen, makers, merken, gebruik” van D.A. Wittop Koning en G.M.M. Houben, een uitgave van De Tijdstroom.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content