Snowboarden, even veilig als alpineskiën

Snowboarders hebben het imago van jonge flitsers die het risico niet schuwen. Er is inderdaad een verschil in stijl tussen de klassieke alpineskiërs en de snowboarders, maar gevaarlijker zijn deze laatsten zeker niet.

Snowboarden trekt sinds zijn ontstaan een 20 jaar geleden vooral jongeren aan. De gemiddelde leeftijd bedraagt 21,5 jaar, maar hij stijgt wel. Bovendien klikken driemaal meer mannen dan vrouwen zich op het board vast. Ook in de andere ski-vormen is er een overwicht van mannen; alleen niet zo sterk als bij het snowboarden.

Van jonge mannen is duidelijk bekend dat ze gemiddeld meer risico’s nemen dan de rest van de bevolking, maar ondanks hun overwicht is snowboarden toch niet gevaarlijker dan de andere ski-sporten. Boarders maken iets meer ongevallen mee als alpineskiërs, maar dat zijn er in beide gevallen weinig. Skiën is namelijk, ondanks alle beelden van gebroken armen en benen op televisie, een vrij veilige sport en ze is in de loop der jaren steeds veiliger geworden.

Meer, maar minder erg

Het grote verschil tussen boarden en alpineskiën zit hem vooral in de andere aard van letsels. Algemeen genomen zijn er bij snowboarden veel minder knie- en duimletsels en zijn de kwetsuren minder ernstig. Ook botsingen met andere skiërs komen minder voor.

Dit onderscheid vindt zijn verklaring in de verschillen in material en skistijl tussen beide ski-sporten. Een snowboard is korter en zwaarder dan ski’s, maar het belangrijkste verschil is dat de boarder met beide voeten op het board vastzit. Er is dus veel minder risico dat één been in een ongunstige richting weggedrukt wordt, iets wat bij alpineskiën tot zeer veel knieletsels leidt. Bovendien laten boarders zich vaker verleiden tot sprongen en kunsten, terwijl alpineskiërs iets meer voorkeur blijken te geven aan hard bergaf zoeven.

Opmerkelijk is ook het onderscheid tussen beginners en ervaren boarders. Vooral beginners vallen vaak. Snowboarders zitten immers met beide voeten vast wat het hen moeilijk maakt het evenwicht te behouden. Een val kan bovendien alleen opgevangen worden met de armen. Dit is meteen de belangrijkste oorzaak van polsbreuken. Een ongeremde val op de bips kan ook tot rug- en nekklachten leiden, zeker wanneer men op een harde ondergrond terechtkomt, zoals op ijs of rotsen. Hoe groot het risico voor beginners is, blijkt uit de cijfers. De éérste dag dat ze op een board staan, raakt bijna één kwart gekwetst. Ongeveer de helft loopt een letsel op tijdens het eerste seizoen.

Ervaren snowboarders laten zich vaak verleiden tot sprongen en allerhande luchtacrobatieën. Wanneer ze daarbij vallen, lopen ze vooral letsels op aan de schouders, de armen, het hoofd en de wervelkolom, maar ook aan de enkel.

Welke letsels ?

1. Polsbreuken

Polsbreuken zijn goed voor bijna één kwart van alle letsels bij snowboarders. Jaarlijks telt men er wereldwijd niet minder dan 95.000. Meestal ontstaan ze wanneer men achterwaarts valt. Boarders hebben weinig mogelijkheden om die val af te remmen. Vaak strekken ze in een spontane reactie de armen achteruit met opengesperde handen. Dit is gevaarlijk, zowel op een harde ondergrond zoals ijs, als op zachte sneeuw risico’s. Leren vallen met gesloten vuisten is voor snowboarders dan ook zeer zinvol.

Polsbeschermers zoals diegene die gebruikt worden bij inline-skating, bieden een zekere bescherming, maar onvoldoende. Een nieuw, frans beschermmiddel is de boardie, een plaatje waarop een soepele handgreep zit. Deze handgreep vangt de druk op het polsgewricht gedeeltelijk op. De val wordt steeds met een gesloten vuist opgevangen. Dank zij het plaatje glijdt men bovendien over de sneeuw en komt men niet abrupt tot stilstand. De ervaring met boardies is nog beperkt en dus weet men nog niet hoe goed de bescherming is die ze bieden, maar momenteel is élke bescherming welkom.

2. Knieletsels

Boarders hebben veel minder last van knieletsels dan alpineskiërs. Dit is logisch vermits de beide voeten op hetzelfde board zitten, de enkels minder strak vastzitten en de benen samen de krachten opvangen. Het risico op knieletsels is vooral groter voor beginners die hard-shell-schoenen dragen en voorovervallen.

De letsels zijn ook anders : skiërs kwetsen vooral de gewrichtsbanden aan de binnenkant van de kniet en de voorste kruisbanden, boarders kwetsen de buitenste ligamenten en de achterste kruisbanden (en dan nog nagenoeg alleen van het voorste been).

Opmerkelijk is dat 1 op 10 knieletsels zich voordoen wanneer men ze nauwelijks verwacht, namelijk bij het aanschuiven aan de skilift. Boarders maken daar vaak alleen de achterste voet los om zichzelf vooruit te duwen. De voorste voet zit dan nog dwars onder een hoek van 45 tot 90 graden vastgeklikt op het board. Wanneer men in die positie evenwicht verliest en vooruit valt, wordt er een grote draaikracht op de knie uitgeoefend en kunnen de meniscus en de voorste kruisband beschadigd worden.

3. Snowboarders-enkel

De meeste enkelletsels bij snowboarden zijn verstuikingen, maar bij zo’n 15% breekt er een stukje af van de talus (het sprongbeen, één van de botten in de enkel). Dit typische letsel wordt een snowboarders-enkel genoemd. Het is vaak moeilijk te zien op gewone radiografieën en geneest moeilijk.Wanneer men een ernstige verstuiking lijkt te hebben die zelfs na een week nog niet verbetert, contacteert men best een arts voor een meer zorgvuldige controle. In het ergste geval is er een operatie nodig om de breuk te herstellen.

De snowboarders-enkel treft vooral gevorderde boarders die zachte schoenen gebruiken. De oorzaak is vooral een slechte landing na een sprong, met de voeten te ver omhoog geplooid zodat er teveel kracht op de achtervoet terechtkomt.

Schoenen

Er bestaan in grote lijnen 3 schoentypes. Elk type plaatst andere delen van been en voet onder belasting zodat ze elk specifieke risico’s inhouden en niet even geschikt zijn voor iedereen.

• Beginners dragen best zachte schoenen met een harde binnenschoen als versteviging. Deze bieden zowel een zekere stabiliteit aan de voet, maar toch ook nog voldoende soepelheid in de enkels waardoor men iets beter het evenwicht kan bewaren. Bovendien ziet men ook minder pols- en scheenbeenbreuken en minder zware knieletsels bij beginners die zachte schoenen dragen.

De soepelheid in de enkels maakt zachte schoenen zeer geliefd onder de betere snowboarders die willen freestylen. Zij kunnen zich beschermen door een enkelbrace in de schoen te dragen.

• Hybride schoenen combineren een zachte buitenlaag met een stijve binnenschoen en een harde zool. Zij bieden een hoog niveau van comfort en accurate bewegingscontrole, gekoppeld aan de verhoogde stabiliteit van de harde onderbouw.

• Ervaren snowboarders gebruiken best harde snowboard-schoenen vermits deze, algemeen gezien, de beste bescherming bieden tegen enkel- en voetletsels.

Gewone skischoenen, stevige bergschoenen of snowboots zijn absoluut uit den boze bij snowboarden. Het lijkt handig dat men gewone skischoenen kan gebruiken voor beide sporten, maar deze zorgen duidelijk voor meer en ernstige letsels van knieën en armen en ook voor meer bovenrand-breuken (waarbij men het been breekt ter hoogte van de bovenste rand van de skischoen).

Bindingen

De ontwikkeling van een veiligheidsbinding, die openschiet bij overbelasting, staat momenteel stevig ter discussie binnen snowboarderskringen. Het probleem is dat beide voeten absoluut tegelijk zouden moeten loskomen. Men wil immers vermijden dat er plots grote krachten kunnen inwerken op het been dat met de voet nog aan de plank blijft vastzitten. Dit zou vooral problemen kunnen veroorzaken tijdens luchtsprongen en het freestylen, twee aspecten die deze sport net zo aantrekkelijk maken.

Bron: Bodytalk

Behoorlijk veilig

Skiën is een fantastische wintersport en gezond voor lichaam en geest, maar sceptische geesten wijzen vooral op de vliegtuigen met gewonden die jaarlijks teruggevlogen worden. Skiën krijgt daardoor ten onrechte de naam een gevaarlijke sport te zijn

Er bestaan veel cijfers over het aantal letsels dat skiërs oplopen, maar men moet daar omwille van verschillende redenen voorzichtig mee zijn. Men ziet bv. duidelijke verschillen per continent en land. In de USA bv. telt men systematisch méér ski-ongevallen dan in Europa, maar ook hier ziet men verschillen tussen de landen. Noorwegen bv. staat bekend als erg veilig. Bovendien wijzigen deze cijfers voortdurend naargelang ook de veiligheidsvoorzieningen, materialen en skistijlen veranderen. De ongevallencijfers kunnen binnen enkele jaren dus een heel ander beeld geven.

In de jaren ’70 telde men gemiddeld nog zo’n 7 gekwetsten per 1.000 skidagen. Met andere woorden per 1.000 skiërs die op één dag aan het skiën zijn, liepen er toen 7 een letsel op. Momenteel is dit aantal, vooral dankzij de technische verbetering van het materiaal, voor het alpineskiën geslonken naar 2 tot 3 letsels per 1.000 skidagen. Voor de snowboarders ligt het aantal iets hoger, maar dit verschil is nauwelijks de moeite waard, temeer daar de kwetsuren meestal minder erg zijn dan bij alpineskiën. In tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, zijn boarders dus niet gevaarlijker dan skiërs.

Dit aantal officieel geregistreerde letsels ligt lager dan het totale aantal. Nogal wat letsels zijn immers oppervlakkig en onschuldig en worden door het slachtoffer zelf verzorgd. Bij een enquête in Noorwegen kwam men tot de vaststelling dat er per 1.000 skidagen ongeveer 25 skiërs gekwetst raakten. Patrouilles op dezelfde sneeuwpistes merkten daarentegen slechts 2 tot 4 letsels op en de artsen moesten slechts 1 tot 2 slachtoffers verzorgen.

Van alle skisporten blijft langlaufen de veiligste. Het telt zo’n 5 tot 10-maal minder letsels dan de andere. De oorzaak is slechts voor één kwart een ongeval en voor de rest overbelasting (met andere woorden: een al te groot enthousiasme).

Cijfers van fatale ongevallen schommelen rond 1 voor elke 2 miljoen skidagen. Bij alpinekiën ligt dit wat hoger door het grotere aantal botsingen aan hoge snelheid met stilstaande objecten, zoals een boom, rots, muur, enz. Bij snowboarden ligt het aantal doden door botsingen ongeveer de helft lager.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content