Veel meer diersoorten met uitsterven bedreigd dan tot nu aangenomen
Ongeveer zeshonderd diersoorten die gevaar lopen uit te sterven, zijn mogelijk niet opgenomen op de Rode Lijst van Bedreigde Soorten. Dat constateren onderzoekers van de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Meer dan honderd andere soorten die niet eerder konden worden beoordeeld, lijken ook bedreigd te zijn. De onderzoekers komen tot hun conclusie door een nieuwe beoordelingsmethode die wordt beschreven in het vandaag (donderdag) verschenen tijdschrift Conservation Biology.
Een vijfde van de zeshonderd soorten die voorheen niet door deskundigen van de Rode Lijst konden worden beoordeeld, lopen waarschijnlijk gevaar. Het gaat bijvoorbeeld om de Luzonral en Williamsons kantjil (een dwerghert). Ook zo’n zeshonderd soorten die eerder als niet-bedreigd werden beoordeeld, zoals de Bruijns spechtpapegaai en de Ethiopische gestreepte muis, worden waarschijnlijk bedreigd.
‘Dit wijst erop dat er dringend een herbeoordeling nodig is van de huidige status van de diersoorten op de Rode Lijst’, zegt ecoloog Luca Santini, die de nieuwe methode ontwierp.
90.000 soorten
De Rode Lijst van de International Union for Conservation of Nature (IUCN) telt vijf risicocategorieën, variërend van niet-bedreigd tot ernstig-bedreigd. Gespecialiseerde onderzoekers beoordelen de status van de dieren eens in de paar jaar.
‘Hoewel dit proces uiterst belangrijk is voor de bescherming, hebben deskundigen vaak een beperkte hoeveelheid gegevens om de criteria toe te passen op de meer dan 90.000 soorten die momenteel op de Rode Lijst staan’, zegt Santini. ‘Vaak zijn deze gegevens van slechte kwaliteit omdat ze verouderd of onnauwkeurig zijn omdat bepaalde soorten, die in zeer afgelegen gebieden leven, niet goed zijn bestudeerd. Dit kan ertoe leiden dat soorten verkeerd worden geclassificeerd of helemaal niet worden beoordeeld.’
Landkaarten
De nieuwe methode die hij met collega’s ontwierp, levert aanvullende informatie op die moet helpen soorten beter te beoordelen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van landkaarten die laten zien hoe de verspreiding van soorten in de wereld in de loop der tijd is veranderd. De informatie wordt gekoppeld aan statistische modellen om de soorten in te kunnen delen in risicocategorieën op de Rode Lijst.
De methode is bedoeld als aanvulling op de traditionele methoden, zegt Carlo Rondinini, directeur van het Global Mammal Assessment Programme van de Rode Lijst. ‘Naarmate de Rode Lijst groeit, wordt het bijwerken ervan een behoorlijk karwei. Algoritmen die gebruikmaken van remote sensing producten om bijna realtime enorm lange soortenlijsten te scannen en die ook aangeven welke soorten mogelijk met uitsterven worden bedreigd, kunnen de tijdigheid en effectiviteit van de Rode Lijst drastisch verbeteren.’
Geautomatiseerde methode
Santini verwacht dat de nieuwe methode binnenkort wordt geautomatiseerd, zodat de gegevens over bedreigde soorten veel vaker bijgewerkt kunnen worden. ‘Zo kan onze methode het proces echt versnellen en dienen als een waarschuwingssysteem door specifiek te wijzen op soorten die snel opnieuw beoordeeld moeten worden.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier