Toeristen keren terug naar Egypte, maar veiligheidssituatie blijft zorg

© Getty

De vakantieperiode zit er bij ons al even op, maar Egypte bereid zich volop voor op het toeristische piekseizoen in het najaar en de winter. Nieuwe campagnes moeten de opkrabbelende sector een extra impuls geven. De vooruitzichten zijn mooi, maar alles valt of staat bij de veiligheid in het land.

Jaren van sociale onrust en terroristische aanslagen hebben het toerisme in Egypte – in 2010 nog goed voor ruim 10 procent van de economie – een enorme klap bezorgd. Toch keren de toeristen na het absolute dieptepunt in 2016 gestaag terug, en de overheid investeert stevig in promotiecampagnes en het verfraaien van toeristische trekpleisters.

Campagne

In het boekjaar 2019-20 hoopt Egypte 12 miljoen bezoekers te trekken, een stijging van 11 procent ten opzichte van het jaar ervoor en niet ver onder de 14,7 miljoen bezoekers in topjaar 2010.

Het ministerie van toerisme zette deze ambitie eerder deze maand kracht bij met een nieuwe campagne, met de slogan people-to-people, om ‘verborgen schatten’ in Egypte beter bekend te maken bij het grote publiek.

Daarnaast is het ministerie een samenwerking aangegaan met invloedrijke reisbloggers met een grote schare volgers op social media om de toeristische attracties in het land onder de aandacht van een breder publiek te brengen.

Terrorisme

Het toerisme kreeg in 2015 twee enorme klappen te verduren. In september van dat jaar kwamen acht Mexicanen en hun vier Egyptische gidsen om het leven tijdens een tocht met terreinwagens door de woestijn. Een Egyptische legerhelikopter zag hen voor een terroristisch konvooi aan en opende het vuur.

De tweede klap was het neerhalen van een vliegtuig vol Russische toeristen in de Sinaï door de Islamitische Staat (IS) in oktober 2015. De 224 inzittenden kwamen om, en Rusland en verschillende andere landen schortten hun vluchten naar Cairo en verschillende andere oorden aan de Rode Zee op. Nog altijd mijden Britse en Russische vluchten de strandbestemming Sharm el-Sheikh in de Sinaï. Het aantal bezoekers slonk er tot 5,4 miljoen in 2016.

Een strandvakantie in Egypte
Een strandvakantie in Egypte© Getty

Sindsdien gaat het elk jaar weer wat beter met het toerisme in Egypte. Habib, eigenaar van een klein hotel in Aswan, ziet het de goede kant uitgaan. ‘Na de revolutie [in 2011] was het jarenlang erg slecht, toeristen bleven weg uit angst, maar vorig jaar waren er hier voor het eerst weer meer buitenlanders dan Egyptenaren’, zegt Habib.

‘De periode van 2011 tot 2016 was moeilijk, maar sindsdien zijn er elk jaar weer meer toeristen’, zegt ook Saleh Mousa, gekleed in de traditioneel door bedoeïen gedragen lange witte galabiya en een Arabische sjaal om zijn hoofd gewikkeld. Mousa beheert een logde in zijn dorp Sint-Katherina in Zuid-Sinaï en organiseert vandaar trektochten door de bergen. ‘De veiligheidssituatie is verbeterd, mensen voelen zich veilig. Dit jaar waren er ook veel toeristen uit Israël.’ Maar aantallen zoals voor de revolutie in 2011 worden nog niet gehaald, zegt hij.

Nieuw museum

Een veelbelovende toekomstige trekpleister is het nieuwe historische museum. Na herhaaldelijke vertragingen is het de bedoeling dat het in 2020 zijn deuren opent. Gelegen naast de Giza-piramides is het museum in aanbouw op zichzelf al een imposante verschijning. De meeste topstukken zullen worden verplaatst vanuit het oude museum in centrum Cairo. Het oude museum wordt niet afgedankt: de hoeveelheid kunstschatten die Egypte telt is zo immens dat het makkelijk gevuld kan blijven, en het wordt met Europees geld opgeknapt.

‘Met een goede busdienst zou Aswan het hele jaar rond vol zitten’

Ook wordt er gewerkt aan het ontwikkelingen van de toeristische voorzieningen bij de piramides zelf, zoals een nieuwen beter toegankelijke toegangspoort en strakkere regels om de vaak agressieve verkopers van souvenirs en kamelenritten in toom te houden. Het nieuwe vliegveld ‘Sfinx’ nabij de piramides moet de bereikbaarheid verder verbeteren.

‘Egypte is op de goede weg qua toerisme, en het nieuwe museum gaat daar zeker verder bij helpen’, zegt Amr Karim, general manager van het reisbureau Travco Travel, die zijn boekingen dit jaar met 30 procent heeft zien stijgen ten opzichte van vorig jaar. ‘Het is goed om alle faciliteiten – hotels, de piramides en het museum – op één plek te hebben, zodat toeristen de tocht door het drukke verkeer van Cairo bespaard blijft.’

Ruimte voor verbetering

Op het gebied van voorzieningen en de bereikbaarheid van toeristische plekken valt nog een hoop te winnen. Habib baalt bijvoorbeeld van het gebrek aan busdiensten richting Aswan, dat diep in het zuiden van Egypte ligt. Toeristen hebben nu slechts de keus uit dure binnenlandse vluchten of een tweemaal daagse trein speciaal voor buitenlanders, die niet de beste reputatie heeft. Daarbij gaan er in tegenstelling tot naar Luxor en Rode Zee-oorden geen internationale vluchten naar Aswan. ‘Met een goede busdienst zou Aswan het hele jaar rond vol zitten’, denkt hij.

Aswan in Egypte
Aswan in Egypte© Getty

Karim denkt dat juist toeristenoorden aan de Rode Zee de potentie hebben meer bezoekers aan te trekken. ‘Badplaatsen in Egypte missen een bruisend uitgaansleven en andere activiteiten, zoals je dat wel hebt in Turkije en Griekenland’, zegt Karim. ‘Toeristen willen niet alleen in het hotel zitten.’

Onbekende bestemmingen

Ook op andere gebieden werkt Egypte aan haar aantrekkelijkheid voor toeristen. In 2018 werd het ‘Rode Zee trial’ geopend. Het biedt toeristen een tiendaagse trektocht door de bergen langs de Rode Zee, en enkele van de oudste kloosters ter wereld.

Daarnaast is het de bedoeling dat verschillende bezienswaardigheden langs het pad toeristen een inkijk geven in de tradities en gebruiken van de lokale bedoeïenen, wat precies aansluit bij de people-to-people campagne. In Zuid-Sinaï is een dergelijke trektocht al eerder geopend.

‘Ik krijg aanvragen van klanten die iets nieuws willen doen, buiten het standaard programma om’

Behalve een zegen is de gigantische hoeveelheid historische bezienswaardigheden in het land ook een vloek. Het ministerie van oudheden, financieel afhankelijk van inkomsten uit toegangskaartjes, heeft maar een beperkt budget om historische gebouwen te onderhouden. Een goed voorbeeld is oud-Cairo, de middeleeuwse binnenstad. Veel van de talrijke moskeeën en karavanserais zijn in belabberde staat en gesloten voor publiek.

19e-eeuws Cairo, het huidige centrum, herbergt ook talloze historische gebouwen die achter slot en grendel liggen te verkommeren, wachtend op een renovatie. Het majestueuze hotel Grand Continental werd vorig jaar zelfs gesloopt, omdat het niet meer te redden zou zijn geweest.

Steen van Rosetta

Alexandrië, vol met Griekse en Romeinse ruïnes en tombes, leeft ook onder de schaduw van de piramides en tempels in Luxor en Aswan. De kustplaats Rashid, waar de beroemde Steen van Rosetta is gevonden, heeft verschillende mooi opgeknapte Ottomaanse pakhuizen, maar meer dan een handvol Egyptische bezoekers zullen ze niet trekken. Ook staat er in Rashid een fort uit de 15e eeuw. Het is wat onzorgvuldig gerestaureerd en is slechts half toegankelijk vanwege veiligheidsredenen. De lokale gids is de Engelse taal niet machtig.

Een haven in Rashid
Een haven in Rashid© Getty

Karim ziet potentieel in de ontwikkeling van toeristische bestemmingen buiten de hoogtepunten. ‘Ik krijg aanvragen van klanten die iets nieuws willen doen, buiten het standaard programma om. Door het ontwikkelen van toeristische bestemmingen in verschillende steden wordt het aanbod gevarieerder’, zegt hij. Een goed voorbeeld van diversificatie is de recente opening van een nieuw historisch museum in de stad Mansoura, een paar uur ten noorden van Cairo.

Veiligheid cruciaal

De plannen zijn mooi, maar alles valt of staat bij de veiligheid in het land. In juli dit jaar nog werden plots alle vluchten van British Airways naar Cairo voor een week stopgezet, waarbij een ‘veiligheidscheck’ als reden werd opgegeven. Ook rond de piramides is de veiligheid een punt van zorg. In december 2018 kwamen twee Vietnamese toeristen om toen hun bus werd geraakt door een bermbom op de weg terug van de piramides, en in mei dit jaar raakten twaalf Zuid-Afrikaanse toeristen gewond bij een vergelijkbare aanslag.

Egyptische functionarissen zelf verzekeren de buitenwereld ervan dat de veiligheidssituatie onder controle is, maar één grote aanslag op toeristen kan alle investeringen in betere voorzieningen teniet doen

Karim heeft na deze twee laatste aanslagen op toeristenbussen de aanvragen bij zijn reisbureau niet zien dalen, waar dat bij de eerdere grote aanslagen wel zo was. Hij denkt dat mensen de afgelopen jaren gewend zijn geraakt aan de nieuwsberichten over aanslagen – ‘overal ter wereld, inclusief in Londen en Parijs’ – en er daarom niet meer hun reisbestemming van laten afhangen.

In de buurt Sint-Katherina werd in 2017 nog een politieagent doodgeschoten door een IS-aanhanger, maar ook Mousa blijft optimistisch. ‘Het vliegtuig [aanslag in 2015] was een groot probleem, maar deze aanslag was klein en gericht op de politie, niet op toeristen. Ik denk niet dat het mensen afschrikt, zoiets kan overal gebeuren.’

Explosief

Habib is er minder gerust op. Hoewel Aswan de afgelopen jaren van aanslagen gespaard is gebleven, beseft hij hoe destructief een enkel terroristisch incident kan zijn voor zijn industrie. ‘Natuurlijk vrezen we [een aanslag], toerisme is onze business, ons inkomen. Inshallah gebeurt er niks.’

Egyptische functionarissen zelf verzekeren de buitenwereld ervan dat de veiligheidssituatie onder controle is, maar één grote aanslag op toeristen kan alle investeringen in betere voorzieningen teniet doen. In augustus werd duidelijk hoe gevoelig de situatie in het land nog altijd is. Een autobom ontplofte voor een ziekenhuis in centraal Cairo en maakte twintig doden. Het ziekenhuis was niet het doel, de bom ontplofte te vroeg, maar het geeft aan dat extremistische groepen ondanks jaren van terrorismebestrijding nog altijd de nodige slagkracht hebben.

Het valt te hopen voor het land en de miljoenen Egyptenaren werkzaam in de toeristenindustrie dat een grote aanslag op toeristen uitblijft, en de bezoekers weer naar het land zullen trekken in de aantallen van voor de Arabische Lente.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content