Reizen in je hoofd? Met deze treinlectuur raak je in vervoering

Of het nu een druilerige zomerdag is, dan wel een zonovergoten zwembadweertje, een boek kan je wegvoeren naar verre oorden en je spannende avonturen doen beleven. Wij verzamelden boekentips, oud en nieuw, die je in je hoofd doen reizen, telkens rond een ander thema. Deze week: treinen.

Niet iedereen is fan van kortverhalen, en dat is jammer, want het zijn vaak echt pareltjes. Annelies Verbeke probeert al een tijdje om dit genre in ere te herstellen, en schrijft er in Treinen en kamers een paar zeer mooie bij elkaar. Elk verhaal is een reactie op een klassieker uit de wereldliteratuur, en tegelijk duiken er ook heel regelmatig treinen, metro’s en aanverwanten op. Verbeke neemt je mee op reis door relaties en literatuur, tot de crisis toeslaat en ze niet meer kan reizen. Niet zomers luchtig, deze bundel, wel schitterend.

Treinen en Kamers, Annelies Verbeke, uitg. De Geus, 2021.

Hij lijkt wat saai, Douglas, en zijn vrouw Connie is hem een beetje beu. Zij wil scheiden, maar eerst gaan ze samen met hun tienerzoon nog een droomreis door heel Europa maken. Met de trein, uiteraard, anders zou hun verhaal niet in dit lijstje staan. Amsterdam, Venetië, Barcelona, je reist met dit boek heel het continent door, en ondertussen groeit je sympathie voor de aandoenlijke, slecht communicerende, hoogst feilbare mensen in dit herkenbare verhaal van echtelijke en ouderlijke liefde, teleurstelling en dikke pech. Pure ontspanning, dit boek, en de kans is groot dat je zelf ook een treinticket richting Venetië of Amsterdam boekt.

Wij, David Nichols, Uitg. Boekerij, 2014

Toegegeven, dit is strikt genomen geen echt treinverhaal. En het is ook geen roman maar een biografie. Maar de trein is hier geheel per ongeluk de slechterik, de oorzaak van veel verdriet en ellende. De kleine Saroo groeit op in een arm gezin, ergens in een klein dorpje in India, en valt na een uitstapje met zijn oudere broer in slaap op een trein. Die voert hem gans India door, tot in Calcutta, waar hij wekenlang door de straten dwaalt. Omdat de jongen niet weet waar hij precies woont, komt hij terecht in een weeshuis, en later bij Australische adoptieouders. Eenmaal volwassen gaat Saroo op zoek naar het station waar zijn dramatische treinreis begon door urenlang op Google maps te surfen. Het is geen spoiler om te vertellen dat hij uiteindelijk zijn thuis terugvindt, en het fijne aan het boek is dat het meer vertelt dan de film, want we volgen Saroo op verschillende trips terug naar India.

Mijn lange weg naar huis/Lion, Saroo Brierly, 2018

We durven wel eens snobistisch zijn als het op bestsellers aankomt. Iets wat door miljoenen mensen gelezen wordt, moet wel te populair zijn voor eigen goed, lijkt het. Maar als je van een goed geplotte en scherp geschreven thriller met een psychologisch randje houdt, dan kan je het echt veel slechter treffen dan met Het Meisje op de trein. We volgen Rachel op haar dagelijkse pendel van Londen naar huis, terwijl ze probeert om niet te focussen op het huis van haar ex waar ze langstreint, en waar die met zijn nieuwe liefde Anna woont. Ze drinkt, veel, en fantaseert over het leven van een mooi, jong koppel dat ze door het achterraam ziet en die op dramatische wijze de krant halen.

Hoofdpersonages die niet in het vakje ‘aantrekkelijk’ vallen zijn nog zo zeldzaam dat ze vermelding verdienen, en dat is hier zeker het geval. Thrillerlezers hebben dit allemaal al gelezen, maar andere lezers moeten het zeker ook een kans geven. Plus, je kan nog even niet naar Londen reizen, maar dankzij Hawkins doe je dat toch.

Het meisje op de trein, Paula Hawkins, Uitgeverij A.W.Bruna, 2015.

Hij is legendarisch, de Oriënt-Express, en nog altijd zeer exclusief. Bij dat eerste heeft het boek uit 1933 van Agatha Christie zeker geholpen. Een groepje rijke Britten reist op de glamoureuze trein van Istanbul naar huis, maar hun reis wordt verstoord door een moord en een lawine. Gelukkig is Slimme Belg Hercule Poirot ook opgestapt, die in zijn geheel eigen stijl de misdaadpuzzel legt. Dit boek doet je niet alleen meereizen met een legendarische trein maar voert je ook even terug in de tijd. Toch een van de beste vormen van reizen, nietwaar? En zelfs als je de ontknoping kent, misschien omdat je een van de verfilmingen hebt gezien, blijft het een plezier om lezen.

Moord in de Oriënt-Expres, Agatha Christie, 1933

Paul Theroux, ondertussen bekend als de vader van Louis, heeft heel wat reisverhalen met treinen in de hoofdrol geschreven, en ook al is het non-fictie, ’s mans stijl rechtvaardigt zijn plek in deze lijst. In De oude Patagonië-Expres neemt hij ons mee door heel Zuid-Amerika, de titel China per trein spreekt voor zich en in Laatste trein naar Zona Verde doorkruist hij Afrika van het Zuiden tot Angola. Maar wij raden je van harte De grote spoorwegcarrousel aan, een van de beste boeken over treinreizen ooit. Het is een verslag van een epische reis waarbij de man de legendarische treinritten aan elkaar rijgt. De Oriënt-Express, uiteraard, maar ook de Khyber Pass, de Delhi Mail Express, de Golden Arrow in Maleisië, de Hikari Super Express in Japan en ten slotte de Transsiberië Express. Zijn zintuiglijke stijl zorgt ervoor dat je gewoon naast hem lijkt te zitten terwijl hij de vreemdste of boeiendste medereizigers ontmoet.

De grote spoorwegcaroussel, Paul Theroux, 2015

Bijna elk Harry Potter-boek begint met een begin-van-het-schooljaar-treinreis vanuit het Londense Kings Cross Station, perron 9 3/4, naar Zweinstein. als je Nachttrein naar Lissabon van Pascale Mercier, Rond de Wereld in 80 dagen van Jules Verne, Het beest in de mens van Emile Zola of Anna Karenina van Lev Tolstoj in de kast hebt staan is het nu het moment om die te herlezen. Als het echt heerlijk ouderwets mag zijn, snor dan een exemplaar op van The Railway Children van Edith Nesbit.