Je weg vinden zonder GPS

© Thinkstock

Lang voordat GPS en kaarten uitgevonden waren wisten mensen hun weg te vinden aan de hand van de zon, de maan, de bomen en zelfs vogelnestjes.

De zon, maan, sterren, bomen, mos en allerlei andere dingen in de natuur kunnen je in de juiste richting sturen. Navigatie-expert Tristan Gooley geeft in Lonely Planet magazine tips voor het dwalen door de natuur zonder te verdwalen. De tips zijn geschreven voor het noordelijk halfrond, maar kunnen omgekeerd ook gebruikt worden op het zuidelijk halfrond.

Zon We weten allemaal dat de zon opkomt in het oosten, maar dat gebeurt niet het hele jaar op dezelfde plaats. Middenin de zomer verschijnt de zon het eerst in het noordoosten en in de winter in het zuidoosten. Dat komt doordat de noordpool in de zomer in de richting van de zon wijst en in de winter er juist vanaf gekeerd staat. Houd daar rekening bij wanneer je de juiste richting wil bepalen aan de hand van de stand van de zon.

Rotsen Als je aan de hand van de zon niet precies kan bepalen welke kant je op moet, lukt het vaak wel door te voelen aan rosten. De kant die het warmst aanvoelt ligt in het zuiden.

Modderpoelen Alles in de natuur wordt het ene moment nat en droogt vervolgens weer op, maar dat gebeurt niet overal in hetzelfde tempo. Midden op de dag droogt alles het snelste en op dat moment staat de zon in het zuiden. De dingen in het noorden drogen daarom minder snel op. Dus aan de noordelijke kant van een pad dat van oost naar west loopt liggen grotere modderpoelen dan aan de zuidelijke kant.

Jaarringen van bomen In Belgiƫ komt de wind meestal uit het zuidwesten. Ook voor andere landen geldt dat de wind het meest uit ƩƩn bepaalde richting komt. Om aan de hand van jaarringen je richting te bepalen moet je weten uit welke hoek de wind meestal komt in het gebied waar je rond gaat trekken. Aan de kant van de bomen waar de wind meestal vandaan komt zijn de jaarringen het dikst.

Vogelnesten Ook hierbij moet je weten uit welke richting de wind meestal komt want vogels bouwen hun nesten bij voorkeur uit de wind. Omdat de wind bij ons meestal uit het zuidwesten komt zullen vogels hun nestjes met de opening naar het noordoosten bouwen.
Naaldbomen Bomen en in het bijzonder naaldbomen hebben veel licht nodig. Daarom groeien ze in de richting van het licht. Op het noordelijk halfrond neigen de toppen van de bomen daarom naar het zuiden.

Mos Mos groeit vooral in noordelijke richting. De kant van een boom waarop het meeste mos groeit ligt daarom in het noorden.

Poolster Vrijwel alle sterren aan de hemel veranderen, door het draaien van de aarde, in de loop van de nacht van plaats. Maar Ć©Ć©n ster blijft de hele tijd op dezelfde plaats staan: de Poolster. Wanneer je vanaf de Poolster een rechte lijn naar beneden trekt is daar het noorden.

Maan Je richting aan de hand van de maan bepalen is minder betrouwbaar en moeilijker dan aan de hand van de Poolster, maar het kan toch eens handig zijn. Het werkt enkel wanneer de halve maan redelijk hoog aan de hemel staat: trekt een lijk langs de twee punten van de hoorn naar beneden en zo vind je het zuiden.

Wanneer je een beetje op de hoogte bent van de verschillende standen van de maan kan je trouwens de hele maand door de windrichting bepalen aan de hand van de maan. (MS)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content