Je oogst wat je zaait: een idyllische toevluchtsoord in de heuvels van Emilia-Romagna

In de idyllische heuvels die Milaan van de Apennijnen scheidt, schuilt het weekendverblijf van Valentina Donini. Een toevluchtsoord waar biodynamische amateurlandbouw en architectuur hand in hand gaan.

De Noord-Italiaanse regio Emilia-Romagna is niet alleen een van de rijkste van het land. Door de vele lokale delicatessen als parmaham, aceto balsamico di Modena, Parmezaanse kaas en lambrusco wordt het ook aanzien als hét mekka van de Italiaanse gastronomie. Voeg daar nog eens de glooiende, groene heuvels bij en je begrijpt waarom tal van stedelingen de streek uitkiezen om er tijdens hun vrije tijd aan de ratrace te ontsnappen. Valentina Donini, die in Milaan een groot communicatiebureau runt, is er een van. ‘Aanvankelijk zocht ik een rustieke boerderij of een oud landhuis.

Uiteindelijk werd ik verliefd op dit stuk grond’, vertelt ze terwijl ze, met een van haar honden aan haar zij, over de vallei van de Po in Val Tidone tuurt. Ze ruilde haar initiële verbouwplannen in voor een nieuwbouwconcept dat ze aan de Nederlandse architect Geert Kosters toevertrouwde. ‘Ik wilde een eigentijdse kijk op de plattelandsschuren die eigen zijn aan de omgeving. De lange, uitgestrekte gevel is zo’n typisch voorbeeld van de streekarchitectuur, maar de materialen en het slanke volume van het huis maken het juist heel modern.’

Gastvrije stilteplek

Ze steekt het niet onder stoelen of banken: Valentina gruwde van een bakstenen look voor haar weekendhuis. Net zoals van gepleisterde muren. Liever een eigentijds alternatief dat ervoor kon zorgen dat het huis zou opgaan in het landschap. ‘We hebben er daarom voor gekozen om de buitenkant te bekleden met natuurlijk larikshout dat traditioneel wordt gebruikt voor berghutten’, weet Geert Kosters, de architect die dertig jaar geleden in Milaan zijn nieuwe thuisbasis vond. ‘Het hout zorgt niet alleen voor extra isolatie, het is ook onderhoudsvrij en het vergrijst wanneer het verweert.’

Wanneer de luiken gesloten zijn, vormt het gebouw zich om tot een monolithisch bouwblok. Binnen heerst een serene sfeer, zoals in een galerie of stilteplek. Daar zorgt de lange open as voor, die het huis doorkruist. Op het uiteinde biedt een venster een uitzonderlijk zicht op de oude klokkentoren van het nabijgelegen dorp Pieve.

Hier is geen plaats voor overdaad, wel voor met zorg uitgekozen objecten en meubelen, waaronder ontwerpen van Antonio Citterio voor Flexform. ‘De keuze voor Italiaans design was evident’, zegt Valentina, die met haar bedrijf dagelijks met mode en interieur te maken heeft. In Milaan houdt ze er een hedendaagse kunstcollectie op na met werken van onder anderen Gabriele Basilico en Luisa Lambri. ‘Het maakt gewoon deel uit van mijn DNA.’ Net als gastvrijheid, want Valentina geniet ervan om haar vrienden en familie over de vloer te krijgen. ‘Ik wilde absoluut een grote keuken met een lange eettafel en een open haard in het hart van de woning. ’s Zomers gaan de grote vensters open en vergroten we de ruimte met het terras dat uitkijkt over de vallei. Ook voor gastenkamers hebben we gezorgd. Ze geven elk uit op de wilde tuin die Antonio Perazzi heeft gecreëerd.’ De landschapsarchitect die zijn sporen verdiende in Milaan en de Royal Botanical Garden in Londen zoekt graag de grens op tussen wildernis en design. Om wat op het eerste gezicht een ongerept landschap lijkt, te bekomen, orkestreerde hij 120 grassoorten, struiken, fruit- en sierbomen, waaronder prachtriet, asters, stokrozen, een abrikoos- en een Paulownaboom.

Zero mile

Het milieu zou ieders prioriteit moeten zijn, vindt Valentina. Daarom werd haar buitenverblijf ook een oefening in duurzaamheid. Van de oriëntatie van het gebouw om zo veel mogelijk zonlicht te kunnen benutten en de keuken in gerecupereerd hout, over het geothermische verwarmings- en afkoelingssysteem, tot de biodynamische moestuin die haar vriend zelf aanlegde. Naast de gebruikelijke tuinkruiden kweken ze er groene tomaten, zucchini, aubergines, komkommers, paprika’s en pepers. ‘Vanaf de late lente, en de hele zomer lang, verwerken we ze in heerlijke zero mile-gerechten voor onze gasten. Met de tomaten en komkommers maak ik koude minestronesoep, van de kruiden een pesto die heerlijk is met de Parmezaanse kaas uit de buurt.’ Het water loopt me in de mond. Helaas is het nog even wachten op de oogst.