Een op de drie eikensoorten met uitsterven bedreigd

Een derde van de eikensoorten is met uitsterven bedreigd. Het verdwijnen van deze iconische boom kan verregaande gevolgen hebben voor duizenden andere soorten planten en dieren.

Volgens gegevens die zijn verzameld in een nieuw rapport van het Amerikaanse Morton Arboretum en de Internationale Unie voor Milieubescherming (IUCN) is 31 procent van alle eikensoorten met uitsterven bedreigd. Wereldwijd zijn er 430 soorten.

Rode lijst

Het rapport, ‘De rode lijst van eiken 2020’, is het resultaat van vijf jaar onderzoek door meer dan honderd experts van over de hele wereld. Zij hebben in kaart gebracht welke eiken het grootste risico lopen op uitsterven.

De opvallendste conclusie is dat een derde van de eikensoorten zich in de gevarenzone bevindt, een aandeel dat hoger is dan de bedreigingsniveaus voor zoogdieren (26 procent) en vogels (14 procent). Het rapport zegt dat de landen met het hoogste aantal bedreigde eiken Mexico (32 soorten), China (36), Vietnam (20) en de Verenigde Staten (16) zijn.

Situatie is nijpend

‘De afgelopen jaren werd duidelijk uit onze evaluaties hoe nijpend de situatie voor eiken is’, zegt Murphy Westwood, de directeur van Global Tree Conservation bij het Morton Arboretum. ‘We hebben nu eindelijk een compleet beeld over de toestand van de eik in de wereld, zodat natuurbeschermers weloverwogen actie kunnen ondernemen om eiken voor uitsterven te behoeden’, zegt hij.

Volgens de onderzoekers zijn invasieve plagen, ziekten en klimaatverandering de grootste bedreigingen voor eiken in de Verenigde Staten. In Zuidoost-Azië worden de bomen vooral bedreigd door ontbossing voor de landbouw en verstedelijking.

De eik is niet alleen een iconische soort, de boom dient ook als voedsel en beschutting voor meer dan 2300 soorten vogels, mossen, schimmels, insecten, korstmossen en dieren, zegt Paul Smith van de Britse unie voor Botanische Tuinen (BGCI). ‘Hetzelfde zal het geval zijn voor de 113 soorten die nu bedreigd zijn’, zegt hij. ‘Het verlies van slechts één van deze boomsoorten heeft catastrofale gevolgen voor honderden andere soorten.’