De B-kant van Barcelona: zoveel meer dan de Sagrada Familia en Park Guëll

Barcelona is gevarieerd genoeg om het massatoerisme te ontwijken. Schrap dat verplichte bezoek aan het Museu Picasso, Park Güell en La Boqueria. Deze plekken lonen ook absoluut de moeite.

’s Ochtends bezoek je de Sagrada Familia, ’s middags lunch je op de Ramblas, om 15 uur spreid je je pareo op het strand van Barceloneta en bij valavond trek je naar de Font Màgica. Wat dat zegt over jou? Precies, je bent de typische toerist van Barcelona.

In 2018 kreeg Barcelona’s luchthaven zo’n 50 miljoen bezoekers te verwerken, terwijl er in de stad maar 5,5 miljoen mensen wonen. Door de stijgende vraag naar centraal gelegen logies gooiden de inwoners hun vrije kamers en appartementen in het afgelopen decennium massaal op Airbnb. Want dat bracht boven op hun bescheiden Spaanse loon extra geld in het laatje. Daardoor stegen de huurprijzen in de afgelopen vijf jaar met 50%, alleen volgden de lonen niet. En dus moesten de Barcelonezen op den duur zelf naar de rand verkassen.

Verregaande uitverkoop van het stadscentrum tegengaan was een van Ada Colaus speerpunten in 2015 toen ze voor het eerst verkozen werd tot burgemeester. Vanaf 2015 deelde Colau geen vergunningen meer uit voor hotels en ook het aantal cruiseschepen dat de haven binnenvaart, wordt nu aan banden gelegd. Met Colau aan het roer zet Barcelona bovendien sterk in op het gelijkmatiger spreiden van het toerisme in de stad.

Wij helpen de burgemeester een handje met tips voor liefhebbers die evenmin van massatoerisme houden, maar de charme van de Catalaanse hoofdstad vooralsnog niet kunnen weerstaan.

Doen

Antoni Gaudí ontwierp Barcelona’s afvinklijst Sagrada Familia, Park Güell, Casa Batlló en Casa Mila, maar zijn allereerste huis, Casa Vicens, ging pas eind 2017 open voor publiek en is nog niet door iedereen gekend. Op 31-jarige leeftijd combineerde Gaudí hier Catalaanse met islamitische, Japanse en Engelse invloeden. Professionele gidsen geven je een gratis introductie tot het huis en leggen links tussen Gaudí’s architectuur en kunst uit je eigen stad. casavicens.org

Het mooiste Catalaanse grafisch ontwerp van de afgelopen eeuw ontdek je op de bovenste verdieping van het Museu del Disseny. Op de verdieping over Spaans productontwerp herken je de eerste elektrische citruspers van Braun, de typische Spaanse draaizwabber en tal van badkamerelementen van Roca. Die naam is hier zo iconisch dat de vertaling van ‘een bezoekje brengen aan meneer Roca’ hetzelfde betekent als het toilet opzoeken. ajuntament.barcelona.cat/museudeldisseny

Wie meer van snuisterijen dan van design houdt, trekt naar de aanpalende Mercat dels Encants Vells, wat in het Catalaans ‘markt van de oude charme’ betekent. Het zijn nochtans niet de spullen die hier het meest charmeren. Het plafond van de openluchtmarkt, ontworpen door de lokale architect Fermín Vázquez, bestaat uit tal van spiegelende oppervlakken, die omstanders een blik gunnen op de krioelende dynamiek binnenin.

Gràcia is halfweg de negentiende eeuw aan de stad geannexeerd door Eixample. Die wijk met het ruitjesmotief als stratenplan verbond in volle industriële revolutie het centrum met de omliggende dorpen. In Gràcia’s smalle straatjes liggen de leukste winkeltjes en barretjes van de stad, maar ook Cines Verdi. In de vijf cinemazalen spelen films in originele versie, wat in Spanje eerder uitzondering dan regel is. cines-verdi.com

Barcelona wordt wel vaker geprezen om zijn ideale locatie: aan de kust en vlak bij de bergen. Een van die bergen is Montserrat, de belangrijkste van Catalonië. Koop in Plaça d’España een treinticket, om een uur later over te stappen op de kabelbaan die je halfweg de berg hijst. Vertrek vroeg, trek sportieve kleren aan en doe nog gauw een schietgebedje in het imposante klooster voor je aan een van de pittige wandelingen begint. Die naar Sant Jeroni is de strafste, maar ook de mooiste. Je hijgt je helemaal tot aan de top en krijgt er een 360°-panorama voor in ruil.

Wie liever verdwaalt, kan – met of zonder kinderen – naar het Laberint d’Horta in het oosten van Barcelona. Neem de metro tot aan halte Montbau en loop langs de wielerbaan Velòdrom d’Horta richting het park. Vanaf daar staan wegwijzers naar het labyrint, dat bestaat uit 750 meter cipressenhaag. Sla onderweg de sculptuur Poema visual van Joan Brossa niet over.

Heb je zin in zee, maar niet in zandkorrels, neem dan de tram of metro naar het noorden van Barcelona. Ter hoogte van evenementenlocatie Parc del Fòrum staan stenen ligstoelen. Een eilandje voor de kust houdt de golven tegen en via een brede trap stap je het water in. Het is hier een stuk rustiger dan op de stranden en je hebt zicht op Barcelona’s imposante zonnepanelenwand.

In de twintigste eeuw waren er lelijker ziekenhuizen om in verzeild te raken dan het Hospital de Sant Pau. Al sinds 1997 behoort de site van architect Lluís Domènech i Montaner tot het Unesco Werelderfgoed, als monument van het Catalaans modernisme, de lokale versie van art nouveau. Een decennium geleden verhuisde het ziekenhuis naar een nieuwe locatie en sindsdien staat Hospital de Sant Pau open voor toeristen. Elke eerste zondag van de maand kun je hier gratis komen swingen, de dans die in Barcelona de laatste jaren aan populariteit wint. santpaubarcelona.org

Zien

Niet alleen Gaudí drukte zijn stempel op Barcelona. De Olympische Spelen van 1992 zetten de stad opnieuw op de kaart. Het industriegebied aan de kustlijn ruimde plaats voor een kilometerslang strand. En de Montjuïc, Barcelona’s zuidelijke berg, kreeg tal van olympische stadions. Grote favoriet zijn de Piscines Municipals de Montjuïc, twee zwembaden die tijdens de Spelen als decor voor schoonspringen en waterpolo dienden. In 2003 kregen ze de glansrol in Kylie Minogues clip Slow. Vandaag zijn de openluchtbaden van begin juni tot begin september open voor publiek. Dat kost 6,80 euro voor een hele dag, inclusief waanzinnig uitzicht over de stad. Als je geluk hebt, springt de lokale duikclub van de planken.

Op vijf minuten wandelen van het zwembad ligt het Fundació Joan Miró. De felle, speelse vormen van Miró’s schilder- en beeldhouwwerken steken schril af tegen de strakke vormen van het Le Corbusier-achtige gebouw uit 1975 waarin ze staan tentoongesteld. Ook 45 jaar na opening loont dit museum nog absoluut de moeite. Sla de sculpturen op het dak niet over.

Jardines Joan Brossa, ook op de Montjuïc, zijn tuinen vol prachtige bronzen beelden. Tussen 1966 en 1998 lag hier een pretpark. Wie goed oplet ziet er hier en daar nog restanten van. Dit is de ideale plek voor wie graag tussen ceders en cipressen doolt.

Slapen

Budgetvriendelijk en gastvrij logeren kan in het ecovriendelijke hostel JAM in Gràcia, dat duurzaam toerisme promoot, op zijn zonovergoten dakterras yogalessen organiseert en lokale barretjes en activiteiten aanraadt. JAM heeft slaapzalen en privékamers. jamhostelbarcelona.com

Zelf noemt boetiekhotel Brummell zijn interieurmix van planten, kleurrijk design en robuust beton tropical modernism. Het pand telt 20 kamers, maar ook een dakterras met zwembad en ligstoelen. Reken op goodies en kortingen als je niet via de booking.coms van deze wereld, maar via hotelbrummell.com reserveert.

Shoppen

Wie Spaanse fastfashionketens liever links laat liggen en op zoek is naar authenticiteit vindt zijn gading in El Born, de wijk rond kathedraal Santa María del Mar. Verdwaal in de smalle straatjes tussen Carrer Princesa en Argentería, want daar zitten de winkeltjes met producten made in Spain. Onze favoriet is het stijlvolle Après Ski, een hoekpand met handgemaakte juwelen en zonnebrillen. apresski.es

Wie met een voorliefde voor retro opgezadeld zit, moet naar Fusta’m in de wijk Raval. Vooral de keramiek springt hier in het oog. De borden, schalen, glazen, vazen en bloempotten hebben originele prints en worden met liefde gemaakt door familiebedrijfjes in Andalusië. Bovendien zijn ze, anders dan sommige keramiek in België, ontzettend betaalbaar. fustam.cat

Proeven

Je hebt van die adresjes waarvan je twijfelt of je ze wel met de rest van de wereld wilt delen. Restaurant Petra is er zo een. Het restaurant, waar vooral locals lunchen, ligt ietwat verstopt in toeristische wijk El Born. Chef Joan biedt dagverse, originele middagmenu’s voor zeer zachte prijsjes. restaurantpetra.com

Om de hoek van Petra ligt Starbucks, maar wie zin heeft in echt lekkere koffie, stapt het kleine El Magnífico binnen, een authentieke koffiezaak recht tegenover de gigant. Je kunt hier ook allerlei koffiekannetjes, -kopjes en -bekers kopen. Van El Magnífico’s gebrande bonen krijg je het warm, van zijn magnifieke branding nog warmer. cafeselmagnifico.com

Vermout is al een paar jaar hét populaire aperitief in Barcelona en in vermuteria La Mundana in wijk Sants heb je keuze uit veertien soorten. Reserveer hier vooral voor een uitgebreid diner, want La Mundana’s tapas zijn verfijnde herinterpretaties van de klassiekers, met Japanse en Franse invloeden. Sla de patatas bravas en vooral de huevo sorpresa niet over. Deze mix van ei, puree en truffel is goddelijk. lamundana.cat

Niet te missen

Een van Barcelona’s best bewaarde geheimen is de Jardí Botànic aan de achterkant van de Montjuïc. Wandel van Australische, langs Californische, Zuid-Afrikaanse, mediterrane, Chileense en Canarische vegetatie. Neem een boek mee en nestel je op een bankje in de schaduw van een torenhoge palmboom of een monsterlijk grote cactus.