Cuba wil medisch toerisme stimuleren met covidprik als toeristische troef

Wie op vakantie wil naar Cuba, heeft geen coronavaccin nodig voor vertrek: dat maakt deel uit van de all-in formule die het land buitenlandse toeristen op termijn wil aanbieden. Door zichzelf te profileren als bestemming voor medisch toerisme, hoopt Cuba de economie opnieuw aan te zwengelen. Momenteel heeft het Cubaanse centrum voor biotechnologie vijf kandidaat-vaccins tegen covid-19 ontwikkeld.

De economische crisis door covid-19 en de ongelijke toegang van landen tot vaccins voorspelt niet veel goeds voor het herstel van de wereldwijde toeristische industrie. Ook de onzekerheid over andere coronavarianten speelt hierin mee.

Als Cuba het medisch toerisme stimuleert, kan dat kansen bieden om de economie nieuw leven in te blazen na de pandemie. Cuba kan zichzelf profileren als een veilige reisbestemming door een coronavaccin en eventuele alternatieve behandelingen voor het virus aan te bieden.

Geneesmiddel bij aankomst

Het Cubaanse centrum voor biotechnologie, dat sinds de jaren tachtig bestaat, heeft vijf kandidaat-vaccins tegen covid-19 ontwikkeld. Die bevinden zich in verschillende onderzoeksfases. Mochten de antigenen veilig blijken te zijn en efficiënt werken, is het volgens het ministerie van Volksgezondheid geen enkel probleem om alle 11,2 miljoen inwoners van het eiland dit jaar nog te vaccineren.

Cuba had geen geld om miljoenen dosissen van buitenlandse farmareuzen aan te kopen en heeft daarom maar zijn eigen vaccins ontwikkeld

Ook internationale reizigers kunnen daarvan meegenieten. Toeristen die aankomen op het eiland, kunnen een innovatief geneesmiddel krijgen: Nasalferon oftewel een nasale versie van Interferon Alfa 2B. Volgens Cubaanse gezondheidsfunctionarissen heeft dat geneesmiddel een ‘hoog preventief karakter.’

‘De internationale economie zit in het slop’, zegt econoom Omar Everleny Pérez Villanueva. ‘Dat wil zeggen dat er veel werkloosheid is, nu veel mogelijke bezoekers wegblijven. De terugkeer van toeristen naar Cuba zou in minder dan twee jaar opnieuw normaal moeten zijn.’

Kwart van het normale toerisme

In 2020 hebben amper 1.085.920 toeristen Cuba bezocht. Dat is een kwart van het aantal toeristen in 2019, blijkt uit cijfers van het Nationaal Bureau voor Statistiek en Informatie. De toeristische industrie is een van de belangrijkste sectoren van het land. In 2016 en 2017 leverde het toerisme Cuba nog drieduizend miljoen dollar op.

Nu het bruto binnenlands product van Cuba met elf procent is gezakt, hoopt de overheid buitenlandse valuta aan te trekken door toeristische pakketten aan te bieden die verder gaan dan de traditionele succesformule zon, zee, strand. ‘Zolang toeristen verzekerd zijn, kunnen ze in Cuba terecht voor een behandeling’, zegt econoom Pérez. ‘Bezoekers uit andere Latijns-Amerikaanse landen kunnen ons bijvoorbeeld bezoeken voor toerisme en zich tegelijk laten inenten.’

De toeristische sector in Cuba biedt medische diensten en andere programma’s aan waarbij welzijn en levenskwaliteit centraal staan. Zo zijn er privébedrijven die maar liefst honderdvijftig therapeuten ter beschikking hebben. Dat kan door de reorganisatie van de medische sector binnen het nieuwe economische en sociale model, dat veel meer gericht is op export naar het buitenland.

Ambassadeur ontkent toeristen te lokken

Sinds acht maart zit een van de Cubaanse coronavaccins in de derde en laatste fase van de klinische proeven. Die zou ongeveer drie maanden duren, waarop begin juli de Cubaanse bevolking massaal ingeënt zou worden, verklaart Vicente Vérez, directeur-generaal van het Finlay Vaccin Instituut.

In januari hebben hooggeplaatste leden van de biofarmaceutische sector aangegeven dat het Cubaanse vaccin Soberana 02 kan dienen voor buitenlandse toeristen, nadat de eigen bevolking ingeënt is

Op tien maart kwam de Cubaanse ambassadeur in Italië in het nieuws omdat hij zogezegd een toeristisch pakket zou hebben aangeboden voor diezelfde zomer waarbij hij een vaccin beloofde. Dat ontkende de ambassadeur later met klem: op diplomatiek niveau zou Cuba tot op heden niet de hand gereikt hebben naar de Italiaanse bevolking of toeristen uit andere landen. De Cubaanse diplomaat houdt echter de deur op een kier voor een soortgelijk aanbod in de toekomst.

Reeds in januari hebben hooggeplaatste leden van de biofarmaceutische sector aangegeven dat het Cubaanse vaccin Soberana 02 kan dienen voor buitenlandse toeristen, nadat de eigen bevolking ingeënt is. De kosten om Soberana 02 te commercialiseren, zijn op dit moment niet bekend. Wel wordt er gesteld dat Cuba dit jaar 100 miljoen dosissen zou kunnen produceren, goed om 50 miljoen mensen mee in te enten.

Vaccinrace

Cuba had geen geld om miljoenen dosissen van buitenlandse farmareuzen aan te kopen en heeft daarom maar zijn eigen vaccins ontwikkeld. Als het die kan commercialiseren, zal dat enorm winstgevend zijn voor het kleine eiland. De commercialisering biedt ook kansen voor andere landen in het Zuiden die nog geen vaccins te pakken hebben, in tegenstelling tot veel westerse landen.

Onder andere Peru is erg geïnteresseerd in Soberana 02, net als Vietnam, Venezuela, Pakistan en Iran. De Peruviaanse minister van Volksgezondheid Óscar Ugarte verklaarde op de radio dat zijn regering de ontwikkeling van de vaccins op het eiland op de voet volgt. ‘We weten wat voor kwaliteitsvolle geneesmiddelen Cuba produceert. Peru wil graag onderhandelen om een grote hoeveelheid vaccins binnen te halen om onze bevolking in te enten.’

Cubaanse onderzoekers werken met collega’s uit Italië en Canada om de doeltreffendheid van het vaccin te verifiëren. Bij de laatste fase van de klinische test hoort ook een verzending van 100.000 dosissen van Soberana 02 naar Iran, waar het vaccin verder onderzocht zal worden. Als de werkzaamheid ervan bevestigd wordt, zal Iran meehelpen om de productie op te schalen.

(IPS)