Met een blauwe zone bedoelen we geen parkeergebied in een modale Belgische stad, maar wel een van de vijf meest fascinerende plekken op aarde. In de zogeheten ‘Blue Zones’ worden mensen met gemak honderd jaar en ouder. Waarom ze zoveel langer en gezonder leven dan andere aardbewoners? Elke blauwe zone heeft zo zijn eigen geheimen.
Het concept “Blue Zone” werd in 2005 in het leven geroepen door de Amerikaanse wetenschapper Dan Buettner. Hij deed onderzoek naar de vele honderdjarigen op Sardinië en merkte dat veel mensen er in goede gezondheid oud worden. Zelfs op hoge leeftijd worstelen ze veel minder met chronische ziekten, dementie of mentale problemen. Buettner was meteen geïntrigeerd en identificeerde nog vier andere plekken op aarde, waar buitenproportioneel veel eeuwelingen wonen. Hij markeerde ze met een blauwe stift op de wereldkaart.
Lees ook: Waarom eilanden ons gelukkig maken
Hoe verspreid de vijf Blue Zones ook liggen, ze lijken in heel wat aspecten op elkaar. Zo zijn de zee en het strand nooit veraf om te ontstressen. Maar ook wij Belgen, met een kustlijntje van 67 kilometer, kunnen er iets van leren. In elke Blue Zone primeert het belang van een rijkgevuld sociaal leven. Veel vers, lokaal en plantaardig eten staat ook hoog op het lijstje: vaak hebben inwoners hun eigen groentetuin. Veel blauwe zones hebben met elkaar gemeen dat ze relatief geïsoleerd zijn, waardoor mensen minder beïnvloed worden door het hoge tempo van buitenaf. De inwoners ervaren in hun werk en leven weinig stress, ook al werken ze hard en zijn ze tot op hoge leeftijd actief.
De geheimen van Sardinië (Italië)
Plantaardige voeding eten met af en toe een portie verse vis.
Vlees is voorbehouden voor zondagen en speciale gelegenheden.
Elk familielid heeft zijn plaats in het grotere geheel.
Elke dag een glas wijn drinken in het gezelschap van vrienden.
Sardinië is de thuis van de langstlevende mannen ter wereld: er zijn bijna tien keer meer honderdjarigen dan in de VS. De dunbevolkte provincie Ogliastra vormde de eerste Blue Zone ooit. De bewoners leiden een traditioneel leven: ze jagen, vissen en oogsten hun eigen voedsel. Ze lachen veel en drinken samen wijn.
De geheimen van Okinawa (Japan)
Verantwoordelijkheid dragen en het gevoel hebben dat je tot ver over de honderd nodig bent.
Veel kruiden bij je eten doen, zoals knoflook, gember, kurkuma en peterselie.
Van kleinere borden eten en uit kleinere glazen drinken.
Weinig meubels in huis zetten en regelmatig mediteren op een matje.
De langstlevende vrouwen ter wereld? Die wonen op Okinawa, de eilanden aan de zuidkant van Japan. Ze onderhouden een krachtig sociaal netwerk dat ‘moai’ wordt genoemd, een levenslange vriendenkring die mensen tot op hoge leeftijd ondersteunt. Okinawanen hebben ook een sterk doel in het leven, een drijvende kracht die de Japanners ‘ikigai’ noemen.
De geheimen van Ikaria (Griekenland)
Later opstaan en later opblijven, met ’s middags een uitgebreid dutje.
Een mediterraans dieet volgen, met olijfolie en rijpe tomaten als belangrijkste ingrediënten.
Veel kruidenthee drinken, onder meer van wilde rozemarijn, salie en oregano.
Starten met tuinieren.
Het eiland waar mensen vergeten te sterven: zo goed is het leven op Ikaria, een rotsachtig eilandje in de Egeïsche zee. Een op de drie inwoners van Ikaria wordt 90 jaar of ouder. Al in het verleden waren de langstlevende Ikariërs meestal arme mensen die in de hooglanden van het eiland woonden. Ze hanteerden zonder na te denken een zeer actieve levensstijl, door wat te tuinieren of naar het huis van hun buren te lopen.
De geheimen van Nicoya (Costa Rica)
Hard werken tot op hoge leeftijd, met een concreet doel voor ogen (plan de vida).
Regelmatig binnenspringen bij de buren.
Pompoen, maïs en bonen eten, en water met veel calcium drinken.
Leren luisteren naar wat anderen te vertellen hebben.
Geografisch gezien ligt Costa Rica niet ver van de VS, maar op gebied van levensverwachting heeft het land straatlengtes voorsprong. Naast een uitstekende gezondheidszorg speelt ook het ‘plan de vida’ een rol, vooral op het eiland Nicoya. Dit ‘plan de vida’, of de reden om te leven, helpt ouderen actief en positief te blijven. Nicoyaanse honderdjarigen gaan vaak op bezoek bij de buren, en ze wonen meestal bij hun kinderen of kleinkinderen.
De geheimen van Loma Linda (Californië)
Van zondag weer een echte rustdag maken.
Tijd spenderen met gelijkgestemde vrienden die dezelfde waarden delen.
Ongezonde snacks vervangen door een handje noten.
Vrijwilligerswerk doen en/of iets terugdoen voor anderen.
Eén groep Amerikanen leeft gemiddeld wel tien jaar langer dan hun landgenoten: de zevendedagsadventisten van Loma Linda, een zonnige uithoek van Californië. Deze gemeenschap van 9.000 adventisten zet het aspect gezondheid zeer centraal in hun geloof. Ze roken noch drinken, eten vegetarisch en sporten veel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
