Ode aan de soloseks: oefening baart kunst

© Naomi Kolsteren

Bibliotheken zijn er volgeschreven over seks. Hoe, hoe vaak, waar, met wie, hoe het beter kan, we krijgen er geen genoeg van. Maar over soloseks verschijnt amper een artikel. Een ode aan de eigenliefde.

“Was masturberen een olympische discipline, dan won ik er medailles in.” Roos (39) lacht. “Logisch. Ik doe het meerdere keren per week, en dat al sinds mijn twaalfde. Ik ken mijn lichaam door en door en weet precies wat het fijn vindt en hoe het reageert. Dus toen ik vorig jaar opnieuw de pil begon te nemen, voelde ik meteen een verschil. Minder zin, maar vooral veel meer werk om een orgasme te bereiken. Terwijl ik vroeger soms zo hevig klaarkwam dat ik tien minuten moest bekomen, was het nu vaak nogal meh. Toen ik de gynaecologe vertelde wat er aan de hand was, vroeg ze of mijn relatie nog oké was, of die paar extra pil-kilo’s er soms voor zorgden dat ik niet goed in mijn vel zat, dat soort dingen. Ze ging ervan uit dat al mijn orgasmes tijdens het vrijen komen. Natuurlijk kom ik ook klaar bij mijn vriend, maar pakweg 80 % van mijn orgasmes bewerkstellig ik helemaal zelf. En ik kom altijd, wat bij het vrijen zeker niet zo is. De ogen van de dokter trokken wijd open. Ze was oprecht verbaasd, niet alleen over het feit op zich, maar ook over mijn openheid erover. En dat in 2017.”

Man, vrouw, mens, dier, jong, oud, we bevredigen onszelf bijna allemaal, maar we weiden er niet graag over uit. Het is de meest voorkomende seksuele uiting van de mens, en dus doodgewoon, schrijft uroloog Mels van Driel in zijn boek Met de hand. “Maar er is iets wonderlijks aan de hand. Menige vrouw denkt dat mannen het er onderling over hebben. Machogedrag, opscheppen, ze kennen weinig gêne. Mannen denken dat vrouwen het er met elkaar over hebben, want die zijn veel opener in het praten over lichamelijkheden. In de praktijk blijkt dat beide partijen erover zwijgen, vrouwen nog meer dan mannen. Alleen bij jongens in de puberteit ligt dat anders.” We vinden het bovendien prima, die radiostilte. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat amper 8% van de vrouwen en 16% van de mannen vindt dat dat taboe op praten over masturberen beter verdwijnt. Volgens Van Driel lijden we onder dat taboe. “Als het goed is, is masturbatie een strikt persoonlijke belevenis, maar velen hebben geheel ten onrechte geleerd dat het vies, zondig of beschamend is.”

Mijn ex vond het een vorm van bedrog. Hij gooide mijn vibrator in de vuilbak. ‘Dit heb je niet nodig, dat is mijn job’

Roos (39)

God verbiedt alles

In de westerse maatschappij was masturbatie altijd een bron van zorg en verwarring, schrijft Rik van Lunsen, professor seksuologie en een van de auteurs van Seks! Een leven lang leren, maar er waren ook tijden dat het geen taboe was. In het klassieke Griekenland bijvoorbeeld. Het is allemaal de schuld van godsdienst, zou je denken. Het klopt dat geen enkele religie enthousiast is over masturbatie. Volgens de katholieke kerk is het een zonde, een ongeordende handeling van de geslachtelijke vermogens buiten de gewone huwelijksrelaties. Voor joden is masturbatie niet koosjer, en dan vooral niet voor mannen, wegens het verspillen van zaad, iets waar ook het taoïsme een probleem mee heeft, want het zou het evenwicht tussen yin en yang verstoren. Het boeddhisme verbiedt seksueel wangedrag en voor sommige strekkingen valt zelfbevrediging daaronder. Verschillende islamstromingen hebben een verschillende mening, maar soms is het toegestaan, als het ontucht tegengaat. Opvallend is wel dat de overgrote meerderheid van de religieuze verhandelingen over masturbatie bij mannen gaat, alsof vrouwelijke masturbatie niet bestond of geen probleem was, schrijft Van Lunsen.

Ondanks de ideeën van de christelijke kerk, lag niemand in onze contreïen wakker van zelfbevrediging tot pakweg 1700. Toen verscheen een anoniem boek, Onania, waarin masturbatie voor het eerst gelinkt werd aan lichamelijke en psychische problemen. Het waren vooral artsen en psychologen die de volgende twee eeuwen tegen soloseks zouden strijden. De Zwitser Samuel Tissot schreef in 1758 dat het een misdaad zwaarder dan zelfmoord was, omdat het je kracht, geheugen en zelfs verstand zou aantasten. Je kreeg er wazig zicht van, en ook hoofdpijn, reuma, tuberculose, jicht en misvormde kinderen. Zijn ideeën werden enthousiast overgenomen door zijn collega’s en filosofen als Kant. In Europa en de VS bleven Tissots ideeën tot halverwege de vorige eeuw invloed hebben. In die hele discussie was er bovendien geen plaats voor vrouwelijke lust. Masturbatie was bij vrouwen een teken van hysterie, iets wat artsen konden verhelpen door zelf de clitoris te stimuleren. Wegens vermoeiend, vond onder andere dokter Joseph Mortimer Granville een soortement vibrator uit.

Het vroeg een seksuele revolutie en een paar feministische golven voor de seksuologie masturbatie ging zien als een gezonde vorm van seksuele zelfexpressie, en pas in de jaren tachtig zorgden sekspositieve feministes zoals Betty Dodson ervoor dat het ook voor vrouwen gezien werd als een bron van seksueel plezier. Alhoewel, uit Nederlands onderzoek blijkt dat 10% van alle mannen en 8% van alle vrouwen onder de vijftig masturbatie nooit goed te praten vindt, en onderzoek bij eerstejaars geneeskundestudenten toont aan dat tot vandaag 20% van zowel de jongens als meisjes zich na masturbatie schuldig voelt.

Paardrijden helpt

Jongens en mannen masturberen, dat is duidelijk. Er wordt over geschreven en gepraat, er worden – op café, in films en door stand-upcomedians – grapjes over gemaakt. Maar vrouwen, dat is een andere zaak. Uit cijfers blijkt dat ze nochtans niet echt ver achterblijven. Op 25-jarige leeftijd heeft 96% van de mannen ervaring met masturbatie, tegenover 83% van de vrouwen. “De voornaamste verklaring waarom jongens eerder dan meisjes beginnen te masturberen,” legt Rik van Lunsen uit, “is dat bij meisjes de genitale responsen minder zichtbaar en minder duidelijk zijn.” Of zoals Jean (52) het stelt: “Als je als tiener met een ochtenderectie wakker wordt, vraag je je vanzelf af: wat moet ik daarmee?” Bij Noor (46) duurde het iets langer voor ze de geneugten van soloseks ontdekte. “Paardrijden hielp, ik ontdekte rond mijn zestiende welke wrijving aangenaam was en ging experimenteren. Jarenlang heb ik me schuldig gevoeld over mijn ‘vuile’ gewoonte. Tot ik een paar jaar geleden naar een Upperdare party ging, waar heel open gepraat en gelachen werd. Ik bleek niet uitzonderlijk, maar vrij braaf. Ik kocht twee vibrators and never looked back.”

Mijn orgasmes zijn fysiek explosiever als ik masturbeer dan tijdens de seks met mijn lief. Logisch, want de focus is anders

Liza (32)

Sociale media konden uiteraard niet achterblijven. Pionier was How to Make Me Come, een Tumblr-pagina waar je je eigen bijdrage aan kon leveren, en ook op Charliemag.be kun je je Happy Ending beschrijven. Meisjes en vrouwen hebben nood aan basisinfo over masturbatie, en daar wil de populaire app OMGYes een mouw aan passen. Op basis van wetenschappelijk onderzoek bij tweeduizend vrouwen aan de universiteit van Indiana, legt de app met getuigenissen, filmpjes en zelfs interactieve functies uit hoe het vrouwelijk genot werkt. Expliciet maar educatief, en zonder oordelen of schaamte.

Douchescène

“Geen twee vrouwen doen het op dezelfde manier”, stelt Roos. “Die indruk krijg ik van mijn vriendinnen. Met een vinger vol op de juiste plek, of met beide handen hun hele lichaam strelend, met of zonder speeltjes, met de douchekop of een kussen, een hele zondagmiddag of een paar minuten, eentje doet het zelfs in de file. Als ik mijn vriend mag geloven, is het bij mannen iets minder creatief.” Daar geeft Bert (45) haar gelijk in. “Ik heb er eigenlijk niet veel over te vertellen. Ik doe het ’s morgens, of in de douche, soms achter mijn computer, het is ontspannend en altijd ongeveer hetzelfde. Hop, hop, hop en klaar. ”

De manier waarop we masturberen is individueel sterk verschillend, schrijft professor Van Lunsen. “Het hangt er maar van af wat je ontdekt hebt dat bij jou het lekkerst en meest opwindend is. Maar het masturbatiegedrag van mannen is wel minder gevarieerd.” En toch, oefening baart kunst, vertelt Maarten (36). “Ik was een enthousiaste masturbeerder als tiener, maar het was vrij monotoon. Ondertussen heb ik veel geleerd van mijn minnaars. Verschillende houdingen, met of zonder handen, en ja, ik gebruik ook accessoires. Penisringen, buttplugs, wat die dag bij mijn humeur past.” Voor Jean is het ook een onderdeel van seks. “Samen masturberen en kijken hoe de ander geniet, dat hoort er gewoon bij.”

Of je van masturbatie kunt genieten, hangt volgens Van Lunsen vooral af van wat er in je hoofd gebeurt. “Ben je in staat om positieve gevoelens, gedachten en beelden te ervaren? Fantasieën kunnen op gang gebracht worden door dingen die je voelt, leest of ziet.” “Porno, natuurlijk”, schokschoudert Bert. “Kijkt niet elke man daarnaar om opgewonden te raken?” Maar het is niet de enige bron van inspiratie. “Fantaseren is onlosmakelijk verbonden met masturbatie”, vertelt Jean. “Hoe ouder ik word, hoe groter de bibliotheek in mijn hoofd. Als dertienjarige was ik al blij met een bladzijde ervaringen, nu zijn er heel wat vrouwen, nachten, standjes en experimenten waaraan ik kan terugdenken.”

Twee mannen

Ook Liza (32) kijkt weleens porno, maar daar heb je een scherm voor nodig. “Boeken zijn handiger, die kun je overal meenemen. Anaïs Nin, en pulp als Jackie Collins. Of neem die prehistorische boeken van Jean Auel. Op zich niet geweldig, maar man man wat zijn de seksscènes opwindend. Fifty Shades vond ik knullig geschreven. Ik druk ook vaak fanfiction af om in de stemming te komen. Dat zijn zelfgeschreven verhalen die mensen op internet publiceren over de personages van bijvoorbeeld hun favoriete tv- of boekenserie, en er zit veel erotiek tussen. Ook al ben ik hetero, ik lees graag verhalen over twee mannen die vrijen. Mijn vriendinnen vinden dat raar, maar ik denk dan: twee keer zoveel plezier voor mij. Trouwens, mannen kicken toch ook op lesbische scènes?”

Geen enkele fantasie is abnormaal. De beslissing om een fantasie wel of niet in de praktijk te brengen, is van een andere orde

Rik van Lunsen

Beoordeel je eigen fantasie niet, schrijft Van Lunsen. “Opwindende ‘foute’ fantasieën zijn niet fout. Geen enkele fantasie is abnormaal. De beslissing om een fantasie wel of niet in de praktijk te brengen, is van een andere orde.” Onze fantasie is een persoonlijke tuin der lusten, waarin naar hartenlust gespeeld kan worden zonder je schuldig te voelen, zonder dat je je hoeft te schamen voor de inhoud en zonder dat je verantwoording hoeft af te leggen over wat er zich in die tuin afspeelt. “Het mooie is dat je alles zelf onder controle hebt, dat je zelf de regisseur bent van de film in je hoofd. (…) Bij seks in je eentje, zijn fantasieën onontbeerlijk.”

Hardnekkige hik

An orgasm a day keeps the doctor away, orakelde Mae West. Een beetje overdreven, maar masturbatie heeft wel degelijk een aantal positieve effecten op onze gezondheid. Menstruatiekrampen en hoofdpijn verminderen, het zorgt voor ontspanning, kan slaap opwekken en je humeur opkrikken. De dopamine die vrijkomt in je hersenen is de beste natuurlijke high die we kennen. Oh ja, en volgens Canadees onderzoek is het prima als middel tegen een hardnekkige hik.

Dat masturbatie vandaag gezien wordt als een onderdeel van onze volwassen seksualiteit, heeft volgens Van Lunsen vooral te maken met het feit dat het onze zelfkennis en ons seksueel leven kan verbeteren. “Hoe vertrouwder je wordt met je eigen lijf en hoe meer je je eigen geslachtsdelen kunt waarderen, des te groter is de kans dat je er ook tijdens de seks plezier aan kunt beleven. (…) Als je bijvoorbeeld een probleem hebt met klaarkomen, is leren klaarkomen in je eentje de beste manier om te leren genieten.” Maar we mogen dat niet omdraaien, stelt Van Lunsen. “Masturbatie moet geen verplichting worden, doe het alleen als je denkt er plezier aan te beleven. Als seks met een partner om wat voor reden ook niet tot de mogelijkheden behoort, is soloseks een goede mogelijkheid om van seks te genieten, mits je gevoelens van eventuele frustratie niet de overhand laat krijgen.”

Iets waar Mels van Driel een kanttekening bij zet. “Als we masturbatie zien als een goede manier om het eigen lichaam te ontdekken, wordt het een manier om bijvoorbeeld pubers voor te bereiden op vrijen met een partner. Dat lijkt de norm in te houden dat masturberen prima is, maar onnodig als men eenmaal een relatie heeft. Maar misschien is masturberen voor veel mensen gewoon een manier om van zichzelf te houden”, schrijft Van Driel. “Natuurlijk is het mooi meegenomen als een mens seksualiteit kan delen met een ander, maar de kans dat je iemand treft met wie je het op dat gebied levenslang goed kunt vinden is kleiner dan dat je het goed met jezelf kunt vinden.”

De dreigende vibrator

“Mijn vrouw maakt er weleens grapjes over”, vertelt Bert. “En ik weet dat zij minstens even actief is als ik, dus plaag ik haar gewoon terug.” Dat is niet bij alle koppels zo. “Mijn ex vond het een vorm van bedrog”, legt Roos uit. “Alsof hij de enige is die me genot en orgasmes mocht bezorgen. Hij heeft mijn vibrator doodgewoon in de vuilbak gegooid. Dit heb je niet nodig, dat is mijn job. Het trieste is dat ik bij seks met hem bijna nooit klaarkwam, en met mezelf altijd. Gelukkig is mijn huidige vriend breeddenkender.”

Partners weten vaak niet van elkaar of ze aan zelfbevrediging doen, maar uit onderzoek blijkt wel dat het geen invloed heeft op hoeveel je met je partner vrijt, schrijft Mels van Driel. Liza vindt seks en masturbatie twee verschillende dingen. “Bij seks met mijn lief gaat het over het elkaar plezier geven, over huidcontact, over de reacties van de ander. Het is een soort taal zonder woorden. Ik kom meestal klaar, maar die orgasmes zijn anders dan bij masturbatie. Die laatste zijn fysiek explosiever, en dat is logisch, want dat is de focus van de hele oefening. Mezelf plezieren. Terwijl het bij seks om andere dingen draait. Maar ik geniet van alle twee.”

Masturbatie is cultureel, vertelt een van de oprichtsters van OMGYes aan The Huffington Post. “Veel hangt af van je omgeving, maar ook van je zelfbewustzijn. Het komt erop aan te weten dat het oké is om jezelf te amuseren. Het is oké om op onderzoek te gaan en nieuwe wegen tot plezier te vinden. Comfortabel te zijn met je eigen lichaam. Het is een van de liefdevolste dingen die je voor jezelf kunt doen.”

En gezien de stijging van het aantal singles in onze maatschappij, gaat masturbatie volgens Mels van Driel een gouden toekomst tegemoet.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content