State of Fashion zwaait op 1 juni de deuren open in Arnhem. Het event focust op duurzame mode en wil niet alleen de modeprofessional, maar ook de consument inspireren. Grandes dames Stella McCartney en Vivienne Westwood werkten onder meer mee aan de expo.
Tussen 1 juni en 22 juli wordt de Melkfabriek in Arnhem het walhalla voor de modeliefhebber. Het thema van het grootse mode-event is ‘Searching for the New Luxury’. De bezoeker verkent er nieuwe definities van luxe, die deel uitmaken van een duurzaam modelandschap.
State of Fashion stelt de mode-industrie in vraag en belicht nieuwe technologieën, digitale platforms, productiemogelijkheden en creatieve makers die de toekomst van de mode verduurzamen. Een expo, rondleidingen, workshops en events vormen samen een feest van (duurzame) mode.
Wij spraken curator José Teunissen, de decaan van het London College of Fashion, over wat we kunnen verwachten van deze eerste editie van State of Fashion. ‘Het is de opvolger van de modebiënnale in Arnhem, die in 2005 het levenslicht zag. State of Fashion is een state of the art manifestatie van wat mode is en hoe mode gevierd wordt.’
Kritisch, maar optimistisch
De organisatie liet zich inspireren door het hedendaagse discours. ‘De manier waarop we nu nadenken over mode wordt gekenmerkt door de kritische kijk op de mode-industrie. We weten dat het systeem tegen z’n grenzen aanloopt. Je ziet dat zowel grote bedrijven als jonge beginnende ontwerpers ermee bezig zijn en proberen de dingen anders aan te pakken. Dat is een opvallende evolutie.’
Het thema ‘Searching for the New Luxury’ werd niet toevallig gekozen. ‘We opteren voor een positieve insteek’, aldus Teunissen. ‘We startten vanuit de verleidingskracht van de mode en willen tonen dat je bewust kunt omgaan met mode, zonder in te boeten aan stijl. De tijd van de geitenwollensokkengarderobe voor de bewuste consument ligt achter ons. Luxe in 2018 gaat niet alleen om glitter en glamour, het heeft ook te maken met een mindset. Ervaring, kwaliteit en ethiek maken allemaal deel uit van de nieuwe vormen van luxe in de 21ste eeuw.’
We startten vanuit de verleidingskracht van de mode en willen tonen dat je bewust kunt omgaan met mode, zonder in te boeten aan stijl.
Niet dat State of Fashion pasklare antwoorden aanreikt voor alle problemen. Ze noemen het bewust een zoektocht naar de nieuwe luxe, omdat duurzaamheid een term is die telkens blijft evolueren.
‘Ik werk al lang in en rond mode en in 1994 hadden we ons eerste congres over duurzaamheid op de Rietveldacademie. Dat was het tijdperk dat biokatoen voor het eerst opkwam. Toch reisde een T-shirt toen nog gemakkelijk vier keer de wereld rond. Er werd nog minder stilgestaan bij de verschillende aspecten van duurzaamheid,’ licht ze toe. ‘Een recent voorbeeld hiervan is het probleem van microplastics bij items die gemaakt zijn uit fleece. De industrie dacht de perfecte oplossing gevonden te hebben voor het overaanbod van plastic, maar ondertussen kennen we dus ook daar de gevaren van. Voor heel wat zaken is de ultieme oplossing nog niet gevonden en innoveren blijft belangrijk.’
Mode als cultuur
Waarom een groots evenement rond duurzame mode op poten zetten voor het brede publiek? ‘We bekijken duurzame mode, en mode in het algemeen, niet als iets frivools en puur esthetisch. Mode maakt deel uit van onze cultuur, net zoals eten. Kleding zorgt voor een verwantschap, heeft invloed op ons gemoed en op hoe we onze identiteit bepalen.’
Omdat het werk onzichtbaar is, is het gemakkelijk om een kledingstuk als een wegwerpartikel te zien.
Net zoals bij voeding is het productieproces achter de schermen de voorbije jaren steeds belangrijker geworden en naar de voorgrond getreden. ‘Weten hoe en door wie onze kleren gemaakt worden wint aan belang. En ook de waardering van vakmanschap zit opnieuw in de lift. In de twaalfde eeuw was textiel een van onze meest kostbare bezittingen. Denk maar aan wandtapijten, die waren toen ons hoogste goed. Dat idee zijn we gaandeweg kwijtgeraakt en mode is deel gaan uitmaken van de wegwerpmaatschappij. De kostenefficiëntie leek de bovenhand te nemen en kwaliteit stond zeker niet meer op de eerste plaats,’ aldus Teunissen.
Dat het productieproces van een kledingstuk in heel wat gevallen start bij het planten van een zaadje kunnen heel wat consumenten zich haast niet voorstellen wanneer ze een T-shirt van drie euro op de kop tikken. ‘Omdat het werk onzichtbaar is, is het gemakkelijk om een kledingstuk als een wegwerpartikel te zien.’
Mode maakt deel uit van onze cultuur, net zoals eten
State of Fashion stelt prangende vragen en geeft verschillende antwoorden: ‘Wat is mode? Hoeveel hebben we nodig? Hoe willen we ermee omgaan? Hoe ziet de toekomst eruit? We stellen de status quo in vraag.’
Selectie
De merken, ontwerpers en uitvinders die aanwezig zijn op State of Fashion tonen de verschillende zijden van duurzame mode. ‘Het merk Vin + Omi zegt dat ze geen brand, maar een ideologie zijn. Het gaat hen niet enkel om het product, maar om het proces en de boodschap die ze ermee uitdragen. Ze willen zich goed voelen bij wat ze doen. Dit soort merken tonen wat de toekomst van de mode kan betekenen. Ik vind het belangrijk dat de merken die we tentoonstellen een band hebben met de wereld waarin we leven.’
Ik vind het belangrijk dat de merken die we tentoonstellen een band hebben met de wereld waarin we leven
Er is aandacht voor technologische ontwikkelingen, maar ook voor het sociale aspect van duurzame mode. ‘Het betrekken van gemeenschappen willen we ook in de spotlight zetten’, legt José Teunissen uit. ‘Zo zijn er merken die samenwerken met gevangenen, vrouwen die misbruikt zijn geweest of drugsverslaafden. Hen een nieuwe skill aanleren en het gevoel geven dat ze iets waard zijn, is een krachtige manier om deze doelgroep te empoweren. ‘
De selectie van de deelnemers resulteerde in een mix van highstreet merken, innovators, luxebrands en jonge starters. ‘We zijn heel tevreden dat ze allemaal samen wilden werken aan dit evenement. Zo’n diverse mix zie je niet vaak, maar de merken stelden zich geen vragen bij de andere deelnemers omdat ze allemaal werken aan een duurzame toekomst. Wat hen verbindt is voor hen belangrijker dan de verschillende achtergronden.’
In de expo kunnen we installaties bewonderen van grote namen zoals pioniers Stella McCartney, Vivienne Westwood en Iris Van Herpen. Maar ook ketens zoals H&M en jonge merken, waaronder 11.11/Eleven Eleven, dragen een steentje bij. ‘Het ziet er niet alleen mooi uit, maar het brengt ook iets teweeg’, aldus een trotse Teunissen.
Activeren
Festivals, lezingen, campagnes en evenementen over duurzame mode rijzen als paddenstoelen uit de grond. Toch staat dat vaak haaks op wat we in winkelstraten zien. ‘We zijn er nog niet,’ reageert Teunissen. ‘Maar ik ben wel verbaasd over sommige innovaties en veranderingen bij de grote spelers. Ik ben bijvoorbeeld positief verrast door de volledig recycleerbare, duurzame jeans van G-Star. Ze werkten hier al langer aan achter de schermen, maar communiceerden er pas recent over. Het heeft tijd nodig om grote merken volledig te veranderen en alle problemen weg te werken, maar ze zijn er wel degelijk mee bezig.’
Teunissen verkiest de optimistische filosofie. ‘Je kunt gemakkelijk met de vinger wijzen en hameren op wat merken nog fout doen, maar ik denk dat het efficiënter is om te focussen op wat ze wel goed doen. Als je kijkt naar wat jij en ik in ons dagelijks leven nog allemaal zouden kunnen aanpassen om duurzamer te leven, is dat ook een hele hap.’
‘De Global Change Award van H&M, de C&A Foundation en de projecten van de Kering Group tonen aan dat de grote merken beseffen dat investeren in duurzaamheid een absolute noodzaak is. Door al lang mee te draaien in de mode heb ik de evolutie van nabij kunnen volgen. Tegenover twintig jaar geleden is er al heel wat vooruitgang geboekt.’
Mensen willen het heft in eigen handen nemen en wij willen hen tonen hoe dat kan
Modeprofessionals kunnen zich tijdens State of Fashion laten inspireren om net zoals de merken die er tentoonstellen duurzame stappen te ondernemen. Maar ook de consument ontdekt er zijn rol. ‘ We proberen het publiek er actief bij te betrekken en hen te tonen dat ze als consument echt een actieve rol kunnen spelen’, klinkt het.
‘Mensen reageren vaak erg gelaten op dit soort problemen, maar we hopen hen te overtuigen dat ze wel iets kunnen betekenen. In het Engels drukt het mooie woord ‘agency’ dit gevoel uit. Mensen willen het heft in eigen handen nemen en wij willen hen tonen hoe dat kan.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
