Paris s’éveille: verslag vanop de mannenmodeweek in 7 observaties

Jesse Brouns brengt verslag uit van de eerste modeweek met publiek in Parijs sinds september vorig jaar.

Er hing de voorbije dagen elektriciteit in de lucht van Parijs. Dat had niet alleen met het stormweer te maken. Een week na het schrappen van de avondklok en twee weken na de heropening van restaurants, cinema’s en musa, lijkt de stad eindelijk te herleven.

Afgelopen woensdag heropende grootwarenhuis La Samaritaine na zestien jaar achter slot en grendel, en zelfs president Macron kwam daarvoor opdraven. Vlakbij is het kunstencentrum Bourse de Commerce al enkele weken ‘up and running’. Zaterdag bracht de Pride-mars een gigantische massa volk naar Parijs.

En tussendoor was er ook nog de mannenmodeweek, de allereerste modeweek met catwalkshows sinds september 2020. Was alles opnieuw zoals vroeger? Neen, de grote heropleving wordt voor september verwacht, wanneer, als alles goed blijft gaan, de damesweken plaatsvinden. De mannenmodeweek gaf een voorproefje, in sourdine.

Dit zijn onze belangrijkste vaststellingen.

De officiële kalender van de Fédération de la Haute Couture et de la Mode telde een zeventigtal events, waaronder een tiental catwalkshows. Dat was relatief weinig, maar meer dan in Milaan, waar alleen Etro, Dolce e Gabbana en Giorgio Armani ‘live’ showden. De meeste ontwerpers opteerden opnieuw voor filmpjes, zelfs een reus als Louis Vuitton.

‘Dit format werkt perfect voor mij,’ zei ontwerper Boramy Viguier, die in september zijn eerste collectie voor een Frans, nog niet nader genoemd erfgoedlabel presenteert. ‘Omdat alles op voorhand georchestreerd wordt. Voor deze video liet ik mijn modellen rennen: dat zie je nooit op de catwalk. Ik hou van shows, maar een witte doos met een rijtje modellen achter elkaar, dat volstaat niet meer. Vroeger, in de tijd van Coco Chanel, hielden de modellen een bordje vast met daarop een cijfer dat naar hun outfit in een orderboek verwees. Je had toen ook typische modellenposes. Shows zijn altijd geëvolueerd.’

Nogal wat in Parijs gevestigde labels en ontwerpers ontvingen reporters en buyers ‘face to face’ in hun showrooms.

Charaf Tajer van Casablanca sprak bijna een uur over zijn nieuwe, door Japan en designgroep Memphis geïnspireerde collectie in een voor de gelegenheid afgehuurd pand: drie verdiepingen volgepropt met kleren, tassen, schoenen en juwelen — en drie geïmproviseerde fotostudio’s. ‘We hebben dit seizoen zeshonderd items in de collectie,’ zei Tajer, ‘een record.’ Tajer, een Fransman met Marrokaanse roots die in Londen is gevestigd, had eigenlijk een catwalkshow gepland. Maar dat ging uiteindelijk niet door. ‘We wachten liever tot er weer wat meer volk komt.’

Casablanca organiseerde wel een cocktail in de tuin van het Ritz, het luxehotel aan Place Vendôme, met celebrities als Ella Emhoff, de stiefdochter van de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris, en Ashley Park, de actrice uit Emily In Paris (het tweede seizoen van de Netflix-serie werd de voorbije weken in Parijs gedraaid op locatie en in de studio’s van La Plaine Saint-Denis).

Dilan Lurr van Namacheko kwam afgezakt uit Antwerpen. Hij toonde zijn door Koerdische klederkracht en Star Wars geïnspireerde kleren in een vergaderzaal van het door Oscar Niemeyer ontworpen hoofdkwartier van de Franse Communistische Partij, met wie hij een langlopend contract heeft.

Daarnaast maakte ook hij opnieuw een filmpje, The Ugly Swan. Gedraaid in de Sint-Ritakerk van architecten Léon Stynen en Paul De Meyer in Harelbeke, nabij Kortrijk. ‘Het architecturale aspect van een video is voor mij erg belangrijk. Als je niet afhankelijk bent van Parijs, heb je plotseling meer vrijheid. Maar ik denk wel dat ik op termijn terug kom showen. Intussen hou ik van deze combinatie: hier in de showroom kan ik mensen ontmoeten, persoonlijke contacten onderhouden, maar daarnaast is er ook de video, en daarmee kan ik een veel groter publiek bereiken.’ Lurr zei dat hij met een film ook geld uitspaart. ‘In Parijs showen kost enorm veel geld. Er is niet alleen de showlocatie, maar leveranciers drijven hun prijzen op. Voor een verhuurder van spotlampen doet het er niet toe of je een groot luxemerk bent of een klein designerlabel.’

‘Ik had deze week twee afspraken, telkens met Franse buyers,’ zei Lurr nog. ‘Het seizoen voor covid had ik nog tachtig afspraken.’ Dat wilt niet zeggen dat de zaken slecht gaan, wel integendeel: de verkoop aan winkeliers gebeurt nu bijna volledig online.

Dat is in het voordeel van zowel modemerken als buyers: er hoeft niet gereisd te worden naar Milaan of Parijs, of geïnvesteerd in dure showrooms. Het nadeel, voor de buyers, is dat ze de kleren pas te zien krijgen bij levering, en dat kan soms tegenvallen.

Voor journalisten is het belangrijker dat ze de modeweken in levenden lijve bijwonen: op basis van alleen filmpjes maak je geen verhaal, of toch geen beklijvend verhaal. De nieuwswaarde van een modeweek ligt grotendeels verstopt in de coulissen – in de mensen die je tegenkomt, en in de ervaringen die je deelt.

De opkomst voor de modeweek was absoluut niet te vergelijken met het pre-covidtijdperk. Azië, met voorsprong het belangrijkste afzetgebied voor luxemode, was ondervertegenwoordigd, en er waren veel minder influencers en streetstylefotografen dan weleer. De grenzen met de Verenigde Staten zijn opnieuw open, en dat resulteerde in een kleine vertegenwoordiging van Amerikaanse modeprofessionals.

Dior was het enige label dat deed of er niets aan de hand was, met een show voor vijfhonderd gasten in een reusachtige tent voor de vergulde koepel van Les Invalides. De maatregelen voor social distancing, met een lege plek tussen elk zitje, werden grotendeels genegeerd. Kim Jones, de artistiek directeur van de mannencollecties van Dior, werkte sinds zijn aantreden bij het eerbiedwaardige Franse huis elk seizoen samen met een andere voorname kunstenaar. Dit keer vroeg hij een muzikant: Travis Scott, die eerder collabs had met onder meer McDonald’s, Nike, Playstation, Epic Games en Byredo. En zo schuurde de high fashion zich nog wat dichter tegen entertainment.

Het decor was geweldig: een mix van de tuin van Christian Dior met de woestijn van Texas, met reusachtige rozen, cacti, en enkele champignons. De collectie was chic en lichtjes psychedelisch, met slangenleder en de kleuren van een psychedelische zonsondergang (plus hier en daar een toets fluogroen).

De referentie naar Texas lag voor de hand: Scott is er opgegroeid, en Dior ging er langs tijdens zijn legendarische reis naar de Verenigde Staten in 1947. Victoire de Castellane, die bij Dior verantwoordelijk is voor de haute joaillerie, maakte voor het eerst een juweel voor een mannencollectie van het label: een cactushalssnoer met 2.219 diamanten, zes smaragden en 34 parels.

De show van Hermès was de laatste belangrijke afspraak van de week. Het opzet was kleiner dan bij Dior. Er waren zo’n honderd gasten uitgenodigd op de binnenplaats van het Mobilier National, het gebouw waar bijzonder meubilair van de Franse staat wordt bewaard. De show begon stipt, in een bijna-tropische regenbui (zonder paraplu’s, omdat die de camera’s in de weg zaten, maar we kregen wel allemaal een elegante poncho van het merk Rains).

Véronique Nichanian, de artistiek directeur van de mannencollecties van Hermès, werkte voor de derde keer samen met theaterregisseur Cyril Teste, en kreeg voor het eerst de vorm van een klassieke catwalkshow, met de minerale architectuur van Auguste Perret en reusachtige beeldschermen als backdrop. Het was een memorabele show, een van de meest geslaagde in de lange carrière van Nichanian. Zacht, maar tegelijk vol energie en optimisme. Zoals elders in Parijs (Vuitton, Dior, Burberry) werd het kleurenpalet gedomineerd door zandkleuren. De collectie was jong: er zat zelfs een soort skateboardtas in de collectie.

‘De menselijke connectie met het publiek tijdens een modeshow is onvervangbaar,’ zei ze. ‘Mensen de kleren zien dragen is wat leven in ze blaast.’

De week werd geopend door back-to-back défilés van Cool TM, in een sfeervol leeg herenhuis aan place d’Iéna, en Bluemarble, op de binnenplaats van de nationale archieven in de Marais. Beide labels zijn gespecialiseerd in hybrides van streetwear en high fashion, in technicolor.

Louis-Gabriel Nouchi gaf twee shows na elkaar in de fontein tussen het Palais de Tokyo en het Musée national d’art de moderne de Paris: een eerste als artistiek directeur van Joeone, een Chinees textielbedrijf dat gespecialiseerd is in pantalons en met Nouchi zijn markt tracht uit te breiden, en een tweede voor zijn eigen merk, waarbij hij slalomde tussen Oost en West, een beetje zoals in L’Amant van Marguerite Duras. Nouchi hangt zijn collectie telkens op aan een roman, maar dit keer kreeg hij geen toestemming van de rechtenhouders.

Officine Générale, intussen een vertrouwde naam op de Parijse showkalender, showde in een stadspaleis in de Marais. Het label van Pierre Maheo toont het soort elegante, comfortabele mannenkleren dat eigenlijk geen catwalkshow behoeft.

Het duo Lazoschmidl opende een pop-up shop, en ontving de pers met een one man show: een model dat in de boetiek de kleren van de nieuwe collectie aan- en uittrok en daarbij diep in de ogen van de toeschouwers keek. We voelden ons voyeurs, maar is aandacht trekken tenslotte niet een van de voornaamste functies van mode?

Isabel Marant kleefde foto’s van haar nieuwe collectie op de kolommen van het Palais Brogniart en organiseerde een picnic op het plein ervoor (een geweldig idee, alleen jammer dat het onzomers koud was). Courrèges opende dan weer een nieuwe winkel in de Marais en Acne exposeerde archiefnummers van het tijdschrift Acne Journal, dat later dit jaar wordt geherlanceerd.

Net als de meeste andere internationale merken introduceerden ook de Belgen hun nieuwe collecties via video. Dries Van Noten had een goed idee: hij bedrukte (een aantal van) zijn kleren met de toeristische highlights van Antwerpen, en liet zijn modellen poseren op tientallen postkaartwaardige plekken in de stad.

Walter Van Beirendonck introduceerde Neon Shadow, een gelegenheidsgroep van Kim Peers, Jeroen de Pessemier en Pixy Chang, en draaide een clip in pure acid house-stijl. Van Beirendonck schoot daarmee recht in de roos: de zomercollecties zaten vol met trippy, hedonistische accenten en fluo (zie verder onder meer Loewe, Phipps, Vuitton en Dior).

Er was ook een nieuwkomer: Jan-Jan Van Essche toont zijn collecties al een jaar of tien in Parijs, maar maakte nooit deel uit van de officiële showkalender. Deze winter maakte hij alsnog zijn intrede, met de film Cycle, geregisseerd door Ramy Moharam Fouad met een geweldige choreografie van Sidi Larbi Cherkaoui.

Dat we in de zomer van 2022 er als ravers op acid zullen bijlopen.

Als de mannenmodeweek op halve kracht iets bewees, dan wel dat de catwalkshow een blijver is. De modesector heeft behoefte aan evenementen (om content te creëren voor sociale media, maar ook gewoon om te netwerken), net als de steden waar de fashion weeks plaatsvinden. Maar misschien heeft niet élk label nog een show nodig en misschien wordt het nooit meer zo grootschalig als weleer, al lijkt de show van Dior het tegenovergestelde te suggereren. Het is nog afwachten of internationale journalisten en buyers massaal zullen terugkeren naar Parijs, Milaan, Londen en New York. Een aantal boetieks heeft de pandemie niet overleefd, of tenauwernood, en wereldwijd krimpen en verdwijnen magazines.

Toch gaat de modefilm ook niet meer weg. Giganten als Vuitton of Chanel hebben genoeg middelen om zowel een spectaculaire catwalkshow als een Hollywoodproductie te financieren. Maar voor kleinere merken wordt het zoeken naar de efficiëntste formule om te scoren. Op termijn wordt het misschien toch opnieuw zoals vroeger: pre-covid werd ook al bijna elke show gelivestreamd, maar toen ging iedereen zijn eigen weg. Intussen hebben de organisatoren van de modeweken, zoals de Fédération de la Haute Couture et de la Mode in Parijs, de nodige digitale infrastructuur opgezet om die livestreams bij elkaar te brengen op een gemeenschappelijk platform. Dat verklaart meteen waarom Burberry dit seizoen plots op de Franse kalender stond, en niet op het programma van de ietwat achtergebleven London Fashion Week: meer potentiële ‘eyeballs’. De komende generatie modeweken wordt tegelijk analoog en digitaal, voor nog meer slagkracht.