Is het een tuinbroek? Is het een jumpsuit? Nee, het is een overall. en die kom je overal tegen.
Er is geen twijfel mogelijk: dit is het seizoen van de overall. Je kunt geen winkel binnenstappen of er hangt er een. In elke kleur, stof, snit of prijsklasse. Van H&M tot Hermès.
Ter verduidelijking, een overall is geen tuinbroek en ook geen jumpsuit. Die laatste stamt er wel van af, maar is toch een ander kledingstuk, omdat bijna alle verwijzingen naar zijn werkmansverleden zijn verdwenen. Een overall benadrukt die juist, door stoer en stevig te zijn. Zo is hij ook eind negentiende eeuw ontstaan, als werkpak om vuile handen aan af te vegen en van top tot teen te beschermen tegen het roet van de kolen in de boiler room. Vandaar ook zijn Engelse benaming: boilersuit.
De hoogdagen van de overall lagen in de jaren zeventig van de twintigste eeuw, toen hij de stap zette van louter functioneel kledingstuk naar fashion item. ‘Iedereen had er een, mannen en vrouwen’, zegt Emmanuelle Dirix, cultureel historica en docente aan onder meer de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. ‘Terwijl je ze vandaag bijna alleen voor vrouwen ziet. Het aanbod was heel divers: je had baggy overalls, gekocht in legerwinkels, die een linkse politieke voorkeur uitdroegen, maar ook nauw aansluitende discopakken in een synthetische stof, typisch voor de seventies. Denk maar aan wat John Travolta droeg in Saturday Night Fever, aan Elvis of David Bowie in zijn Ziggy Stardust-periode. Zij benadrukten er net hun lichaam mee. Wat in die tijd toch ook rebels was.’
Genderloos uniform
De overall is het gemakkelijkste kledingstuk dat er is, maar tegelijk ook het moeilijkste. Want je hoeft niet te twijfelen of de bovenkant van je outfit wel bij de onderkant past. Gewoon erin stappen, dichtritsen en je bent klaar. Tegelijk loop je het risico dat je eruitziet alsof je de olie van je wagen gaat verversen. Styling is daarom belangrijk. Bij Dries Van Noten werd het bovenstuk van een donkergroene overall in de taille geknoopt als een peplum, en gecombineerd met hoge hakken en een top met pailletten en verenbroche. Bij Isabel Marant werd de look afgemaakt met grote glitteroorbellen en afzakkende, witleren cowboylaarsjes.
Anno 2019 is functionele mode namelijk chic. Dat vond ook Winston Churchill al. Hij ontving ten tijde van Wereldoorlog II graag topdiplomaten en zelfs presidenten in een overall, of een ‘siren suit’, een eendelig uniseks pak in een stevige, beschermende stof, dat makkelijk aan en uit te trekken was tijdens een luchtaanval. Winston Churchill liet zijn overalls weliswaar maken bij zijn kleermaker in Londen, van groen fluweel of wol met krijtstreep.
‘Die hernieuwde interesse in functionele mode leeft al een tijdje’, zegt Emmanuelle Dirix. ‘De laatste jaren zagen we veel stijlvolle workwear op de catwalk, met dank aan Phoebe Philo – ex-Celine – die het genre acht à negen jaar geleden terugbracht en het tot een hoger niveau tilde. Wat me ook opvalt aan de huidige interpretatie van de overall, is dat hij veel dichter bij zijn utilitaire roots aanleunt dan in de jaren zeventig. Boilersuits werden traditioneel gemaakt van denim of zwaar donkerblauw katoen, zodat je er geen vuil op zou zien. Dat zijn materialen die ook nu heel populair zijn.’
Dat de overall opnieuw in de mode is, past ook bij de tijdgeest, waarin de grenzen tussen mannen en vrouwen vervagen. ‘De overall is van oorsprong een genderloos uniform’, zegt Dirix. ‘Het is geen toeval dat hij, nu het feminisme weer springlevend is, een heuse comeback maakt. Je kunt ‘m wel vrouwelijk stylen, maar het zal nooit een girlie item worden. Daarvoor verbergt de huidige interpretatie het lichaam te veel.’
Wat met de houdbaarheid? Zal de overall ook volgend seizoen nog in de mode zijn? ‘Alle kleding die afstamt van workwear, heeft meestal een lange levensduur omdat die zo comfortabel en veelzijdig is, net zoals jeans. Ik heb er zelf nog een van tien jaar geleden, in zijde. Hij zal er dus altijd zijn, alleen de stof en snit veranderen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
